2.1. Luận văn thạc sĩ tâm lý học về sinh viên ngành công nghệ thông tin; 2.2. Luận văn thạc sĩ tâm lý học trẻ em - quản lý cảm xúc; 2.3. Luận văn về tư vấn tâm lý học đường cho giáo viên; 2.4. Luận văn thạc sĩ tâm lý học tội phạm người chưa thành niên; 2.5.
Bất kỳ là vấn đề nào: bỡ ngỡ với trường mới, hay khó khăn trong học tập, hay bối rối trước những vấn đề liên quan mối quan hệ bạn bè…, các Brendoners đều có thể chia sẻ và nhận được tư vấn tận tình từ các Chuyên gia Tâm lý "luôn luôn lắng nghe, luôn luôn thấu hiểu" trong nghìn lẻ một lĩnh vực Tâm lý học đường.
"Tư vấn tâm lý học đường có cũng như không" là câu nói gây quan ngại lớn nhất mà nhà trường và Bộ GD&ĐT được nghe trong vài năm trở lại đây. Trên thực tế, mặc dù được phổ cập từ cuối năm 2017 nhưng hầu như các trường học đều lập Phòng tư vấn tâm lý học đường lên để lấy lệ.
- Hoạt động tham vấn học đường thường được hiểu là hoạt động tham vấn do chuyên gia tâm lý học trường học tiến hành, nhằm mục đích giải quyết những vấn đề tâm lý nảy sinh trong quá trình phát triển, tạo môi trường thuận lợi cho sự phát triển tâm lý, nhân cách của người học. Đây là một hình thức trợ giúp tâm lý quan trọng giúp sàng lọc, phòng ngừa, phát hiện sớm hoặc can
THỰC TIỄN NHU CẦU THAM VẤN TÂM LÝ HỌC ĐƯỜNG CỦA HỌC SINH thcs 88 3.1 yếu tố hoàn cảnh nhu cầu tham vấn học tập con đường HS thcs 88 3.1.1 thực trạng khó khăn chổ chính giữa lý phương pháp giải trở ngại vai trung phong lý HS THCS
Tư tưởng triết học cổ đại như một phần máu thịt, có vai trò định hình lối sống, phong cách và tâm lý của dân tộc Trung Quốc. Bài luận về tư tưởng triết học Trung Quốc dưới đây tạo ấn tượng về hệ thống luận điểm, luận cứ rõ ràng, mạch lạc. Nhờ đó
Ydgfs. Tiểu Luận Môn Tâm Lý Học Đại Cương là một bài văn tường thuật hoặc phân tích về một chủ đề liên quan đến tâm lý học đại cương. Nó là một phần trong quá trình học tập của sinh viên trong lĩnh vực tâm lý học và được yêu cầu hoàn thành trong các khóa học tâm lý học đại cương. Trong tiểu luận, sinh viên sẽ phải tìm hiểu và nghiên cứu về một chủ đề cụ thể trong tâm lý học đại cương, ví dụ như bản chất con người, nhận thức, cảm xúc, hành vi, giấc mơ, tư duy và những hiện tượng tâm lý học khác. Sau đó, họ sẽ phải viết một bài văn trình bày các kết quả của nghiên cứu và phân tích các thông tin thu thập được để trả lời câu hỏi được đưa ra hoặc giải quyết vấn đề được đề xuất. Tiểu Luận Môn Tâm Lý Học Đại Cương giúp sinh viên hiểu sâu hơn về các khía cạnh của tâm lý học đại cương và phát triển kỹ năng nghiên cứu, phân tích, viết và trình bày. Nó cũng là một cách để đánh giá kiến thức và khả năng của sinh viên trong môn học này. Hiểu được nỗi khổ của các bạn sinh viên, học viên. Luận Văn Panda có dịch vụ nhận viết thuê tiểu luận hỗ trợ cho các bạn học viên, với kinh nghiệm làm bài tiểu luận lâu năm của đội ngũ chúng tôi, hứa hẹn sẽ giúp bạn có một bài tiểu luận thật hoàn hảo, để hiểu rõ hơn về dịch vụ hãy kết bạn mình qua zalo/telegram để được tư vấn miễn phí. Phương pháp làm tiểu luận môn tâm lý học đại cương có thể được thực hiện theo các bước sau Chọn đề tài Đầu tiên, sinh viên cần chọn một đề tài cụ thể và phù hợp với môn học tâm lý học đại cương. Đề tài nên được lựa chọn dựa trên sở thích và khả năng của sinh viên. Nghiên cứu và thu thập thông tin Sau khi đã chọn đề tài, sinh viên cần tiến hành nghiên cứu và thu thập thông tin về chủ đề đó từ các nguồn tài liệu đáng tin cậy, bao gồm sách, bài báo, tạp chí, tài liệu trực tuyến, và các nguồn khác. Đánh giá và phân tích thông tin Tiếp theo, sinh viên cần đánh giá và phân tích các thông tin đã thu thập được từ các nguồn trên. Nếu cần thiết, sinh viên cần thực hiện các bài kiểm tra để xác nhận tính đúng đắn và tin cậy của các thông tin đó. Lập kế hoạch và viết bản nháp Sau khi đã thu thập đủ thông tin, sinh viên cần lập kế hoạch cho bài viết và viết bản nháp. Bản nháp này nên được tổ chức và trình bày một cách rõ ràng và có tính logic. Chỉnh sửa và sửa lại Sau khi hoàn thành bản nháp, sinh viên cần đọc lại và chỉnh sửa bài viết. Việc chỉnh sửa này cần chú ý đến cách trình bày, độ rõ ràng và sự thống nhất của cả bài viết. Hoàn thiện và trình bày Cuối cùng, sinh viên cần hoàn thiện và trình bày bài viết theo đúng quy định của giảng viên và trường học. Qua quá trình làm tiểu luận môn tâm lý học đại cương, sinh viên có thể phát triển kỹ năng nghiên cứu, phân tích và viết, đồng thời nâng cao kiến thức và hiểu biết của mình về lĩnh vực tâm lý học đại cương. Phương Pháp Làm Tiểu Luận Tâm Lý Học Đại Cương 2. Kinh Nghiệm Viết Tiểu Luận Môn Tâm Lý Học Đại Cương Dưới đây là một số kinh nghiệm viết tiểu luận môn tâm lý học đại cương mà tôi muốn chia sẻ để giúp sinh viên viết tiểu luận hiệu quả Chọn chủ đề phù hợp Chọn một chủ đề mà bạn đam mê hoặc có kiến thức sẵn về nó. Điều này sẽ giúp cho việc nghiên cứu và viết tiểu luận trở nên dễ dàng hơn và đảm bảo tính chính xác và độ tin cậy của thông tin thu thập được. Thu thập thông tin từ nhiều nguồn Không nên giới hạn việc thu thập thông tin từ một nguồn duy nhất. Nên thu thập thông tin từ nhiều nguồn khác nhau để có được cái nhìn tổng quan và đầy đủ về chủ đề. Xác nhận độ tin cậy của thông tin Trước khi sử dụng thông tin trong tiểu luận, bạn cần xác nhận tính đúng đắn và tin cậy của thông tin đó bằng cách kiểm tra nguồn gốc và đối chiếu với các nguồn khác. Lên kế hoạch và định hướng cho bài viết Sau khi đã có đủ thông tin, bạn cần lên kế hoạch và định hướng cho bài viết của mình để tránh việc mất mát ý tưởng và mất tính logic trong bài viết. Viết bài theo chuẩn mực Viết bài theo đúng chuẩn mực về cách trình bày, lối viết và cấu trúc bài viết để giúp cho bài viết trở nên chuyên nghiệp và dễ đọc. Chỉnh sửa và sửa lại Sau khi hoàn thành bản nháp, bạn cần đọc lại và chỉnh sửa bài viết. Nên chú ý đến cách trình bày, độ rõ ràng và sự thống nhất của cả bài viết. Đọc lại và sửa chữa nhiều lần Bạn cần đọc lại bài viết và sửa chữa nhiều lần để đảm bảo rằng bài viết của mình đáp ứng được yêu cầu của giảng viên và trường học. Tham khảo tài liệu hướng dẫn Nên tham khảo tài liệu hướng dẫn của giảng viên hoặc trường học để đảm bảo rằng bài viết đáp ứng được các yêu cầu và tiêu chuẩn của môn học. Thông thường, giảng viên sẽ cung cấp các yêu cầu cụ thể về độ dài, định dạng, font chữ, khoảng cách dòng và số lượng nguồn tham khảo cần có trong tiểu luận. Nên đọc kỹ tài liệu hướng dẫn này để đảm bảo việc viết tiểu luận của bạn đáp ứng được các tiêu chuẩn và yêu cầu của trường học. Sử dụng ngôn ngữ chuyên môn Trong tiểu luận tâm lý học, bạn cần sử dụng ngôn ngữ chuyên môn và thuật ngữ chính xác. Việc sử dụng ngôn ngữ phù hợp sẽ giúp bạn truyền đạt thông tin một cách chính xác và rõ ràng. Tránh sao chép và trích dẫn đúng quy định Nếu bạn sử dụng thông tin từ nguồn khác, hãy trích dẫn đầy đủ và đúng quy định của trường học. Việc sao chép hay không trích dẫn nguồn có thể dẫn đến vi phạm quy định về đạo đức học thuật và bị xử lý nghiêm khắc. Đưa ra nhận định và suy luận Trong tiểu luận, bạn nên đưa ra nhận định và suy luận dựa trên các thông tin đã thu thập được. Đây là một phần quan trọng của tiểu luận và cho thấy sự hiểu biết và khả năng phân tích của bạn về chủ đề. Kiểm tra lại trước khi nộp Sau khi đã hoàn thành tiểu luận, bạn cần kiểm tra lại một lần nữa để đảm bảo rằng không có lỗi chính tả, sai sót và thông tin không chính xác. Nếu có thể, hãy nhờ người khác đọc lại để tìm ra các lỗi mà bạn đã bỏ qua. Tổng hợp lại, việc viết tiểu luận tâm lý học đại cương cần đòi hỏi sự kiên trì, nỗ lực và kiên nhẫn. Bạn cần có kế hoạch rõ ràng và sử dụng nguồn tài liệu đa dạng để đảm bảo tính chính xác và độ tin cậy của bài viết. Ngoài ra, hãy luôn chú ý đến cách trình bày, ngôn ngữ chuyên môn và việc trích dẫn nguồn để đảm bảo việc Chúng tôi kiến nghị bạn nên xem thêm bài viết này 📢📢📢 100 Đề Tài Khóa Luận Tốt Nghiệp Ngành Tâm Lý Học [HOT] 3. Cấu Trúc Bài Tiểu Luận Môn Tâm Lý Học Đại Cương Cấu trúc bài Tiểu Luận Môn Tâm Lý Học Đại Cương thường gồm các phần sau Giới thiệu Phần này giới thiệu đề tài của bài viết, mô tả mục đích và tầm quan trọng của đề tài và giới thiệu cấu trúc tổng thể của bài viết. Tổng quan Phần này trình bày về tình hình nghiên cứu và tiền đề lý thuyết về đề tài của bài viết. Đây là phần quan trọng để đọc giả hiểu rõ hơn về bối cảnh và ngữ cảnh của đề tài. Phương pháp nghiên cứu Phần này trình bày về phương pháp nghiên cứu, ví dụ như cách thu thập dữ liệu và phương pháp phân tích dữ liệu. Nếu có, bạn có thể cung cấp chi tiết về quy trình mẫu, phương pháp thống kê và đánh giá chất lượng nghiên cứu. Kết quả Phần này trình bày kết quả của nghiên cứu của bạn. Nó có thể bao gồm các biểu đồ, hình ảnh, bảng số liệu, mô tả kết quả, và so sánh kết quả với các nghiên cứu khác. Thảo luận Phần này giải thích kết quả của nghiên cứu và tương tác giữa các kết quả và các nghiên cứu khác. Nó cũng có thể bao gồm những giả thuyết hoặc lập luận đưa ra để giải thích kết quả. Kết luận Phần này tóm tắt các điểm chính của bài viết và đưa ra kết luận cuối cùng về đề tài. Đây là phần cuối cùng của bài viết và nó phải đưa ra một cái nhìn tổng quan và giải thích các kết quả đã được đạt được trong bài viết. Tài liệu tham khảo Phần này liệt kê tất cả các tài liệu được sử dụng trong bài viết theo đúng quy định của trường học. Mỗi phần trong bài tiểu luận có mục đích và cấu trúc riêng, và phần giới thiệu và kết luận rất quan trọng để giúp người đọc hiểu được nội dung của bài viết một cách dễ dàng. Nên chú ý đến cấu trúc của từng phần và đảm bảo rằng nó đáp ứng được các Kinh Nghiệm Viết Tiểu Luận Tâm Lý Học Đại Cương 4. Tài Liệu, Số Liệu Để Làm Tiểu Luận Môn Tâm Lý Học Đại Cương Khi làm Tiểu Luận Môn Tâm Lý Học Đại Cương có thể sử dụng các nguồn tài liệu và số liệu sau đây Các sách chuyên ngành Các sách về tâm lý học là nguồn tài liệu quan trọng để đọc và tham khảo trong quá trình nghiên cứu và viết bài tiểu luận. Các tài liệu này bao gồm các sách giáo khoa, sách tham khảo và các tài liệu nghiên cứu. Các bài báo khoa học Các bài báo khoa học là một nguồn tài liệu rất quan trọng trong tâm lý học. Các bài báo này thường được xuất bản trên các tạp chí khoa học và chứa các kết quả nghiên cứu mới nhất trong lĩnh vực tâm lý học. Các cuốn sách về phương pháp nghiên cứu Việc nghiên cứu và viết bài tiểu luận đòi hỏi kỹ năng và kiến thức về phương pháp nghiên cứu. Việc đọc các cuốn sách về phương pháp nghiên cứu sẽ giúp bạn có được những kỹ năng này. Các số liệu thống kê Các số liệu thống kê giúp bạn minh họa và chứng minh các mẫu và xu hướng trong dữ liệu của bạn. Các số liệu này có thể được thu thập từ nhiều nguồn khác nhau, ví dụ như các bài báo khoa học, sách chuyên ngành, các cơ sở dữ liệu và các bảng thống kê. Các nghiên cứu trước đó Tham khảo các nghiên cứu đã được thực hiện trước đó trong lĩnh vực tâm lý học cũng là một phương pháp hữu ích để giúp bạn hiểu rõ hơn về chủ đề của mình và phát triển các giả thuyết nghiên cứu của bạn. Trong quá trình tìm kiếm tài liệu và số liệu, bạn nên đảm bảo chúng đáp ứng được yêu cầu của đề tài và có nguồn gốc đáng tin cậy. Nên trích dẫn các tài liệu và số liệu để tránh việc vi phạm bản quyền và đảm bảo tính khách quan của bài viết. Bài viết liên quan 📢📢📢 LIST 61 Đề Tài Luận Văn Thạc Sĩ Ngành Tâm Lý Học– ĐIỂM CAO 5. Quy Trình Viết Tiểu Luận Môn Tâm Lý Học Đại Cương Việc viết Tiểu Luận Môn Tâm Lý Học Đại Cương đòi hỏi sự tập trung và quyết định trong việc lên kế hoạch và thực hiện các bước cụ thể. Dưới đây là quy trình cơ bản để viết tiểu luận môn tâm lý học đại cương Chọn chủ đề và đề tài Chọn một chủ đề hoặc đề tài cụ thể để viết tiểu luận, phù hợp với quan tâm và sở thích của bạn. Thu thập tài liệu và số liệu Sử dụng các nguồn tài liệu và số liệu phù hợp để đưa ra các lập luận và giải thích cho đề tài của bạn. Xác định cấu trúc Xác định cấu trúc bài tiểu luận của bạn, bao gồm mục đầu, phần thân và kết luận. Soạn bản nháp Soạn bản nháp đầu tiên của bài tiểu luận để giúp bạn tổ chức ý tưởng và phát triển các mục chính. Viết bản chính Dựa trên bản nháp, tiến hành viết bản chính của bài tiểu luận môn tâm lý học đại cương. Chỉnh sửa và sửa lỗi Đọc lại bài tiểu luận và chỉnh sửa các phần sai sót, thêm thông tin và phát triển các ý tưởng thêm vào. Kiểm tra tính khách quan Kiểm tra bài tiểu luận của bạn để đảm bảo rằng nó có tính khách quan và tránh đưa ra quan điểm chủ quan hoặc sai lệch. Trích dẫn và tham khảo Trích dẫn các nguồn tài liệu và số liệu phù hợp và tham khảo đúng cách để đảm bảo tính chính xác và tránh vi phạm bản quyền. Điều chỉnh và sửa lại Điều chỉnh bài tiểu luận của bạn để đảm bảo tính đầy đủ và logic. Hoàn thành và nộp bài Đảm bảo bạn hoàn thành bài tiểu luận và nộp đúng thời hạn. Trên đây là quy trình cơ bản để viết tiểu luận môn tâm lý học đại cương. Việc lên kế hoạch và thực hiện một cách có hệ thống sẽ giúp bạn viết bài tiểu luận chất lượng và hiệu quả hơn. Bài Mẫu Tiểu Luận Tâm Lý Học Đại Cương 6. Hơn 100 Đề Tài Tiểu Luận Môn Tâm Lý Học Đại Cương Dưới đây là một số Đề Tài Tiểu Luận Môn Tâm Lý Học Đại Cương có thể tham khảo Tầm quan trọng của tâm lý học trong cuộc sống Những nguyên tắc cơ bản của tâm lý học Sự phát triển của tâm lý học qua các thời kỳ lịch sử Tác động của môi trường đến sự phát triển tâm lý của trẻ em Sự phát triển tâm lý của con người trong thời kỳ tuổi trưởng thành Những yếu tố tác động đến sự hình thành tính cách của con người Tác động của tình dục đến sự phát triển tâm lý của con người Sự khác biệt giới tính trong tâm lý học Sự phát triển tâm lý của trẻ em có nhu cầu đặc biệt Tầm quan trọng của giấc ngủ đối với sức khỏe tâm lý Những tác động của căng thẳng đến sức khỏe tâm lý Tâm lý học xã hội và tầm quan trọng của nó trong đời sống con người Sự ảnh hưởng của đám đông đến hành vi con người Tầm quan trọng của tình bạn đối với sức khỏe tâm lý Tầm quan trọng của tình yêu đối với sức khỏe tâm lý Sự phát triển tâm lý của trẻ em trong gia đình Tâm lý học công nghệ và tầm quan trọng của nó trong đời sống hiện đại Tiểu Luận Môn Tâm Lý Học Đại Cương Những tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tâm lý Tâm lý học giáo dục và tầm quan trọng của nó trong giáo dục Tâm lý học thể thao và tầm quan trọng của nó trong thể thao Sự phát triển tâm lý của trẻ em thông qua các hoạt động ngoại khóa Sự phát triển tâm lý của trẻ em thông qua trò chơi Tầm quan trọng của sự kiên trì đối với sự thành công tâm lý Tâm lý học sức khỏe và tầm quan trọng của nó trong việc duy trì sức khỏe Sự ảnh hưởng của nghệ thuật đến sức khỏe tâm lý Tầm quan trọng của kỹ năng giao tiếp đối với sức khỏe tâm lý Sự phát triển tâm lý của trẻ em thông qua truyền hình và phim ảnh Những ảnh hưởng của game và trò chơi điện tử đến sức khỏe tâm lý Tầm quan trọng của việc trau dồi kiến thức và học hỏi đối với sức khỏe tâm lý Những tác động của chính sách công cộng đến sức khỏe tâm lý của người dân Sự phát triển tâm lý của con người qua các thời kỳ đời sống Tâm lý học nhân văn và tầm quan trọng của nó trong đời sống con người Tầm quan trọng của kỹ năng quản lý thời gian đối với sức khỏe tâm lý Sự phát triển tâm lý của trẻ em thông qua việc chơi đùa với động vật Tâm lý học giải trí và tầm quan trọng của nó trong giải trí Những tác động của phong cách sống đến sức khỏe tâm lý Tầm quan trọng của kỹ năng quản lý stress đối với sức khỏe tâm lý Sự phát triển tâm lý của trẻ em thông qua việc đọc sách và tham gia các hoạt động văn hóa Tâm lý học thú cưng và tầm quan trọng của nó trong đời sống con người Những tác động của nghề nghiệp đến sức khỏe tâm lý Tầm quan trọng của việc thể hiện cảm xúc đối với sức khỏe tâm lý Sự phát triển tâm lý của trẻ em thông qua việc tham gia các hoạt động nghệ thuật Đề Tài Tiểu Luận Tâm Lý Học Đại Cương Tâm lý học du lịch và tầm quan trọng của nó trong du lịch Những tác động của công việc và nghề nghiệp đến cuộc sống tâm lý của con người Tầm quan trọng của việc đối mặt với sự thay đổi đối với sức khỏe tâm lý Sự phát triển tâm lý của trẻ em thông qua các hoạt động thể chất và thể thao Tâm lý học công việc và tầm quan trọng của nó trong đời sống con người Những tác động của sự cô đơn đến sức khỏe tâm lý Tầm quan trọng của kỹ năng phân tích và giải quyết vấn đề đối với sức khỏe tâm lý Sự phát triển tâm lý của trẻ em thông qua việc tham gia các hoạt động tình nguyện Tâm lý học tình yêu và tầm quan trọng của nó trong đời sống con người Những tác động của vấn đề tài chính đến sức khỏe tâm lý Tầm quan trọng của kỹ năng lãnh đạo đối với sức khỏe tâm lý Sự phát triển tâm lý của trẻ em thông qua việc tham gia các hoạt động xã hội Tâm lý học về sự tự tin và tầm quan trọng của nó trong đời sống con người Những tác động của sự thiếu ngủ đến sức khỏe tâm lý Tầm quan trọng của kỹ năng giải quyết xung đột đối với sức khỏe tâm lý Sự phát triển tâm lý của trẻ em thông qua việc tham gia các hoạt động ngoại khóa Tâm lý học về sự chịu đựng và tầm quan trọng của nó trong đời sống con người Những tác động của chế độ ăn uống đến sức khỏe tâm lý Tầm quan trọng của kỹ năng tự quản đốc đối với sức khỏe tâm lý Sự phát triển tâm lý của trẻ em thông qua việc tham gia các hoạt động giáo dục Tâm lý học về sự kiên nhẫn và tầm quan trọng của nó trong đời sống con người Những tác động của sự lạm dụng chất gây nghiện đến sức khỏe tâm lý Tiểu Luận Tâm Lý Học Đại Cương Tầm quan trọng của kỹ năng tư duy phản biện đối với sức khỏe tâm lý Sự phát triển tâm lý của trẻ em thông qua việc tham gia các hoạt động hướng nghiệp Tâm lý học về sự tập trung và tầm quan trọng của nó trong đời sống Những tác động của công nghệ thông tin đến sức khỏe tâm lý Tầm quan trọng của kỹ năng quản lý thời gian đối với sức khỏe tâm lý Sự phát triển tâm lý của trẻ em thông qua việc tham gia các hoạt động nghệ thuật Tâm lý học về sự tự trị và tầm quan trọng của nó trong đời sống con người Những tác động của căng thẳng đến sức khỏe tâm lý Tầm quan trọng của kỹ năng phát triển bản thân đối với sức khỏe tâm lý Sự phát triển tâm lý của trẻ em thông qua việc tham gia các hoạt động thể thao Tâm lý học về sự kiểm soát cảm xúc và tầm quan trọng của nó trong đời sống con người Những tác động của bạo lực đến sức khỏe tâm lý Tầm quan trọng của kỹ năng giao tiếp đối với sức khỏe tâm lý Sự phát triển tâm lý của trẻ em thông qua việc tham gia các hoạt động du lịch Tâm lý học về sự đồng cảm và tầm quan trọng của nó trong đời sống con người Những tác động của áp lực xã hội đến sức khỏe tâm lý Tầm quan trọng của kỹ năng phân biệt đúng và sai đối với sức khỏe tâm lý Sự phát triển tâm lý của trẻ em thông qua việc tham gia các hoạt động cộng đồng Tâm lý học về sự độc lập và tầm quan trọng của nó trong đời sống con người Những tác động của trầm cảm đến sức khỏe tâm lý Tầm quan trọng của kỹ năng quyết định đối với sức khỏe tâm lý Sự phát triển tâm lý của trẻ em thông qua việc tham gia các hoạt động giải trí Tâm lý học về sự thấu hiểu và tầm quan trọng của nó trong đời sống con người Đề Tài Tiểu Luận Về Tâm Lý Học Đại Cương Những tác động của tâm lý học đến sức khỏe tâm lý Tác động của môi trường đến phát triển tâm lý của trẻ em Tình cảm và quan hệ xã hội ảnh hưởng đến sức khỏe tâm lý Hiệu quả của phương pháp trị liệu hướng nội trong tâm lý học Tâm lý học thể thao tầm quan trọng của tư duy và cảm xúc trong thành tích thể thao Bệnh trầm cảm nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị Tâm lý học của người già ảnh hưởng của tuổi tác đến sức khỏe tâm lý và cách giúp họ vượt qua khó khăn Hiểu biết và ứng phó với lo lắng và căng thẳng trong tâm lý học Tác động của công nghệ đến tâm lý con người Tâm lý học đám đông cơ chế và hiệu ứng của sự tác động của đám đông đến hành vi của cá nhân Ảnh hưởng của gia đình đến phát triển tâm lý của trẻ em Tâm lý học giới tính sự khác biệt giữa nam và nữ trong tư duy và hành vi Tác động của stress đến sức khỏe tâm lý và cách ứng phó với stress Tâm lý học của những người bị ám ảnh Nhận thức bất thường và sự suy giảm chức năng thần kinh Tâm lý học của những người giàu có sự ảnh hưởng của tiền bạc đến tư duy và hành vi Tâm lý học của nghệ sĩ và những người sáng tạo Ảnh hưởng của môi trường làm việc đến tâm lý nhân viên Sự phát triển tâm lý của trẻ em khuyết tật Tâm lý học và phân tích tội phạm cách giải thích và dự đoán hành vi tội phạm Ảnh hưởng của môi trường gia đình đến tâm lý của trẻ em khi cha mẹ ly dị Tâm lý học của những người dành cả đời để học hỏi Hiệu quả của tâm lý trị liệu trong việc hỗ trợ người nghiện ma túy đánh thức ý thức về bản thân và khôi phục sức khỏe tâm lý 7. Một Số Bài Mẫu Tiểu Luận Môn Tâm Lý Học Đại Cương Hay Bài mẫu 1 Tiểu luận Ý chí và giải pháp rèn luyện ý chí ở sinh viên DOWNLOAD MIỄN PHÍ Bài mẫu 2 Tiểu luận môn Tâm lý học đại cương DOWNLOAD MIỄN PHÍ Bài mẫu 3 Đặc điểm trí nhớ của con người, vận dụng các quy luật trí nhớ vào quá trình dạy học DOWNLOAD MIỄN PHÍ Bài mẫu 4 Tiểu luận Các yếu tố hình thành nên nhân cách DOWNLOAD MIỄN PHÍ Bài mẫu 5 Tiểu luận Mối quan hệ di truyền và tâm lí DOWNLOAD MIỄN PHÍ Chúng ta đã đề cập đến nhiều khía cạnh quan trọng khi viết Tiểu Luận Môn Tâm Lý Học Đại Cương bao gồm phương pháp làm, kinh nghiệm viết, cấu trúc bài viết, tài liệu và quy trình viết. Bên cạnh đó, chúng ta cũng đã liệt kê một số đề tài tiểu luận trong lĩnh vực này để giúp cho các bạn có thêm nguồn tham khảo và lựa chọn đề tài phù hợp. Tuy nhiên, để viết được một bài tiểu luận tâm lý học đại cương chất lượng và ấn tượng, chúng ta cần phải đầu tư nghiêm túc vào quá trình nghiên cứu, phân tích và lựa chọn thông tin phù hợp. Hy vọng những thông tin trên sẽ giúp ích cho các bạn trong quá trình học tập và làm việc trong lĩnh vực Tâm lý học đại cương. Bên mình còn có dịch vụ hỗ trợ tư vấn làm bài Luận Văn Panda nếu có nhu cầu hãy kết bạn mình qua Zalo/telegram Tôi tên là Nguyễn Anh Hiếu, năm nay 29 tuổi, tốt nghiệp thạc sĩ trường Đại học Ngoại Thương. Tôi hiện nay Chuyên phụ trách nội dung trên website Luận Văn Panda được thành lập từ năm 2009, nhóm Luận văn Panda bao gồm các thành viên tốt nghiệp đại học và thạc sĩ loại giỏi từ các trường Đại học trên cả nước, với niềm đam mê viết lách, soạn thảo văn bản, phân tích kinh tế, chúng tôi nhận hỗ trợ sinh viên Đại Học, và học viên cao học hoàn thành tốt bài luận văn đại học, và Luận văn thạc sĩ, – Hoặc ZALO
Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn Nhận xét của giáo viên .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. .................................................................................................................................................. ĐIỂM BẰNG SỐ BẰNG CHỮ CHỮ KÝ GIÁO VIÊN Sinh viên Lê Anh Thế 1 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn PHẦN I TỔNG QUÁT 1/ Vị trí địa lý Nơi sống Hiện tại, chị Trương Thị Mỹ Hạnh đang sống cùng chồng, con trai và mẹ chồng tại số nhà 185 đường Cống Quỳnh, phường Nguyễn Cư Trinh, quận 1. Theo lời chị kể thì đây là một môi trường khá dễ chịu và dễ thích nghi. Mọi người xung quanh nhà và trong tổ đều hòa đồng, giúp đỡ, yêu thương nhau. Mỗi khi có chương trình của phường thì cả tổ đều nhiệt tình tham gia vui vẻ, đoàn kết, gắn bó với nhau để xây dựng một khu phố văn hóa. Trong tổ, chị Hạnh cùng gia đình tham gia phong trào “Gia đình văn hóa”. Nơi làm việc Trung tâm Nuôi dưỡng & Bảo trợ trẻ em Gò Vấp là nơi làm việc của chị. Đây là một cơ sở bảo trợ xã hội nằm trong thành phố có diện tích khoảng m 2. Trung tâm nằm đối diện với nhà thờ Gò Vấp và trường Trung học cơ sở bán công Trường Sơn; phía đông giáp với trường Đại học công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh, phía bắc giáp với Trung tâm giáo dục dạy nghề thiếu niên thành phố. Trước ngày giải phóng Miền nam thống nhất đất nước Trung tâm được gọi là “Cô nhi viện Sao Mai Gò Vấp thuộc dòng nữ tu thánh giáo”. Năm 1976, được Sở Lao động – Thương binh & Xã hội tiếp quản và đổi tên là “Nhà nuôi trẻ mầm non 4”. Tháng 9/1995, “Nhà nuôi trẻ mầm non 4” được nâng lên thành “Trung tâm Nuôi dưỡng & Bảo trợ trẻ em Gò Vấp. Trung tâm thuộc Sở Lao động – Thương binh & Xã hội thành phố Hồ Chí Minh, được thành lập theo Quyết định số 6646/QĐ-NCVX ngày 09/09/1995 của Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh. Trụ sở làm việc tại Số 45 đường Nguyễn Văn Bảo, phường 4, quận Gò Vấp, thành phố Hồ Chí Minh. Điện thoại 84838955581 – 389418800. Email [email protected] Chị Hạnh là nhân viên đã biên chế của Trung tâm. Công việc chính của chị là giáo viên dạy kỹ năng cho trẻ khiếm thị tại Tổ chăm sóc đặc biệt trong Trung tâm. Chị bắt đầu làm việc tại đây từ năm 2001, tới giờ đã được 11 năm. Trong quá trình làm việc, chị được cơ quan cử đi học đào tạo nâng cao chuyên môn về trẻ, các khóa học về tâm lý trẻ đa tật, đặc biệt là chuyên môn về trẻ khiếm thị đa tật và trẻ can thiệp sớm. Chị luôn tham gia đầy Sinh viên Lê Anh Thế 2 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn đủ các hoạt động đoàn thể trong cơ quan. Và vì vậy, chị cũng sớm được đi học cảm tình Đảng. 2/ Sơ lược về hoàn cảnh gia đình và vấn đề của thân chủ Sơ lược về thân chủ và hoàn cảnh gia đình của thân chủ Chị Trương Thị Mỹ Hạnh sinh năm 1981, quê gốc ở tỉnh Đồng Tháp. Cha mẹ mất sớm, còn lại 5 anh em bao gồm cả chị chăm sóc lẫn nhau. Chị là con thứ 3 trong gia đình 5 anh em, trước chị là 2 anh trai, sau chị là 1 em gái và 1 em trai. Anh đầu là Trương Quốc Tuấn sinh năm 1976 - hiện anh đang ở quê cùng vợ chăm sóc, trông nom đất đai, nhà cửa do cha mẹ để lại. Vợ của anh đầu là một người phụ nữ rất đảm đang, biết quan tâm, chăm sóc tới các em bên chồng và được mọi người yêu quý. Anh thứ hai là Trương Quốc Bảo sinh năm 1978,làm tài xế lái taxi kiêm thêm thợ điện. Theo lời chị kể, anh Bảo gần như là trụ cột cả về kinh tế lẫn tinh thần của cả nhà, anh em ai cũng nghe lời của anh Bảo. Tới giờ, anh vẫn chưa cưới vợ vì anh nghĩ anh còn phải có trách nhiệm lo cho đưa em trai út học xong ra trường và xin việc cho em. Em gái của chị là Trương Thị Mai Lý sinh năm 1984, hiện đang làm kế toán. Em gái đã có chồng bán điện thoại. Em trai út làTrương Quốc Thái sinh năm 1989, đang học hệ trung cấp trong trường Đại học Công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh. Hiện nay, anh thứ hai cùng em gái, chồng của em gái và em trai út đang sống chung một nhà. Căn nhà này là do người chú cho anh em chị thuê lại. Sau khi tốt nghiệp phổ thông, vì hoàn cảnh gia đình, năm 2000, chị bắt đầu lên thành phố Hồ Chí Minh kiếm sống, phụ các anh nuôi hai em nhỏ ăn học. Năm 2001, chị bắt đầu vào làm việc tại Trung tâm Nuôi dưỡng & Bảo trợ trẻ em Gò Vấp. Năm 2007, chị cưới chồng và về sống cùng chồng tại số nhà 185 đường Cống Quỳnh, phường Nguyễn Cư Trinh, quận 1. Gia đình chị hiện nay gồm 4 người bao gồm cả chị mẹ chồng 53tuổi, chồng 30 tuổi, con trai 4 tuổi. Gia đình sống rất hòa thuận và vui vẻ. Con biết vâng lời. Mẹ chồng và chồng rất thương yêu chị. Chị không nặng gánh bên gia đình chồng vì bên chồng chỉ còn có mẹ chồng và chồng chị. Vấn đề của thân chủ Sinh viên Lê Anh Thế 3 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn Có thể khẳng định một điều là chị Hạnh không có vấn đề vướng mắc gì về phía gia đình bên ngoại hay bên nội. Theo lời chị nói, chị có một cuộc sống gia đình thực sự lý tưởng, là niềm ao ước của nhiều người phụ nữ khác. Chị cảm thấy mình may mắn khi được sinh ra trong một gia đình mà anh em đoàn kết, thương yêu nhau. Chị cảm thấy mình là người phụ nữ hạnh phúc khi cưới được một người chồng hết mực yêu thương và hiểu tâm ý chị. Tuy thu nhập từ công việc hiện tại không được cao nhưng chị hài lòng với điều đó vì hằng ngày chị được tới lớp dạy học, được chứng kiến sự phát triển, sự trưởng thành của những đứa trẻ mà chị bỏ công sức ra dạy dỗ. Nhưng trong công việc, chị luôn cảm thấy mình bị áp lực từ phía Ban lãnh đạo Trung tâm, đặc biệt là cô Hồ Thanh Loan – Giám đốc Trung tâm. Chị thực sự không thích cách lãnh đạo của cô Giám đốc vì chị thấy cô không thân thiện, gần gũi, không tâm lý, thường xuyên tạo áp lực cho nhân viên, có sự khinh thường và xa cách với những người ít học thức như chị. Đồng thời, ngoài việc được cơ quan cử đi học lấy chứng chỉ chuyên môn thì chị còn có ý định học thêm để lấy bằng Đại học chuyên ngành Tâm lý nhưng chị chưa biết hướng để đi học. Trong quá trình trò chuyện, chị còn tâm sự thêm một số mâu thuẫn phát sinh với một nhóm bạn chơi khá thân từ rất lâu. 3/ Sơ đồ phả hệ - Sơ đồ sinh thái – Bảng phân tích hệ thống thân chủ Sơ đồ phả hệ Sinh viên Lê Anh Thế 4 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn Chị Trương Thị Mỹ Hạnh, 31 tuổi Sơ đồ 1 Sơ đồ phả hệ của chị Hạnh Chú thích Nam Nữ Đã qua đời Cưới nhau Quan hệ hai chiều Quan hệ thân thiết Sơ đồ sinh thái Họ hàng Ban lãnh đạo Trung tâm Bạn bè Thân chủ Đồng nghiệp Hàng xóm Chính quyền địa phương Sinh viên Lê Anh Thế 5 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn Sơ đồ 2 Sơ đồ sinh thái của chị Hạnh Chú thích Quan hệ hai chiều Quan hệ một chiều Quan hệ xa cách Bảng phân tích hệ thống thân chủ Hệ thống thân chủ Thân chủ Anh/em ruột/chị dâu Chồng/con Mẹ chồng Bạn bè Đồng nghiệp Điểm mạnh Điểm yếu - Thích học hỏi; - Chưa mạnh dạn góp ý; - Được anh em trong nhà, chồng, - Chưa phát huy hết khả mẹ chồng thương yêu; năng của bản thân; - Con ngoan; - Có mối quan hệ xa cách - Công việc ổn định; - Được bạn bè, đồng nghiệp quý với họ hàng; - Không đồng tình với cách mến; - Có năng lực về tìm hiểu tâm lý lãnh đạo của Giám đốc Trung tâm. người khác. - Nghề nghiệp ổn định; - Cha mẹ mất sớm; - Yêu thương thân chủ; - Chưa được sự giúp đỡ - Anh, chị, em đoàn kết, thương yêu nhiều từ họ hàng. nhau. - Yêu thương, quan tâm thân chủ. - Quý mến thân chủ. - Nhiệt tình giúp đỡ thân chủ lúc - Chưa đoàn kết chặt chẽ. khó khăn. - Mỗi người một chuyên - Hòa đồng, yêu thương, giúp đỡ lẫn môn, một công việc nên nhau. - Quan tâm tới việc đào tạo, nâng Ban lãnh đạo Trung tâm cao chuyên môn cho nhân viên nói chung và cho thân chủ nói riêng. Chính quyền địa chưa hỗ trợ nhau được nhiều. - Chưa hiểu tâm lý và công việc của nhân viên; - Quá cứng nhắc trong công việc. - Kịp thời tuyên truyền các thông tin Sinh viên Lê Anh Thế 6 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn chính sách; - Quan tâm tới đời sống của từng phương Hàng xóm gia đình trong địa phương. - Gắn bó, đoàn kết, quan tâm lẫn nhau. - Thường xuyên dựa dẫm Họ hàng - Có quan tâm. vào thân chủ về vấn đề kinh tế. PHẦN II PHÚC TRÌNH CA Ngày tháng Quy trình tham vấn Ngày Nhà TV Em chào chị! Nhận xét - Trong buổi nói chuyện 24/02/2012 này, nhà TV đã biết cách TC Chào em! Nhà TV Em thấy chị đang cầm dụng cụ đi làm vận dụng một số kỹ sạch các bức tường trong lớp học của mình. Chị năng Kỹ năng đặt câu làm vậy để làm gì thế chị? Hình những bông hỏi mở, kỹ năng diễn đạt hoa, con vật này đang đẹp mà chị. lại, kỹ năng khuyến TC Chị cũng có muốn cạo nó đi đâu em. Đúng khích, kỹ năng phản ánh là phòng học đang đẹp, chẳng thiếu gì hết! cảm giác. Trong quá Nhưng ý của cấp trên làm sao mà mình dám trái trình giao tiếp, nhà TV được. luôn cố gắng duy trì giao Nhà TV Nghĩa là chị không thực sự muốn làm tiếp bằng mắt và lắng việc này? nghe chia sẻ của TC một TC Mình là nhân viên mà em, không thể trái ý cách chân thành. sếp được, không muốn cũng phải làm. À mà, - Điều mà nhà TV làm em có đang rảnh không? được trong buổi này là Nhà TV Bọn em sinh hoạt trẻ xong rồi nên bây sử dụng khá tốt kỹ năng giờ em đang rảnh chị ạ. Có gì không chị? đặt câu hỏi mở, đặc biệt TC Em bóc giúp chị xong cái hình này thì gấp là các câu hỏi mang tính Sinh viên Lê Anh Thế 7 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn hạc giúp chị nha! Biết gấp hạc không em? trung lập; duy trì giao Nhà TV Em biết mà. Em xong rồi đây. Em giúp tiếp không lời trong suốt chị gấp hạc nha! thời gian tham vấn nhằm TC Ừ, lại đây chị đưa giấy cho gấp. Hai chị em tạo lòng tin và mối quan mình cùng gấp. hệ với TC; lắng nghe Nhà TV Chị ơi! Mình nói tiếp chuyện lúc nãy chân thành để TC hiểu nhé chị! mình đang được tôn TC Chuyện gì cơ em? trọng. Quan trọng hơn Nhà TV Dạ, lúc nãy chị có nói “Mình là nhân cả, nhờ cách đặt câu hỏi viên[…], không thể trái ý sếp được, không mà nhà TV đã tìm hiểu muốn cũng phải làm”. Chị nói như vậy có phải được vấn đề chính của là chị không thích sếp ? TC là gì. Đồng thời, nhà TC Cũng không hẳn như thế, trong công việc, TV còn biết sử dụng kỹ sếp của chị đòi hỏi cao lắm, bà rất khó tính, yêu năng tóm lược tóm lược cầu mọi thứ rất khắt khe. Em có biết tại sao chị vấn đề của TC để kết phải gấp hạc không? thúc buổi nói chuyện và Nhà TV Dạ, em không biết. Chị nói em nghe hẹn gặp lại buổi sau để đi. cùng TC giải quyết vấn TC Bọn chị có nhiệm vụ phải trang trí lại đề. phòng học. Sếp yêu cầu gấp hạc rồi treo lên - Nhà TV chưa biết cách khắp phòng này. sắp xếp câu hỏi để khai Nhà TV Như thế cũng đẹp mà chị. Sao em thấy thác vấn đề; thứ tự đặt chị có vẻ như hơi miễn cưỡng với nhiệm vụ câu hỏi chưa phù hợp. này? Đây là điểm mà nhà TV TC Em à, em nên hiểu là phòng học này dành cần thay đổi. cho trẻ khiếm thị, nếu treo hạc lên thì trẻ có thấy được không, trẻ có cảm nhận được hạc là như thế nào không. Những thứ thực sự cần cho sự phát triển của trẻ thì không thấy đâu, chỉ Sinh viên Lê Anh Thế 8 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn toàn trưng bày, phô diễn thôi. Ngay cả cái ghế chị em mình đang ngồi cũng hư hết rồi đấy nhưng đề nghị xin mãi rồi cũng chưa thấy hồi đáp. Nhà TV Em rất chia sẻ với những bức xúc hiện giờ của chị. Nhưng chị có thực sự nghĩ rằng gấp hạc và trang trí hạc khắp phòng là không cần thiết đối với trẻ khiếm thị? TC Nói là không cần thiết cũng không đúng, chỉ là chị không đồng ý với phương cách này của sếp chị thôi. Chị nói rồi dù sao công việc thì vẫn phải hoàn thành theo lệnh của cấp trên. Nhà TV Dạ, em hiểu ý của chị. Chị ơi! Chị có cho rằng yêu cầu trang trí lại phòng học chẳng qua chỉ là hình thức để đẹp mắt còn Ban giám đốc thì chưa thực sự quan tâm tới nhu cầu của trẻ? TC Thì chị cũng đã nói rồi trong những việc làm đó có một phần của sự phô diễn, trưng bày mà. Chị không dám khẳng định rằng Ban giám đốc chưa thực sự quan tâm tới nhu cầu của trẻ vì chị cũng hiểu họ làm vậy cũng là muốn tốt cho trẻ thôi. Chị biết khi có đoàn khách nào tới thăm, thấy trung tâm mình chăm sóc cho trẻ tốt thể hiện từ việc trang trí phòng học, nơi ngủ nghỉ của trẻ và nhà cửa, vật dụng đều sạch sẽ thì họ sẽ hài lòng, từ đó sẽ có nhiều nguồn hỗ trợ hơn nhờ sự hài lòng về mỹ quan. Nhà TV Em nghĩ rằng chị rất hiểu công việc Sinh viên Lê Anh Thế 9 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn mình đang làm phục vụ cho mục đích gì nhưng có vẻ như những suy nghĩ của chị về sếp của chị chưa được thoải mái? TC Sếp ở trên cao chỉ biết chỉ đạo thôi. Sếp học nhiều, lắm bằng cấp này kia nên đôi khi hay có cái nhìn khinh thường những người học thấp như bọn chị. Khó tính lắm em ạ! Cả tổ chị đều khó chịu với sếp chứ không riêng gì chị. Cả việc gấp hạc này nữa, có ngày nghỉ chủ nhật thôi nhưng cũng gọi điện cho chị xuống nhận thêm giấy để gấp thêm. Hôm đó, chị mới bị mất điện thoại nên bà không liên lạc được. Hôm sau đi làm bị bà gọi lên nói cho một trận, nào là tránh tôi, trốn công việc nên mới tắt máy… Nhà TV Chị có cảm thấy mệt mỏi và áp lực vì công việc, vì sếp? TC Chị mệt mỏi không phải do công việc quá nặng nề gì mà do những áp lực mà cấp trên tạo cho chị. Nhà TV Vậy chị phải chịu áp lực đó như thế nào? TC Chị thực sự yêu công việc này. Chị yêu việc dạy dỗ bọn trẻ và được nhìn trẻ phát triển từng ngày. Tuy nhiên, cấp trên không hiểu cho bọn chị rằng thay đổi những đứa trẻ này cần thời gian nhiều như thế nào? Cấp trên yêu cầu phải thay đổi và phát triển trẻ như thế này như thế kia, đôi khi vượt quá khả năng của trẻ. Tâm lý trẻ bình thường đã phức tạp, đối với trẻ Sinh viên Lê Anh Thế 10 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn khiếm thị, thiểu năng trí tuệ còn khó hơn nhiều lần. Lãnh đạo kỳ vọng vào sự thay đổi đó rồi thường xuyên gây áp lực cho bọn chị. Trong khi đó, chế độ chính sách với những nhân viên như chị chưa thỏa đáng. Thời gian mà chị dành cho công việc, cho bọn trẻ ở đây chiếm 2/3 thời gian trong ngày, nhiều hơn thời gian chị dành cho gia đình, cho con trai chị. Cấp trên đã bao giờ thực sự quan tâm tới đời sống của bọn chị đâu. Nhà TV Theo như chị nói thì chế độ chính sách cho những nhân viên như chị chưa thỏa đáng nhưng theo em biết thì chị cũng đã được Trung tâm cử đi học nâng cao chuyên môn. Chị nghĩ như thế nào về chính sách này của Trung tâm? TC Chị rất cảm ơn Trung tâm vì đã cho bọn chị đi học nâng cao chuyên môn. Đó cũng là vì công việc mà bọn chị đang đảm nhiệm. Đó là vì Trung tâm muốn cho trẻ những điều kiện phát triển tốt nhất. Tuy nhiên, lương đã thấp, cấp trên lại không quan tâm tới cuộc sống riêng, tâm tư của nhân viên nên đôi khi chị cũng hơi nản và chán. Nhà TV Vậy tương lai lâu dài, chị có ý định gắn bó với công việc, với Trung tâm? TC Có lẽ không đâu em à! Chị là người biết đủ với cuộc sống. Chị không thích một cuộc sống xô bồ, chen chúc. Sự ổn định là điều chị mong muốn. Chị chỉ muốn học thêm để lấy bằng Đại Sinh viên Lê Anh Thế 11 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn học về Tâm lý thôi. Nhưng hiện tại chị cũng chưa biết những nơi nào đào tạo và hình thức học như thế nào. Nhà TV Với những điều chị chia sẻ từ nãy tới giờ thì em cũng hiểu được một phần rằng chị đang có một số điểm chưa đồng tình với cách quản lý của cấp trên; chị cho rằng sếp chưa hiểu nhân viên, chưa quan tâm tới đời sống của nhân viên, thường xuyên gây áp lực công việc và đồng thời chị cũng đang có ý định đi học thêm để lấy bằng Đại học. Tuy nhiên, trong buổi hôm nay, em và chị có lẽ sẽ khó có biện pháp để giải quyết hiệu quả những vấn đề trên. Vậy em hẹn chị buổi sau, em và chị sẽ cùng nhau đưa ra một số cách cho những vấn đề mà chị đang thắc Ngày 27/02/2012 mắc. Nhà TV Em chào chị! Hôm nay chị thế nào? - Nhà TV sử dụng tốt kỹ TC Chào em! Hôm nay chị rất vui. năng đặt câu hỏi mở, kỹ Nhà TV Chị có thể chia sẻ niềm vui ấy với em? năng tóm lược vấn đề, TC Em nhìn xem! Trong phòng có gì mới! nội dung của buổi nói Nhà TV Ah! Đây chẳng phải là những con hạc chuyện, kỹ năng khuyến mà hôm trước chị với em cùng gấp hay sao? khích làm rõ ý, kỹ năng Em thấy phòng học đẹp lên rất nhiều đấy chị à! diễn đạt lại, kỹ năng Đúng là có làm mới biết việc này hữu ích như phản ánh cảm xúc, kỹ thế nào chị nhỉ? năng thấu cảm. TC Đúng thật! Mình chẳng làm quan to được là - Trong quá trình giao bởi vậy. Mình không có được cái nhìn xa như tiếp, trò chuyện, nhà TV sếp. luôn cố gắng duy trì giao Nhà TV Ý của chị là lúc làm chị không nghĩ là tiếp phi ngôn ngữ bằng phòng học sẽ đẹp lên nhiều như thế này. ánh mắt, bằng những cái Sinh viên Lê Anh Thế 12 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn TC Ừ, chị còn nghĩ là không cần thiết vì phòng chạm tay nhẹ; luôn lấy học vốn trang trí rất đẹp. Nhưng bây giờ, phòng thân chủ làm trọng tâm, học đẹp hơn trước nhiều nhờ mấy con hạc này, tin tưởng vào khả năng công việc hoàn thành trước thời hạn, nhìn thành của thân chủ trong việc quả của mình tạo ra như thế này chị vui lắm. giải quyết vấn đề. Nhà Nhà TV Buổi hôm trước em đã hẹn chị hôm TV biết cách đặt mục nay sẽ cùng chị giải quyết một số thắc mắc của tiêu và kế hoạch cho chị. Chị đã sẵn sàng chưa? từng buổi tham vấn, biết TC Tâm trạng vui như hôm nay sao lại không sắp xếp thứ tự ưu tiên sẵn sàng được? cho từng vấn đề. Nhà TV Như chia sẻ của chị buổi hôm trước thì - Điều mà nhà TV làm chị không thích làm việc này nhưng đó là do chưa tốt, cần thay đổi đó cấp trên giao nên chị phải làm. Chị không thích là chưa huy động tối đa cách làm việc, cách lãnh đạo của cấp trên. Vậy khả năng tự giải quyết bây giờ, khi đã hoàn thành xong công việc được vấn đề của TC. giao phó, chị có chút thay đổi gì trong suy nghĩ của mình về cấp trên? TC Sếp thực sự là một người tài giỏi. Đó là một điều không ai có thể phủ nhận. Họ có giỏi, có tài, có tầm nhìn xa trông rộng thì mới quản lý, lãnh đạo được Trung tâm phát triển. Nhưng … Nhà TV Em vẫn đang nghe đây. Chị nói tiếp đi. TC Nhưng chị vẫn cảm thấy mình và sếp có một khoảng cách nào đó. Sếp không thân thiện, gần gũi với nhân viên, chưa tâm lý với nhân viên Nhà TV Chị cảm thấy khó chịu và khó hòa hợp với sếp vì điều đó? Sinh viên Lê Anh Thế 13 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn TC Mình làm sao mà hòa hợp và vui vẻ với người như thế được hả em. Nhà TV Mỗi người, ai cũng cần sự quan tâm, chia sẻ từ người khác – đó là nhu cầu không thể thiếu trong cuộc sống, trong xã hội đầy bon chen như hiện nay. Vậy chị đã từng có quan tâm, gần gũi với sếp như thế nào? TC Chưa từng em à! Chị gặp sếp vì cần giải quyết công việc thôi. Nhà TV Chị có cho rằng sếp cũng là một người mẹ, người vợ, cũng có gia đình, cũng có công việc phải lo lắng vừa ở nhà vừa quản lý ở cơ quan, gánh nặng đè lên sếp rất nhiều thì sự quan tâm, gần gũi tới từng nhân viên sẽ bị giảm đi phần nào và không được trọn vẹn, không như chị mong đợi? TC Chị cũng có gia đình nên chị có thể hiểu phần nào cảm giác của sếp. Có lẽ sếp phải chịu nhiều áp lực, nhiều gánh nặng hơn những nhân viên như bọn chi. Nhà TV Như chị vừa chia sẻ thì em nghĩ rằng chị rất hiểu lý do cho những việc làm của sếp chị. Chị nghĩ như thế nào nếu chị mở lòng hơn với sếp của chị, gần gũi, quan tâm tới cuộc sống của sếp trước? TC Chị sống với ai cũng thật lòng nhưng chị cũng không thích nịnh bợ ai. Nhà TV Em hiểu ý chị và biết chị là một người rất thẳng tính. Nhưng việc mở lòng, gần gũi, Sinh viên Lê Anh Thế 14 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn quan tâm không đồng nghĩa với việc nịnh bợ. Có thể chỉ là những lời chào hỏi hằng ngày về hỏi thăm sức khỏe, công việc, những cuộc điện thoại ngắn trong những dịp lễ tết. Chỉ là những hành động đơn giản nhưng có thể sẽ khiến sếp cảm thấy mình được nhân viên yêu quý. Ai cũng muốn mình được quan tâm, yêu thương mà chị. Em tin rằng chị có thể làm tốt điều này. TC Chị sẽ thử. Nhưng liệu có hiệu quả không em? Nhà TV Em không dám chắc sẽ hiệu quả ngay 100% nhưng em tin rằng mình đối xử chân thành thì sẽ nhận lại được sự chân thành. Sự quan tâm mỗi ngày từng chút một của chị tới sếp sẽ rất dễ để sếp nhận ra tấm lòng của chị với sếp. TC Chị sẽ cố gắng làm điều đó. Nhưng nếu không thể thì có lẽ chị phải chấp nhận sự khác biệt đó thôi. Nhà TV Cuộc sống đôi khi là sự chấp nhận lẫn nhau để tồn tại. Chấp nhận cũng là một giải pháp tốt. Nếu khi chị đã cố gắng hết sức để cải thiện mối quan hệ với sếp mà không có hiệu quả như mong muốn thì chị hãy thử cách chấp nhận họ, chấp nhận con người vốn có của họ. TC Chị sẽ ghi nhớ điều này. Chị cảm ơn em. Nhà TV Dạ, không có gì. Vậy là hôm nay em và chị đã cùng nhau đưa ra một số giải pháp nhằm cải thiện mối quan hệ giữa chị và cấp Sinh viên Lê Anh Thế 15 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn trên. Trong buổi tới, em và chị cùng chia sẻ sâu hơn về việc cấp trên thường gây áp lực đối với nhân viên. Đồng thời, em sẽ cung cấp thông tin về một số trường có đào tạo Đại học ngành mà chị có nguyện vọng học thêm. Được không chị! TC Được em. Vậy là hôm sau phải không em? Ngày 29/2/2012 Nhà TV Vâng ạ! Hẹn gặp lại chị. Nhà TV Em chào chị! - Nhà TV sử dụng tốt các TC Chị chào em! kỹ năng trong tham vấn Nhà TV Như đã hẹn buổi trước, hôm nay, em như kỹ năng đặt câu hỏi và chị sẽ cùng chia sẻ sâu hơn về việc cấp trên mở, kỹ năng gợi mở, thường gây áp lực đối với nhân viên và đồng phân tích vấn đề, kỹ thời em sẽ cung cấp cho chị một số trường có năng khuyến khích làm đào tạo Đại học ngành Tâm lý. rõ ý, kỹ năng phản ánh TC Ừ! cảm xúc, kỹ năng thấu Nhà TV Trước hết, chị có thể cho em biết cảm, kỹ năng lắng nghe, những công việc, nhiệm vụ mà cấp trên giao kỹ năng cung cấp thông cho chị - theo cảm nhận của chị là có quá khó tin. và đã có lần nào chị chưa hoàn thành công việc - Nhà TV đã làm tốt và bị khiển trách? trong việc giúp thân chủ TC Nghĩ lại thì đó cũng đều là những công việc nhận ra cốt lõi, nguyên mà chị có thể làm và hoàn thành tốt. Ngoại trừ nhân của vấn đề; cung việc dạy những đứa trẻ khiếm thị, cấp trên cứ cấp thông tin cần thiết đòi hỏi trẻ phải có sự thay đổi, phải có sự phát cho TC trong vấn đề học triển nhanh, nhưng đó là việc làm lâu dài, cần Đại học và hướng để TC tới không chỉ là 1 năm, 2 năm, 3 năm mà thậm tự tìm hiểu thêm. chí lâu hơn thế. Chị chỉ mong cấp trên hiểu cho - Nhà TV cần cung cấp chị điều này. thêm thông tin cho TC rõ Nhà TV Chị có nghĩ đó là cách mà cấp trên làm ràng và cụ thể hơn. Đây vừa để nhân viên phát huy hết năng lực cá nhân, là điểm nhà TV nên khắc Sinh viên Lê Anh Thế 16 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn đồng thời để giúp Trung tâm phát triển nhanh phục. hơn? TC Chị cũng không rõ nữa. Có lẽ giống như em nói quá! Nhà TV Chị có thể nói rõ hơn? TC Thì ý chị là nghe em nói chị mới hiểu ra mục đích của cấp trên khi gây áp lực công việc cho bọn chị. Mà dù sao đi nữa, thời gian bọn chị dành cho bọn trẻ ở Trung tâm là rất nhiều so với gia đình nhỏ của chị. Nhà TV Chị có miễn cưỡng quá với công việc? TC Ồ, nói thì vậy, nhưng chị chấp nhận sự khó khăn của công việc. Chị đã có một gia đình hạnh phúc, công việc và lương hàng tháng ổn định nên cũng không muốn có cái gì đó làm thay đổi cuộc sống hiện tại. Nhà TV Sự ổn định về mặt kinh tế có phải là lý do khiến chị gắn bó với công việc mặc dù cấp trên gây áp lực cho chị? TC Đó là một phần nhỏ thôi. Nhà TV Vậy lý do chính của chị là gì? TC Chị yêu bọn trẻ, yêu như chính con của chị. Ngày nào không tới Trung tâm, không được gặp và dạy dỗ bọn trẻ là chị rất nhớ chúng. Ngoài ra, nhờ em, chị cũng đã hiểu rằng việc gây áp lực của cấp trên có lẽ phần lớn là muốn bọn chị phát huy hết năng lực cá nhân và đẩy nhanh sự phát triển của Trung tâm. Con người mà em, ai chẳng muốn mình luôn phát triển. Khi có cơ hội Sinh viên Lê Anh Thế 17 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn được thể hiện, được phát triển thì chị không ngại đâu vì chị rất thích học hỏi. Àh Trung tâm mà ngày càng phát triển thì lương của bọn chị sẽ được tăng lên ấy chứ. Nhà TV Vâng, em hiểu ý của chị. Em rất vui khi chị đã hiểu ra cốt lõi của vấn đề này. Chị có đang cảm thấy thoải mái? TC Ừ, chị đang rất thoải mái khi nói ra được những tâm sự trên. Nhà TV Vậy từ bây giờ, chị nghĩ chị sẽ làm gì để đón nhận những áp lực từ phía cấp trên? TC Chị sẽ đối mặt với khó khăn và cố gắng vượt qua. Sức người là vô hạn mà phải không em? Nhà TV Dạ, đúng là như vậy. Đối mặt và vượt qua là cách tốt nhất. Dùng ý chí, sự kiên nhẫn để làm việc sẽ dẫn tới thành công chị à! Em tin chắc chị sẽ hoàn thành tốt công việc. TC Chị cảm ơn em! Nhà TV Dạ, không có gì. Như chị chia sẻ ngay từ buổi nói chuyện đầu tiên thì chị có ý định học thêm để lấy bằng Đại học ngành Tâm lý. Điều gì đã thúc đẩy chị có ý định này khi mà công việc hiện tại của chị đã khá ổn định? TC Chỉ là chị thích thôi. Chị thấy mình có khả năng tìm hiểu về tâm lý, đồng thời chị cũng đã từng được học mấy khóa đào tạo của Trung tâm về tâm lý, đặc biệt là tâm lý trẻ. Nhà TV Chị có nghĩ rằng nó sẽ giúp ích cho Sinh viên Lê Anh Thế 18 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn công việc hiện tại của chị? TC Chắc chắn là có rồi. Đối tượng mà chị tiếp xúc, dạy dỗ là những đối tượng có rối nhiễu về tâm lý rất nặng. Bởi vậy, chị muốn đi học thêm để vừa là bằng với mọi người vừa là phục vụ cho công việc. Nhà TV Em hiểu ý chị. Em nhận thấy chị thực sự là một người rất ham học hỏi. Theo như những hiểu biêt và sự tìm hiểu của em thì hình thức học Đại học phù hợp nhất với người đi làm như chị là Đại học hệ tại chức. Đây là hệ dành cho người vừa đi học vừa đi làm nên về mặt thời gian khá thuận lợi cho người học. TC Học phí thì sao hả em? Nhà TV Từ khoảng 6 – 7 triệu/năm. TC Ồ, cũng không đắt lắm. Chị nghĩ là chị có đủ khả năng tài chính để theo học. Nhà TV Hiện nay, tại thành phố Hồ Chí Minh có một số trường tiêu biểu đào tạo ngành Tâm lý như Đại học Khoa học – Xã hội & Nhân văn, Đại học Mở, Đại học sư phạm… Hầu hết các trường trước khi tuyển sinh sẽ có thông báo và tổ chức ôn thi cho các học viên có hồ sơ đăng ký tuyển sinh. Sau đó, trường sẽ tổ chức thi để loại bớt học viên. Đây là địa chỉ một số trường em vừa nêu, để rõ ràng hơn, chị có thể đến tận trường để hỏi thủ tục và hồ sơ đăng ký. TC Ừm, chị cảm ơn em. Khi nào có thời gian rảnh chị sẽ tới và hỏi. Sinh viên Lê Anh Thế 19 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn và thực hành tham vấn Nhà TV Vậy là, trong buổi hôm nay, em và chị đã cùng đạt được mục tiêu đề ra từ đầu buổi. Trong thời gian tới, nếu có gì khó khăn thì chị cứ chia sẻ với em. Em và chị sẽ cùng nhau giải quyết. Ngày 7/3/2012 TC Ừ, chị biết rồi. Cảm ơn em nhiều nha! Nhà TV Em chào chị! - Nhà TV sử dụng tốt kỹ TC Ừ, chào em! năng lắng nghe, kỹ năng Nhà TV Cũng lâu rồi chị em mình không trò phản hồi, kỹ năng đặt chuyện chị nhỉ? Mấy bữa nay em bận rộn với câu hỏi, kỹ năng phân bé Khánh quá! Em với bé đang trong giai đoạn tích làm sáng tỏ vấn đề, trị liệu nên em cũng không có thời gian. Chị kỹ năng thấu cảm, kỹ dạo này thế nào? năng phản ánh cảm giác. TC Mọi việc đều bình thường. Công việc cũng - Nhà TV làm khá tốt ổn em à! trong việc huy động tối Nhà TV Nhưng sao hôm nay em nhìn chị có vẻ đa khả năng tự giải quyết không được vui như mọi ngày. Ánh mắt chị vấn đề của TC. chứa điều gì đó rất buồn. TC Để chị kể cho em nghe chuyện này thì em sẽ biết tại sao chị lại mang tâm trạng như thế này. Nhà TV Dạ, em nghe đây. Chị kể đi. TC Cuối tuần vừa rồi, chị ở nhà có một mình, chồng chị đi trực đêm ở cơ quan, má chồng chị dẫn con trai chị cùng đi du lịch với mấy người trong tổ. Chị buồn nên rủ nhóm bạn mà chị chơi rất thân đi chơi. Bọn chị đi uống cà phê, ngồi tán gẫu với nhau. Sau đó, mấy bạn chị biết nhà chị không có ai nên hò nhau tới nhà chị ngủ. Cũng khá lâu rồi nhóm không tụ tập nên chị Sinh viên Lê Anh Thế 20 Lớp ĐH10CT
Or you want a quick look LỜI MỞ ĐẦU cũng giúp giải đáp những vấn đề sau đây Bài tập tình huống trong tham vấn Ví dụ về tham vấn cá nhân Ca tham vấn tâm lý Tình huống tham vấn gia đình Tình huống tham vấn học đường Tiểu luận tham vấn cá nhân Các tình huống tư vấn tâm lý học sinh Bài tập tình huống tham vấn học đường Tiểu Luận Thực Hành Tham Vấn LỜI MỞ ĐẦU Con người không sống trong cô lập mà sống trong gia đình. Gia đình là một trong những nguồn hạnh phúc nhất cho đại đa số nhân loại đồng thời cũng là lý do chính khiến con người ta đau khổ và tìm đến tham vấn. Từ đầu thế kỷ XX, các nhà tiên phong trong lĩnh vực tham vấn gia đình đã nhận ra tầm ảnh hưởng và quan trọng trong mối quan hệ tương tác giữa các thành viên trong gia đình, và vì vậy khi vấn đề nảy sinh, sự hợp tác giữa các thành viên là nhân tố quan trọng nhất giúp ích cho việc giải quyết các vấn đề của cá nhân cũng như các vấn đề của gia đình. Ví dụ như, trong một gia đình có bà mẹ chồng và cô con dâu thù ghét nhau, người chồng bất hạnh ở giữa chịu trận. Tùy theo ai là người đi tham vấn, bà mẹ chồng, cô con dâu hay anh chồng, mỗi người sẽ có một mô tả khác nhau về vấn đề của mình. Trong những trường hợp như thế này, tham vấn cá nhân mặc dù hữu ích nhưng không thể hiệu quả bằng tham vấn gia đình, đây chính là phương pháp tạo ra môi trường an toàn và khách quan để mọi thành viên trong gia đình có thể lắng nghe nhau, lắng nghe chính mình và cùng nhà tham vấn dò tìm giải pháp. Chính vì lý do trên, em đã lựa chọn chủ đề tham vấn gia đình để làm bài tiểu luận kết thúc môn học của mình .Bài viết được hoàn thành dưới sự giảng dạy và hướng dẫn của giảng viên Tiêu Thị Minh Hường. Vì năng lực sinh viên có hạn nên bài viết còn nhiều thiếu sót, rất mong nhận được sự góp ý, sửa đổi, bổ sung của cô để bài viết được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn! II. PHẦN NỘI DUNG Khái quát chung về tham vấn Kiến thức về tham vấn - Khái niệm tham vấn Tham vấn là một quá trình trợ giúp tâm lý trong đó nhà tham vấn sử dụng kiến thức, kỹ năng chuyên môn và thái độ nghề nghiệp để thiết lập mối quan hệ tương tác tích cực với thân chủ nhằm giúp họ nhận thức được hoàn cảnh vấn đề để thay đổi cảm xúc, suy nghĩ và hành vi và tìm kiếm giải pháp cho vấn đề của mình. - Mục đích của tham vấn + Thúc đẩy sự nhận biết của thân chủ về cảm xúc, hành vi và những trải nghiệm của bản thân. + Thúc đẩy việc ra quyết định của thân chủ một cách đúng đắn thông qua cảm xúc, hành vi và giải pháp. + Giúp thân chủ triển khai hành động và tăng cường chức năng xã hội của cá nhân. - Ý nghĩa + Giúp các nhân và gia đình giải tỏa được những cảm xúc tiêu cực, giúp họ trở nên sáng suốt hơn, có lý trí hơn để nhìn nhận vấn đề và hoàn cảnh thực tại, từ đó đưa ra giải pháp phù hợp nhất với điều kiện của mình. + Không những giúp cá nhân và gia đình giả quyết vấn đề kịp thời mà còn giúp họ phòng ngừa những hành vi tiêu cực có thể bột phát trong tình huống khủng hoảng. + Hướng tới việc giúp cá nhân tang cường kỹ năng sống, biết cách nhìn nhận vấn đề, tự tin vào chính mình, giúp thân chủ khơi dậy tiềm năng và sức mạnh đang tồn tại. + Tăng cường khả năng thích nghi xã hội của cá nhân và gia đình. - Phân loại thân vấn có nhiều cách phân loại tham vấn + Căn cứ theo nhóm đối tượng được tham vấn • Tham vấn cá nhân • Tham vấn gia đình • Tham vấn nhóm + Căn cứ theo hình thức can thiệp tham vấn • Tham vấn trực tiếp • Tham vấn gián tiếp - Tiến trình tham vấn theo Neukrug có 6 bước hoạt động + Bước 1 xây dựng mối quan hệ + Bước 2 xác định vấn đề ban đầu + Bước 3 hiểu sâu vấn đề hơn và xác định mục tiêu + Bước 4 thực hiện kế hoạch + Bước 5 kêt thúc + Bước 6 theo dõi - Một số lý thuyết và cách tiếp cận trong tham vấn + Lý thuyết nhu cầu của Abraham Maslow + Lý thuyết về các giai đoạn phát triển của Erik Erikson + Cách tiếp cận phân tâm + Cách tiếp cận lấy thân chủ làm trọng tâm + Cách tiếp cận Gestalt + Cách tiếp cận hành vi + Cách tiếp cận nhận thức Các kỹ năng trong tham vấn. a, Các kỹ năng trong tham vấn cá nhân. 1. Kỹ năng giao tiếp không lời -Đó là nói tới việc sử dụng thái độ, nét mặt, cử chỉ, hành vi để giao tiếp với thân chủ. - G. Egan đề xuất những hành vi giao tiếp không lời nên có trong tham vấn như + Giao tiếp bằng mắt hợp lý. + Tư thế ngồi đối diện với thân chủ. + Thái độ cởi mở, sẵn sàng giúp đỡ + Tư thế ngả về phía trước một chút. +Phong cách thư giãn, thoải mái. 2. Kỹ năng lắng nghe - Lắng nghe trong tham vấn, ngoài việc thu thập thông tin trong quá trình trợ giúp, còn là công cụ quan trọng cho việc tạo nên môi trường tương tác giữa nhà tham vấn và thân chủ, hay sự khích lệ thân chủ tìm thấy giá trị. Do vậy G. Egan cho rằng lắng nghe trong tham vấn là lắng nghe tích cực, đòi hỏi sự tập trung chú ý để nghe những gì thân chủ nói bằng lời và cả không lời, những gì họ quan tâm. 3. Kỹ năng hỏi - Hỏi trong tham vấn là hoạt động đa chức năng xuyên suốt trong quá trình tham vấn. Ngoài chức năng thu thập thông tin, kỹ năng này còn giúp thân chủ nhận thức cảm xúc, suy nghĩ, hành vi cũng như tiềm năng của bản thân. - Các loại câu hỏi thường sử dụng trong tham vấn + Câu hỏi đóng/ mở. + Câu hỏi hướng tới cảm xúc suy nghĩ hành vi. + Câu hỏi hướng tới khai phá vấn đề. + Câu hỏi tăng năng lực tập trung vào giải pháp + Câu hỏi trực tiếp/ gián tiếp + Câu hỏi tại sao/ vì sao 4. Kỹ năng phản hồi - Phản hồi trong tham vấn là hành vi gửi lại những thông tin tiếp nhận từ thân chủ, hướng tới mục đích và ý nghĩa khác nhau trong tham vấn. Nói cách khác, phản hồi trong tham vấn là việc truyền tải lại những cảm xúc, suy nghĩ, hành vi của thân chủ nhằm kiểm tra thông tin và thể hiện sự quan tâm chú ý, đồng thời khích lệ thân chủ nhận thức rõ hơn về cảm xúc, suy nghĩ của bản thân từ đó thay đổi. - Các hình thức chính của phản hồi trong tham vấn + Phản hồi nội dung + Phản hồi cảm xúc. 5. Kỹ năng thấu hiểu - Thấu hiểu trong tham vấn là sự đặt mình vào thân chủ để cảm nhận sâu sắc những cảm xúc của người kia trên cơ sở đặt mình vào họ để nhìn nhận thế giới theo lăng kính của họ. 6. Kỹ năng tóm lược - Tóm lược trong tham vấn là việc tập hợp lại một cách khái quát, ngắn gọn các thông tin mà thân chủ đã trình bày, những sự kiện đã diễn ra trong buổi nói chuyện hay trong toàn bộ tiến trình giúp đỡ. 7. Kỹ năng khuyến khích làm rõ ý - Khuyến khích là nhắc lại một vài từ chính của thân chủ và đưa ra những phản hồi ngắn bằng những cử chỉ, câu từ để khích lệ thân chủ tiếp tục nói rõ hơn. 8. Kỹ năng giúp thân chủ trực diện với vấn đề. - Kỹ năng này còn được gọi là kỹ năng thách thức hay kỹ năng đối chất. Đây là sự đáp ứng bằng lời của nhà tham vấn để mô tả hay chỉ ra sự khác biệt trong thông điệp bằng lời, suy nghĩ cảm xúc hành vi của thân chủ nhằm hướng thân chủ tới điều họ nhận thức được. 9. Kỹ năng xử lý im lặng - Xử lý im lặng không phải nhà tham vấn vội vàng với những câu hỏi hay những lời giải thích mà hãy giữ một khoảng im lặng nhất định. Cùng họ im lặng và sau đó đưa ra phản hồi về sự im lặng đó. Nhà tham vấn quan sát thái độ, cử chỉ, hành vi của họ khi họ im lặng. năng khai thác cảm xúc, suy ngĩ và hành viiêu cực của đối tượng - Một trong những mục tiêu của tham vấn là tạo ra những thay đổi tích cực với hành vi, suy nghĩ và cảm xúc tiêu cực của đối tượng. Muốn vậy nhà tham vấn cần giúp đối tượng nhận biết được họ đang suy nghĩ như thế nào, cảm xúc gì và hành vi ra sao. năng chia sẻ bản thân - Trong tham vấn đôi khi việc chia sẻ những kinh nghiệm cá nhân của nhà tham vấn với thân chủ có tác dụng khích lệ họ thổ lộ những thông tin của họ với nhà tham vấn, tuy nhiên cần thận trọng khi sử dụng kỹ năng này. năng cung cấp thông tin - Đây là cách thức nhà tham vấn đưa ra những thông tin hữu ích cho giải quyết vấn đề nhưng thân chủ chưa biết tới. Những thông tin sẽ giúp thân chủ có thêm kiến thức và họ trở nên tự tin hơn trong giải quyết vấn đề. năng giao nhiệm vụ về nhà - Đây là kỹ năng tham vấn hướng đối tượng tới một công việc, hành động mới. Hoạt động giao nhiệm vụ về nhà thường được thực hiện cuối buổi hoặc cuối ca tham vấn b, Các kỹ năng trong tham vấn gia đình 1. Kỹ năng hướng dẫn vẽ cây phả hệ - Cây phả hệ là sơ đồ hóa lịch sử gia đình. Nó bao gồm thông tin về tình trạng gia đình như hôn nhân, ly hôn, chết, sự kiện khác liên quan - Sử dụng cây phả hệ là cách mà nhà tham vấn ghi lại thông tin, đồng thời còn là công cụ để phân tích, đánh giá sự giao tiếp giữa các thánh viên và vấn đề trong gia đình. 2. Kỹ năng lắng nghe và quan sát các thành viên trong gia đình. - Đối với tham vấn gia đình, nhà tham vấn một lúc phải làm việc với ít nhất từ hai người trở lên, do vậy đòi hỏi nhà tham vấn cần phải quan sát bao quát điệu bộ, cử chỉ, hành vi của tất cả mọi người. 3. Kỹ năng thấu hiểu với các thành viên trong gia đình - Nhà tham vấn cần phải thấu hiểu với cảm xúc suy nghĩ của tất cả mọi thành viên, chứ không phải với một người. 4. Kỹ năng giao nhiệm vụ cho các thành viên. - Nhà tham vấn giao nhiệm vụ về nhà nhằm thay đổi hành vi, thái độ, chia sẻ cảm xúc suy nghĩ của các thành viên khác trong gia đình với nhau khi họ giao tiếp. 5. Kỹ năng điều phối sự tham gia của các thành viên - Kỹ năng điều phối sẽ giúp các thành viên tạo nên những cảm xúc tích cực ở nhau, nhìn nhận vấn đề theo hướng tích cực hơn là đổ vỡ. - Nhà tham vấn đóng vai trò là người trung gian, giải hòa, không thiên vị bất kỳ ai và được khởi xướng bằng câu hỏi, hành vi khích lệ sự tham gia của mọi thành viên, sự di chuyển chú ý từ người này sang người khác. 6. Kỹ năng đặt câu hỏi xoay vòng. - Đây là loại câu hỏi đặt ra cho một thành viên trong gia đình để xem họ có suy nghĩ hay cảm nhận gì về suy nghĩ hay cảm nhận của thành viên khác khi họ chia sẻ hoặc trình bày trong buổi tham vấn. 7. Kỹ năng làm mẫu - Là kỹ thuật mà nhà tham vấn sử dụng để làm mẫu hoặc giúp đối tượng làm mẫu qua việc sắm vai những hành vi cử chỉ của cha mẹ hay con cái trong gia đình nhằm giúp họ hiểu thành viên khác trong gia đình mình một cách chính xác. 8. Kỹ năng làm việc với những thành viên tỏ ra không hợp tác. - Khi một thành viên tỏ ra không hợp tác, thì lúc này nhà tham vấn cần giúp họ thấy được họ có vai trò quan trọng đối với việc giả quyết vấn đề, thậm chí họ có hể là đầu mối cho việc khai thông những bế tắc trong gia đình 9. Kỹ năng hướng dẫn sử dụng mệnh đề tôi - Đó là cách giao tiếp khi người nói bắt đầu bằng từ Tôi- xưng hô ngôi thứ nhất của bản thân người đó, sau đó mới đến cảm nhận của người đó hay hành vi của ai đó Gía trị và thái độ trong tham vấn. Gía trị trong tham vấn Thái độ cần có của nhà tham vấn/ Sinh viên. a,Những thái độ cần có của nhà tham vấn chuyên nghiệp - Quan tâm đến người khác và sẵn lòng giúp đỡ Việc nhà tham vấn quan tâm đến người khác, đặc biệt là những người đang bị tổn thương hoặc yếu ớt là vô cùng quan trọng. Nếu không thực sự quan tâm đến lợi ích của thân chủ, nhà tham vấn sẽ rất khó thông cảm với họ và giúp đỡ họ đạt được những mục tiêu đặt ra và sống có ích hơn. Quan tâm đến thân chủ và vấn đề của thân chủ vừa là một phẩm chất cần có của nhà tham vấn đồng thời cũng là phương châm hành động của tham vấn chuyên nghiệp. Khi thân chủ đến với nhà tham vấn là mong muốn được giúp đỡ, được chia xẻ, được hỗ trợ giải pháp để giải quyến vấn đề vướng mắc, nhà tham vấn phải sẵn lòng giúp đỡ họ. Tuy nhiên, sự giúp đỡ này không thuần tuý chỉ là trách nhiệm, không phải là sự ban ơn mà phải xuất phát từ tình cảm con người, đạo đức nghề nghiệp và lòng nhiệt tình. - Tôn trọng thân chủ Tôn trọng nghĩa là cảm thấy hoặc thể hiện sự coi trọng hoặc sự quý mến, nhìn nhận, đánh giá và đối xử với nhau với tư cách là con người bình đẳng. Một con người có phẩm chất, có nhân cách là ở họ có lòng tự trọng, nhân phẩm và danh dự. Tuy nhiên, cũng có những con người do những lỗi lầm mắc phải họ có thể trở thành tội phạm, người có hành vi lệch chuẩn, vi phạm chuẩn mực đạo đức. Dù họ là bất kỳ ai đi chăng nữa, nhưng là đối tượng của tham vấn, chúng ta phải luôn nhìn nhận họ là một con người, nghĩa là tôn trọng họ. Không phải vì họ có hành vi sai trái sử dụng ma tuý, hành nghề mại dâm, đua đòi ăn chơi mà chúng ta có thành kiến với họ. Tôn trọng thân chủ còn bao hàm cả sự tôn trọng vấn đề và suy nghĩ của họ. Chỉ khi nào thân chủ cảm thấy được tôn trọng họ sẽ nhiệt tình hợp tác với nhà tham vấn, nói một cách tự nhiên và thoải mái về những suy nghĩ và cảm xúc riêng tư của họ. Tôn trọng thân chủ cũng có nghĩa là không bao giờ tạo ra một cách cố ý các tình huống làm thân chủ phải phụ thuộc vào nhà tham vấn. - Nhiệt tình trong công việc Để tạo ra một không khí tin tưởng, nhà tham vấn phải thể hiện thái độ nhiệt tình và thân thiện với thân chủ, không phân biệt độ tuổi, giới tính và trình độ giáo dục của họ. Thái độ nhiệt tình có thể thể hiện bằng lời hoặc không bằng lời nói. Sự nhiệt tình xuất phát từ mong muốn của nhà tham vấn trong quá trình giúp đỡ thân chủ. Dù trong hoàn cảnh nào, nhà tham vấn cũng không nề hà, quản ngại khó khăn hay từ chối giúp đỡ thân chủ. Tuy nhiên, cũng cần phải lưu ý nhà tham vấn không nên nhiệt tình một cách thái quá có thể dẫn đến sự nóng vội, chủ quan hoặc gây sự hiểu lầm cho thân chủ. - Chấp nhận Với tư cách là nhà tham vấn, nhiệm vụ là chấp nhận thân chủ như chính bản thân họ chứ không phải là nghĩ họ nên như thế nào. Thái độ chấp nhận thân chủ được thể hiện rất rõ ở sự quan tâm, sự lắng nghe những vấn đề của thân chủ. Chấp nhận còn bao hàm cả việc đương đầu với những khó khăn, thách thức từ phía thân chủ, nhưng không phải là sự nhún nhường thụ động. - Quan tâm đến nhu cầu của thân chủ. Nhà tham vấn đòi hỏi phải có lòng vị tha, biết đặt nhu cầu và lợi ích thân chủ lên trên lợi ích của bản thân. Nhu cầu của thân chủ có thể về vật chất, có thể về tinh thần nhưng trong tham vấn nó được thể hiện ở nhu cầu giải quyết vấn đề về tâm lý là chủ yếu. Có những nhu cầu không được đáp ứng trực tiếp bởi hoạt động tham vấn, nhưng không phải vì thế mà chúng ta từ chối, bỏ qua. Chúng ta không nên cho rằng những nhu cầu kiểu như thế là không chính đáng. Bởi lẽ, mọi nhu cầu của thân chủ đều phải được tôn trọng và quan tâm, nhưng có những nhu cầu mà việc đáp ứng nó đòi hỏi phải có sự kết hợp nhiều nguồn lực. Một ca tham vấn thành công đòi hỏi phải có sự kết hợp vận dụng linh hoạt nhiều kỹ năng. Năng lực nghề nghiệp, phẩm chất đạo đức cùng với thái độ tham vấn đúng đắn sẽ là những yếu tố quyết định đến sự thành công của tham vấn chuyên nghiệp. Đối tượng tác động của tham vấn rất đa dạng về trình độ học vấn, vị trí xã hội, nghề nghiệp, địa bàn sinh sống. Vấn đề của thân chủ thì cực kỳ phong phú và ở mức độ phức tạp khác nhau. Nhà tham vấn không phải là chuyên gia của mọi lĩnh vực. Không thể đem kinh nghiệm của cuộc sống và sự uyên bác về nhận thức để cho đối tượng lời khuyên, sự chỉ dẫn mà chuyên gia thực sự của mỗi ca tham vấn chính là thân chủ. Thân chủ là người hiểu rõ nhất vấn đề của mình, tâm trạng của bản thân và sự giúp đỡ của nhà tham vấn là giúp cho thân chủ hiểu ra được điều đó. Hay nói một cách khác thân chủ đến với tham vấn để tìm chuyên gia bên trong chính mình. Vì vậy, bên cạnh những thái độ mang tính nguyên tắc trên, nhà tham vấn chuyên nghiệp cần lưu ý Không nên đưa ra lời khuyên hoặc dạy bảo, giáo dục xáo rỗng; không nên áp đặt quan điểm, cách nhìn nhận, đánh giá của mình đối với thân chủ; không nên có thái độ phê phán hoặc định kiến với thân chủ. Phân tích sâu về tham vấn gia đình. niệm, ý nghĩa, mục đích của tham vấn gia đình a Khái niệm - Dưới góc độ pháp luật, gia đình là một thiết chế xã hội trên cơ sở của các thành viên khác giới thông qua hôn nhân để thực hiên các chức năng sinh học, kinh tế, xã hội và tình cảm. Các thành viên có ràng buộc có tính pháp luật được nhà nước thừa nhận và bảo vệ - Dưới góc độ xã hội gia đình gồm một nhóm người liên kết với nhau bởi mối quan hệ máu mủ, họ hàng. Gia đình tồn taijgia đình hạt nhân và gia đình mở rộng. - Yếu tố di truyền và yếu tố tâm lý xã hội có ảnh hưởng lớn tới sự phát triển các thành viên trong đó yếu tố tâm lý xã hội có vai trò quyết định => Khái niệm tham vấn gia đình là quá trình tương tác của nhà tham vấn với các thành viên trong gia đình nhằm giúp họ giải quyết những vấn b, Mục đích - Giúp các thành viên trong gia đình thay đổi cách ứng xử tiêu cực, cải đề của cá nhân và toàn gia đình. Xem xét cách nhìn nhận vấn đề , nguyên nhân và tìm cách giải quyết - thiện bầu không khí trong gia đình - Giúp họ giao tiếp với nhau 1 cách rõ ràng hơn - Tạo cơ hội đẻ họ chia sẻ cảm xúc, suy nghĩ - Hỗ trọ các thành viên sử dụng các kỹ năng để cùng nhau ứng phó với các vấn đề trong gia đình c, Ý nghĩa - Tham vấn gia đình có vai trò đặc biệt quan trọng, giải quyết vấn đề tồn tại đang gặp phải , cải thiện vấn đề của cá nhân - Giúp cá nhân phát triển toàn diện, phát huy tiềm năng của mình, giảm thiểu hành vi tiêu cực và chống đối xã hội Một số nguyên tắc cơ bản trong tham vấn gia đình - Đảm bảo mối quan hệ tôn trọng trong gia đình - Nhà tham vấn cần kiên trì trợ giúp gia đình. - Tập trung vào tác động tới mối quan hệ của mọi người trong gia đình hơn là vấn đề cụ thể của cá nhân nào đó. - Sự can thiệp của nhà tham vấn cần có mục đích và kế hoạch rõ dàng, những nhiệm vụ được giao cho cá nhân và gia đình cần cụ thể. - Nhà tham vấn cần tạo điều kiện cho gia đình tiếp cận được với nguồn lực trong cộng đồng. Một số mô hình can thiệp gia đình - Mô hình can thiệp cấu trúc gia đình - Mô hình học tập xã hội - Mô hình can thiệp tập trung vào giải pháp - Mô hình can thiệp hệ thống gia đình Quy trình tham vấn trong gia đình Có 3 giai đoạn - Giai đoạn 1 tiếp xúc ban đầu – tạo lập mối quan hệ + Trong buổi đầu làm việc nhà tham vấn nên giới thiệu về bản thân và giúp các thành viên tự giới thiệu nhãng thông tin cơ bản về mình. + Nêu rõ mục đích của buổi tham vấn + Thống nhất với các thành viên về những nội dung cần thiết của buổi tham vấn + Nên tạo bầu không khí thoải mái, cởi mở + Sau đó nên tìm hiểu nguyên nhân mà họ đến gặp nhà tham vấn. - Giai đoạn 2 giai đoạn triển khai – giai đoạn trung gian + Thu thập thông tin - xác định vấn đề • Khuyến khích gia đình xác định mối quan tâm chung • Xác định các mối quan hệ, kiểu giao tiếp trong gia đình • Khai thác những cảm xúc suy nghĩ của các thành viên • Xác định mỗi thành viên có thể tham gia vào quá trình giải quyết như thế nào + Xây dựng kế hoạch và thực hiện kế hoạch • Xác định mục tiêu cần đạt được là gì • Công việc sẽ thực hiện và trình tự thực hiện công việc • Nhiệm vụ của các thành viên là gì • Triển khai công việc • Rà soát lại tiến trình thực hiện công việc và động viên khích lệ các thành viên. - Giai đoạn 3 giai đoạn kết thúc + Cần lượng giá lại quá trình hỗ trợ, sự thay đổi của các thành viên + Sử dụng kỹ năng tóm lược là chủ đạo. + Khi vấn đề đã được giải quyết, các thành viên đã tỏ ra hợp tác, giao tiếp thoải mái ==> Kết thúc ca. + Ca tham vấn không đi đến kết quả, nhà tham vấn cần chuyển giao cho nhà tham vấn khác. Vận dụng thực hành tham vấn gia đình. Mô tả tình huống. Nguyễn Thị Hoa sinh năm 2000 trong một gia đình có 3 anh chị, gia đình em thuộc dạng khó khăn tại địa phương. Bố em đi làm xa một năm về 1 lần, mẹ em cũng đi làm công nhân ở công ty gần nhà sáng đi tối về nên thời gian gần gũi em hầu như là rất ít. Dưới em còn 2 em nữa, 1 em đang học lớp 3, một em đang học lớp 7. Năm em học lớp 11 vì có thai với bạn trai nên em phải bỏ học để lấy chồng. Vì em có thai trước lại trong độ tuổi còn quá trẻ như thế nên em bị rất nhiều điều tiếng từ mọi người xung quanh. Đám cưới diễn ra đơn giản hết mức có thể, gia đình chồng em cũng không yêu thương gì em, chỉ vì em có thai nên họ mới đồng ý cưới. Em làm vợ làm mẹ khi tuổi đời còn quá trẻ, chồng em thì vẫn còn quá trẻ con do hai người bằng tuổi nên vẫn mài chơi không giúp đỡ được em. Vì chưa có kinh nghiệm cũng không được mẹ chỉ bảo để sẵn sàng cho cuộc sống hôn nhân nên nhiều khi em không biết phải làm sao cho đúng, cho phải. Cộng thêm việc mối quan hệ mẹ chồng- nàng dâu, con còn quá nhỏ khiến em rất căng thẳng và gặp khủng hoảng trong cuộc sống hàng ngày. Thấy hoàn cảnh gia đình mỗi người một hướng như vậy nên bố chồng em đã quyết định dẫn cả nhà đến trung tâm tham vấn để nhờ giúp đỡ. . Qúa trình tham vấn. a, Giai đoạn 1 tiếp xúc ban đầu – tạo lập mối quan hệ Tại phòng tham vấn. - Ntv Mời anh chị và cháu ngồi. Kỹ năng giao tiếp ngôn gữ và phi ngôn ngữ Vui vẻ và niềm nở chào đón gia đình thân chủ, việc này sẽ giúp mọi người cảm thấy yên tâm hơn, từ đó tạo được không khí cở mở, nhiệt tình để dễ dàng cho việc trao đổi. Thuận lợi khi thực hiện kỹ năng này đó là có không gian và địa điểm phù hợp. Khó khăn là hai bên còn clah lẫm chưa biết gì về nhau nhiều nên khó tránh khỏi cảm giác đề phòng, lo lắng - Mẹ TC Cảm ơn em. - Ntv Anh chị và cháu uống nước ạ. Trước tiên chúng ta làm quen trước nhé. Em xin tự giới thiệu em là Duyên, nhân viên tham vấn của trung tâm A. Còn anh chị và cháu đây ạ. Kỹ năng đặt câu hỏi xoay vòng nhằm thu thập thông tin cơ bản liên quan đến các thành viên trong gia đình, dễ dàng hơn trong xưng hô và hỗ trợ thân chủ. Thuận lợi gia đình đều vui vẻ chia sẻ. Khó khăn việc chia sẻ thông tin chưa được đầy đủ cho lắm - Mẹ TC Tôi là Ngân mẹ của cháu. - Bố TC Tôi là Hùng, bố Linh. - Ntv Anh chị nhà ở đâu, sang đây có vất vả lắm không ạ? - Mẹ TC Gia đình tôi ở Khâm Thiên, sang đây cũng không xa lắm ạ, vì chúng tôi có xe riêng. - Ntv Ồ, vậy ạ. Thế anh chị năm nay bao nhiêu tuổi rồi ạ, hiện đang làm việc hay công tác ở đâu? - Mẹ TC Tôi và chồng tôi năm nay đã ngoài 40, cũng không phải công tác gì chỉ là buôn bán một chút thôi. - Ntv Anh chị có mấy cháu ạ. - Bố TC Chúng tôi chỉ có mình nó thôi. - Ntv Vậy chắc cháu tên là Linh phải không nào? - TC Dạ, vâng ạ. - Ntv Linh năm nay bao nhiêu tuổi rồi? - TC Cháu 15 tuổi ạ. - Ntv 15 tuổi nghĩa là đang học lớp 10 phải không nào? - TC Dạ vâng đúng rồi ạ. - Ntv Việc học tập ở trên lớp có gì khó khăn không cháu? - TC Dạ, không ạ. - Ntv Anh chị khéo quá, có cô con gái vừa xinh đẹp lại giỏi giang như thế này. - Mẹ TC Khéo gì em ơi, chị đang bực mình và khổ tâm lắm đây, con với chả cái. - Bố TC Mẹ nó có gì từ từ nói, đây không phải nhà mình hay ngoài chợ đâu. - Ntv Chị uống chút nước đi ạ. Không biết em có thể hỗ trợ được gì không ạ? Kỹ năng lắng nghe, quan sát, và đặt câu hỏi Mục đích có những đánh giá ban đầu về các thông tin mà các thành viên chia sẻ, quan sát được thái độ, mối quan hệ của các thành viên với nhau cũng như tính cách của họ ra sao để có phương thức trao đổi cho phù hợp. Thuận lợi Mọi người hợp tác chia sẻ thông tin và bộc lộ đúng cảm xúc của mình. Khó khăn tâm trạng các thành viên đang không được ổn định cho lắm nên khó kiềm chế cảm xúc - Mẹ TC Chị khổ lắm em ơi. Hằng ngày hai vợ chồng ngược xuôi buôn bán kiếm tiền cho nó ăn học bằng bạn bằng bè, ấy vậy mà nó lại bôi tro chát chấu vào mặt bố mẹ nó, chửa hoang với bạn cùng lớp em ơi, bây giờ mặt mũi anh chị biết để vào đâu, tương lai của nó sẽ ra sao khi đang đi học mà đã vác một cái bụng bầu rồi. huhu... - Ntv Dạ, em mong chị hãy bình tĩnh ạ, nghe chị chia sẻ em cũng đã hình dung ra được một phần nào đó câu chuyện của gia đình mình là cháu Linh đang có thai ở độ tuổi vị thành niên. Thế anh chị đã cho cháu đi khám ở đâu chưa ạ? Kỹ năng tóm lược mục đích đưa ra vấn đề mà gia đình đang gặp phải và cho họ xác nhận lại xem nhà tham vấn hiểu vấn đề như vậy có đúng không. Thuận lợi Nhà tham vấn nhờ vào việc lắng nghe, quan sát cộng với ghi chép nên đã hình dung ra được phần nào vấn đề của gia đình. Khó khăn vì mọi người mới đang bắt đầu chia sẻ nên việc tóm lược này vẫn chưa được đầy đủ và đúng vấn đề - Bố TC Chúng tôi đã cho cháu đi khám ở bệnh viện tư, vì có chút xấu hổ, lại ngại phải ngồi đợi. - Ntv Thế bác sỹ kết luận ra sao ạ? thai được bao nhiêu tuần tuổi rồi, sức khỏe của hai mẹ con như thế nào ạ? - Bố TC Bác sỹ bảo được 7 tuần 4 ngày rồi cô ạ. Hai mẹ con đều có sức khỏe ổn định ạ. - Ntv Thế gia đình bạn trai của Linh đã biết chuyện chưa, họ có ý kiến gì không ạ? Kỹ năng đặt câu hỏi nhằm khai thác thông tin, suy nghĩ của hai bên gia đình, từ đó dần dần suy nghĩ và định hướng một số cách giải quyết - Bố TC Họ nói không biết đây có phải máu mủ của họ không, mà nếu là có họ cũng không nhận, vì sợ làm lỡ giở tương lai của thằng đó. - Ntv Thế bạn trai Linh không có ý kiến gì ạ. - Mẹ TC Thằng đó thì có ý kiến gì được, thân nó còn chưa lo nổi đang ăn bám bố mẹ, bố mẹ bảo sao nó nghe vậy, chỉ có con mình ngu nên bây giờ phải chịu em ạ. - Ntv Thế gia đình mình có suy nghĩ gì về vấn đề này ạ. Cô muốn nghe ý kiến của Linh trước nhé? Kỹ năng khai thác cảm xúc, suy nghĩ của các thành viên trong gia đình để hiểu hơn họ đang suy nghĩ như thế nào để có cách trao đổi cho phù hợp. Thuận lợi Bố mẹ Linh tâm lý đã có phần đỡ kích động hơn, Linh cũng thật lòng chia sẻ. Khó khăn vì là buổi đầu tiên làm việc với gia đình, đặc biệt Linh đang hoang mang nên nhiều lúc chính bản thân Linh đang suy nghĩ và mong muốn gì chính cháu cũng không biết chính xác - Linh Cháu cũng không biết ạ, cháu rất thích trẻ con, cháu muốn sinh em bé ra, nhưng bản thân cháu lại chưa làm ra tiền, mà cũng chưa có kinh nghiệm và chuẩn bị tâm lý làm mẹ, cháu cũng không thể cho con mình một gia đình trọn vẹn, nên bây giờ cháu thực sự rất hoang mang, lo lắng và đau khổ và gét họ lắm ạ. - Ntv Cô có thể hiểu cảm giác bây giờ của cháu, một cô bé mới lớn, hồn nhiên yêu đời mà nay lại vướng phải sự tình ngang trái, cô biết cháu đang rất hoang mang, lo sợ, đau khổ, nhưng cô cũng nhận thấy rằng cháu là một cô gái mạnh mẽ, giám yêu giám hận, và có chính kiến riêng của mình. Kỹ năng thấu hiểu để Linh cảm thấy mình đang được cảm thông, thấu hiểu, từ đó sẽ tháo bỏ rào cản và khoảng cách để chia sẻ nhiều hơn. Thuận lợi nhìn vào sắc mặt và biểu cảm của Linh cũng như câu chuyện mà cháu chia sẻ nhà tham vấn đặt mình vào hoàn cảnh của cháu có thể hiểu được phần nào những lo lắng, băn khoăn, nỗi niềm của Linh, tuy nhiên vì là người ngoài cuộc nên việc sử dụng kỹ năng này vẫn không được triệt để - TC thực ra thì cháu cũng không hiểu sao mình lại có thai cô ạ,vì lần đó Hải đến nhà chơi,lúc đó 1 mình cháu ở nhà . Hải ôm cháu và sau đó Hải và cháu ..,đó là lần đầu tiên cô ạ. Cháu không nghĩ là 1 lần ma đã có thai được nên sau đó cũng không để ý gì, nên...nhiều lúc cháu thấy bế tắc ,xấu hổ khi trong lớp mình luôn là học sinh ngoan, học tốt, được thầy cô và bạn bè yêu quý, nhưng nay những ấn tượng đẹp đó của cháu với mọi người đều sụp đổ,có đôi lúc cháu không muốn sống nữa cô ạ ! Ntv đặt tay lên vai thân chủ cháu không được nghĩ tiêu cực như vậy,mọi chuyện rồi sẽ qua cháu à,mọi người trong gia đình vẫn luôn yêu thương cháu và điều quan trọng là khi mình ngã ở đâu mình sẽ đứng lên ở đó ,điều đó sẽ giúp cháu mạnh mẽ và trưởng thành hơn rất nhiều. Kỹ năng giao tiếp không lời một cái đặt nhẹ tay lên vai thân chủ cũng làm thân chủ cảm thấy ấm áp hơn, được động viên nhiều hơn - TC Cháu cảm ơn cô,cháu sẽ cố gắng ạ.! - Ntv Vậy còn suy nghĩ của anh chị thì như thế nào ạ? Đặt câu hỏi xoay vòng dể mọi người ai cũng được chia sẻ cảm xúc suy nghĩ của mình từ đó những thành viên khác cũng có cơ hội lắng nghe và thấu hiểu nhau hơn - Mẹ TC Tôi bây giờ cũng tâm trạng rối bời lắm, không suy nghĩ được nhiều. Có lúc định sang nhà thằng đó chửi một trận cho hả, nhưng nghĩ mình làm vậy sợ tổn thương con bé, cũng có lúc tôi có ý định ép nhà bên kia chịu trách nhiệm với hai mẹ con nó, nhưng nghĩ chịu trách nhiệm thì sao chứ, tất cả chỉ là ép buộc rồi họ có thương con gái mình không. Thôi thì nhà tôi cung không phải là loại khó khăn gì, hai vợ chồng tôi vẫn đủ sức nuôi hai mẹ con nó, nhưng thiết nghĩ, nó mới 15 tuổi đã phải làm mẹ đơn thân thì tương lai sau này của nó sẽ ra sao, còn phá bỏ đứa bé thì cũng sợ sẽ ảnh hưởng đến tương lai sau này em ạ. - Ntv Còn anh thì sao? - Bố TC Tôi cũng không biết nên làm sao cho phải tất cả cũng tại ngày thường hai vợ chồng tôi bận đi làm, ít thời gian quan tâm cháu nó, nghĩ cháu nó còn nhỏ, nên cũng không giáo dục mấy kiến thức về sinh sản, rồi giới tính hay quan hệ tình dục cô ạ. - TC Con xin lỗi bố mẹ, con sai rồi, con sẽ không bao giờ phạm phải sai lầm này nữa đâu -Ntv vâng, hiện tại điều quan trọng của chúng ta bây giờ không phải truy cứu trách nhiệm thuộc về ai mà là cùng nhau tìm hướng giải quyết vấn đề phải không nào. Em thấy anh chị đều đã suy nghĩ đến các giải pháp để giải quyết vấn đề, tuy nhiên bây giờ anh chị và cháu đây vẫn đang rất xúc động, nên em muốn chúng ta sẽ dành vấn đề này cho buổi sau thảo luận được không ạ? Kỹ năng điều phối nhằm tránh không khí bị trùng xuống, mọi người lại tự trách móc bản thân, đau khổ - Bố TC Cô nói phải. - Ntv Vậy bây giờ để phục vụ cho việc tìm ra giải pháp giúp cho cháu Linh, em muốn anh chị và cháu khi về nhà sẽ cùng nhau đưa ra những mặt lợi - hại của từng giải pháp, ai sẽ là người thực hiện, nguồn lực ra sao được không ạ? Kỹ năng giao nhiệm vụ về nhà cho các thành viên Để mọi người tự thân vẫn động và suy nghĩ giải quyết vấn đề của mình, nhà tham vấn không làm thay, làm hộ mà chỉ định hướng cho họ. Thuận lợi các thành viên đều nhất trí và cố gắng thực hiện. Khó khăn vì không ở cùng nhà nên khi các thành viên suy nghĩ giải pháp nhân viên tham vấn không trực tiếp ở đó hỗ trợ họ được - Mẹ TC được em ạ. - Ntv Còn Linh, đừng suy nghĩ nhiều nữa nhé, nhiệm vụ quan trọng bây giờ của cháu là phải luôn ổn định tâm lý, tìm cho mình các giải pháp thư giãn tâm lý và ăn uống đầy đủ vào cho có sức khỏe nhé, như cháu là hơi gầy đó. - TC Dạ, vâng ạ - Mẹ TC Thế thôi chúng tôi về đã, cảm ơn cô Duyên nhé, chiều thứ 4 tuần sau chúng tôi lại sang vậy. - Ntv Dạ, anh chị và cháu về cẩn thận ạ Tiễn mọi người ra khỏi phòng.... Các tình huống tư vấn tâm lý học đường 1. Tình huống tư vấn tâm lý học đường cho học sinh tiểu học Vấn đề học sinh gặp phải Ít nói, sống độc lập Học sinh A sinh ra là một đứa trẻ ngoan ngoãn, đến năm lớp 2 ba mẹ ly thân em phải về nhà sống với mẹ cùng ông bà ngoại. Một thời gian do kiếm tiền mẹ phải đi làm ăn xa nên em phải sống với ông bà. Từ đó em sống khép kín, ít trò chuyện, sống độc lập và hay chơi một mình. Đôi mắt buồn hiu và dường như các hoạt động ngoài giờ em tham gia chỉ cho có mặt, không nhiệt tình Các hình thức tư vấn - Hẹn gặp em cuối buổi học tại phòng truyền thống Đội để trò chuyện tâm sự với em về những vấn đề em gặp phải. - Tìm hiểu nguyên nhân vì sao em sống khép kín, hay chơi một mình và ít hoạt động giao lưu với bạn bè. + Học sinh trả lời Vì về nhà em không có ai chơi, ông bà thì đã già cũng không bày được cho em học, em không có ai để tâm sự, nói chuyện. Đến giờ ăn cơm, học bài và tắm thì ông bà chỉ gọi và nhắc nhở rồi làm theo. - Giáo viên tư vấn cho em Chia sẻ những mất mát, thiếu thốn về tình cảm mà em phải đối mặt. Trở thành người anh, người bạn tốt và nói chuyện với em khi em cần giúp đỡ. Cho em tham gia vào nhóm học tập tại khu dân cư, bố trí các anh chị lớp trên giúp đỡ. - Bố trí Giáo viên hoặc Đoàn viên thanh niên giúp đỡ em trong các hoạt động học tập và ngoài giờ lên lớp. - Phân công em tham gia vào các công việc nhó, tổ vào các đội măng non, sao đỏ, cờ đỏ và giao nhiệm vụ để em hoàn thành cùng accs nhóm bạn qua đó giúp em tự tin hơn trong giao tiếp. - Phân công các bạn cùng nhóm để giúp đỡ trong mỗi tiết học tổ chức tham gia các hoạt động tập thể để giúp con tự tin và mạnh dạn hơn, biết phân biệt và bảo vệ bản thân nhiều hơn. - Xin số điện thoại của ba mẹ để gọi điện an ủi cho em hoặc gặp riêng ông bà để chia sẻ cho ông bà về tình trạng tại trường. Mong ông bà khuyên răn, tạo niềm tin cho cháu một môi trường tâm lý thoải mái khi đến trường và về nhà. 2. Tư vấn tâm lý học đường cho học sinh rụt rè, ngại giao tiếp Biểu hiện Qua quan sát, tìm hiểu thấy học sinh rụt rè, không tích cực tham gia các hoạt động của trường lớp. Chán nản, không thích học tập. Qua thu thập thông tin từ giáo viên, học sinh, gia đình thì nhận thấy học sinh X mồ côi cả cha lẫn mẹ, ở với bà nội đã ngoài 80 tuổi. Thiếu hụt tình cảm gia đình, ít được quan tâm chăm sóc như những học sinh khác. Diễn biến buổi tư vấn + GV Mời học sinh vào phòng X đấy à. Vào đây ngồi đi em. Kỹ năng thiết lập mối quan hệ. + HS Dạ em chào thầy ạ. + GV Dạo này em thế nào? Sức khỏe vẫn tốt chứ? KN thiết lập mối quan hệ; KN đặt câu hỏi + HS Dạ. Em vẫn bình thường thầy ạ. + GV Thầy thấy dạo này X hơi gầy đó nhé. Em nên ăn uống cho đầy đủ để giữ gìn sức khỏe nha. KN quan sát; KN thấu cảm + HS Dạ vâng ạ. + GV Lúc nãy trong giờ tập múa bài hát chủ điểm, thầy quan sát và có thấy em tham gia chưa được nhiệt tình. Và dường như không thích làm theo các bạn. Có phải những động tác của bài hát làm em không thích à? KN quan sát + HS Dạ không phải vậy đâu thầy. Những động tác thầy dạy em rất thích ạ. Nhưng vì mệt mỏi và buồn chán nên không thích thôi ạ. + GV Vậy em mệt mỏi vì điều gì? Có thể nói cho thầy biết được không? KN đặt câu hỏi; KN lắng nghe + HS Từ khi mẹ em mất đi em buồn lắm ạ. Em cảm thấy mình không được như các bạn. + GV Thầy hiểu được những mất mát của em và những gì em đang chịu đựng. Thầy rất thương và đồng cảm với em. Nhưng em ạ, ai cũng sẽ có những khó khăn trong cuộc sống và phải vượt qua nó. Nếu em cứ buồn như vậy thì cũng sẽ không thay đổi được hiện thực, mà còn làm cho những người thân của em, ông bàn của em phải lo lắng cho em hơn nữa. KN Thấu cảm + HS Vậy giờ em phải làm gì hả thầy? + GV Bây giờ việc đầu tiên là em cần ổn định lại tâm lý để học tập thật tốt. Bên cạnh đó em nên tích cực tham gia các hoạt động tập thể của lớp, của liên đội để hòa cùng niềm vui với các bạn. Và về nhà em nên giúp đỡ những việc mà mình có thể làm được để bà ngoại em vui lòng. Có khó khăn gì em cứ nói cho thầy biết nha. Thầy luôn bên cạnh em mà. Bên em còn có bạn bè, gia đình nữa. KN phản hồi; KN thấu cảm + HS Dạ. + GV Thầy biết trước đây em là một học sinh nổi bật của trường, lớp về tất cả các mặt. Thời gian qua những sự việc xảy ra đã làm em sa sút đi một chút. Nhưng không sao, cô biết em sẽ cố gắng vượt qua và lấy lại được những gì mình đã có. Thầy tin là em sẽ làm được và làm rất tốt. Hãy cố gắng lên nhé. KN thấu cảm + HS Dạ thưa thầy ạ. Em cảm ơn thầy đã động viên em. Em hứa sẽ cố gắng trong học tập và các hoạt động để không làm phụ lòng của cô và gia đình. + GV Được rồi, nghe em hứa như vậy cô rất vui. Giờ em về nhà ăn uống và nghỉ ngơi đi để mai còn đi học nhé. KN phản hồi + HS Dạ. Em chào thầy ạ. + Những kỹ năng được sử dụng trong kịch bản - Kỹ năng thiết lập mối quan hệ GV đã tạo sự thân thiết bằng ánh mắt, cử chỉ, hành động, và những câu hỏi để tạo mối quan hệ với học sinh. Giúp học sinh thoải mái, gợi mở trong quá trình nói chuyện. - Kỹ năng quan sát Gv đã quan sát biểu cảm củ học sinh, thái độ, ánh mắt khi nói chuyện. Quan sát khi tham gia hoạt động tập thể. - Kỹ năng lắng nghe Gợi mở cho học sinh để học sinh bày tỏ khó khăn và nỗi buồn mà mình gặp phải. - Kỹ năng đặt câu hỏi Nêu ra các câu hỏi gợi mở dể học sinh trình bày khó khăn của mình và tìm cách giải quyết. - Kỹ năng phản hồi Dùng lời nói để khuyên giải, thay đổi cách suy nghĩ của học sinh về sự mất mát của bản thân. - Kỹ năng thấu cảm Đây là Kĩ năng xuyên suốt trong quá trình tư vấn. Giáo viên đã lắng nghe học sinh, im lặng để phân tích vấn đề và phản hồi cho học sinh. Có những cử chỉ, hành vi thân thiết và đồng cảm với hoàn cảnh của học sinh. 3. Tư vấn tâm lý học đường trường hợp học sinh bị bắt nạt Thu thập thông tin - Cách thức thu thập thông tin Điều tra Các bạn học sinh cùng lớp, cùng xóm, các em học sinh lớp dưới, qua giáo viên chủ nhiệm, giáo viên lớp dưới. Quan sát Các hành vi cụ thể ở trên lớp giờ ra chơi, ra về ở những nơi em Đặng Thị Lan có mặt. - Thông tin thu thập được Thông tin về nguyên nhân + Bản thân Thích bạo lực, thích ra oai, thể hiện mình là người lớn hơn. + Gia đình Ba mẹ đi làm ăn xa, không có thời gian gần gũi, quan tâm, hay đánh đập. Biểu hiện hành vi bắt nạt các em lớp dưới của học sinh Thường xuyên xin tiền, dọa nạt, đánh đập. Các bước thực hiện tư vấn 1. Thiết lập quan hệ Gặp gỡ, tìm hiểu qua gia đình, giáo viên chủ nhiệm, bạn bè khác học trong lớp,… 2. Đánh giá Đưa ra nhận định về vấn đề học sinh này gặp phải ở mức nào khổ tâm, nhiễu tâm 3. Tìm hiểu và lựa chọn giải pháp Tư vấn cho học sinh. 4. Thực hiện - Tư vấn cho học sinh về hành vi bắt nạt các bạn ở lớp dưới là hành vi sai lệch. - Nói cho học sinh biết được đó là hành vi sai trái và chưa đúng. - Cần giúp học sinh có những hành động để giúp đỡ các bạn yếu hơn, nhỏ bé hơn và gặp khó khăn trong cuộc sống đó mới là hành vi tốt và đáng khen để hướng học sinh đến với những giá trị tốt đẹp hơn. - Tuyên dương và động viên em trong những sự việc cụ thể hơn để em cố gắng hơn nữa trong học tập và cuộc sống. 5. Kết thúc Hứa hẹn và động viên học sinh để học sinh có động lực trong học tập và các hành vi tốt. 6. Xác định kết quả tư vấn cho học sinh. - Giúp học sinh nhận biết những dấu hiệu bất thường về hành vi của bản thân. - Tiếp nhận, đánh giá những nhân tố tác động đến hành vi học sinh đang gặp phải để có hướng giải quyết đúng. 4. Những câu hỏi về tâm lý học đường Những câu hỏi về tâm lý học đường thường gặp Câu 1 Em đang rất lo lắng. Em với người ấy đã yêu nhau gần 2 năm. Chưa vượt giới hạn nhưng khoảng cách giờ đây rất mong manh. Em rất sợ, nếu lỡ xảy ra thì em sẽ hối hận cả đời, có lỗi với bố mẹ. Nếu yêu tiếp mà tình trạng như vậy thì ngày đó sẽ không xa mà chia tay thì với em rất khó. Em phải làm thế nào để tình yêu của em với chàng vẫn đẹp mà không lo vượt giới hạn ạ? Bình thường thì em vẫn hay nói với anh ấy về vấn đề này vì cả 2 còn đi học. Nhưng khi bên nhau thì bọn en không kiểm soát nổi bản thân, đặc biệt là anh ấy. Như chúng ta đã biết ham muốn tình dục là một hiện tượng sinh lí bình thường ở mỗi người. Ở nam giới có thể khi không có yếu tố tình cảm nhưng họ vẫn có nhu cầu khi nhìn thấy những điểm nhạy cảm trên cơ thể đối phương. Còn nữ giới thì thường chỉ có ham muốn khi gần gũi người mình yêu thương, có tình cảm và tin tưởng ở họ. Tôi không biết rằng hai em đã quen, đã yêu nhau bao nhiêu lâu rồi, có đủ tin yêu để đi đến cuối đường hạnh phúc không hay đứt gánh giữa đường. Nếu Em yêu mà không đủ tỉnh táo để làm chủ bản thân mà xảy ra chuyện quan hệ nam nữ thì nó có thể làm “em sẽ hối hận cả đời, có lỗi với bố mẹ”. Em sẽ hối hận nếu trao thân cho người không đáng, em sẽ hối hận khi gặp người mới mà họ quá quan niệm về “màng trinh” em sẽ hối hận khi không biết phòng tránh để lại hậu quả đáng tiếc khi mang thai ngoài ý muốn hãy nạo phá thai để ảnh hưởng tới sức khỏe nói chung và sức khỏe sinh sản sau này. Và đây cũng là điều sẽ làm bố mẹ em buồn lòng khi đối diện với em hay với hàng xóm láng giềng. Em xác định yêu là cưới nhưng và “chia tay thì với em rất khó” nhưng đó có phải là điều mà bạn trai em cũng nghĩ tới. Đối với nhiều cậu trai “không cho quan hệ thì nói là không tin tưởng nhau, cho quan hệ rồi lại nói là dễ dãi”. Em nên hiểu một điều rằng cái gì dễ dạt được họ lại nhanh chán và tìm tới một mục tiêu mới hơn, còn cái gì càng khó đạt được thì người ta càng trân trọng nhiều. Dù hai em có lấy nhau và em có là người đầu tiên của cậu ấy thì đêm tân hôn có lẽ cậu ấy cũng sẽ không thật sự vui và hạnh phúc khi em đã không còn vẹn nguyên. Vậy nên khi yêu hãy giữ cho mình một chút bí ẩn, bí mật để luôn kích thích đối phương phải tò mò và càng dấn sâu vào mối quan hệ càng cảm thấy bị lôi cuốn. Khi xác định hướng tình yêu tới hôn nhân dài lâu thì hai em nên định hướng phát triển, tương lai và cùng nhau thực hiện thay vì chĩ nghĩ tới yêu thương, gần gũi, động chạm nhau. Thực tế đã chứng minh trong những điều kiện cụ thể, thuận lợi và tác động mạnh với cảm giác thì ham muốn tình dục cũng có thể vì đó tăng lên cao. Để tình yêu của em luôn đẹp mà không vượt quá giới hạn thì bản thân em cần phải lý trí hơn, cương quyết hơn, hãy cân nhắc thật kĩ trước khi quyết định mọi điều. Mỗi khi hai em gặp gỡ, hẹn hò ở bên nhau thì hãy đến những nơi công cộng, tránh không gian riêng biệt, tránh sự động chạm về cơ thể, tránh những câu chuyện nhạy cảm, hướng đôi bên vào hoạt động vui chơi lành mạnh. Bên cạnh đó em nên ăn mặc kín đáo khi đi chơi cùng bạn trai để không làm khơi dậy ham muốn tình dục. Không phải bất cứ ai nảy sinh ham muốn cũng phải thực hiện bằng được hành vi quan hệ tình dục. Em cũng nên chia sẻ những suy nghĩ, lo lắng của mình để bạn trai hiểu. Nếu bạn trai là người yêu em và luôn tâm niệm được hai từ trách nhiệm thì sẽ không có chuyện này xảy ra. Bản thân em cần phải chủ động né tránh, lý trí hơn bạn trai một chút. Chỉ như vậy, hai em mới có thể duy trì tình yêu đẹp và giữ cho nhau đến ngày cưới. Bản thân em và bạn trai cần có thêm những kiến thức về vấn đề này thậm chí cả những hậu quả của việc không làm chủ được cảm xúc dẫn đến những hậu quả ảnh hưởng đến tương lai cả hai người, khi đó các em sẽ thấy rõ hơn trách nhiệm của bản thân về việc này. Câu 2 Một buổi tham vấn tâm lý thường mất bao lâu? Lịch học của em khá dày đặc, em có thể tranh thủ giờ ra chơi để đến phòng tham vấn học đường chia sẻ vấn đề của mình? Tham vấn là một tiến trình lâu dài, phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức độ phối hợp, mong muốn giải quyết vấn đề, mức độ nghiêm trọng của vấn đề. Có những vấn đề được giải quyết sau một vài buổi tham vấn mỗi buổi từ 30 - 60 phút, cũng có những vấn đề mất nhiều thời gian hơn, kéo dài vài tháng hoặc cả năm. Việc bạn tranh thủ tìm đến phòng tham vấn trong giờ ra chơi, việc chia sẻ trong tâm trạng thấp thỏm lo âu “sắp đến giờ vào học” sẽ gây khó khăn cho chính bạn và Giáo viên tham vấn trong việc tìm ra phương hướng giải quyết vấn đề. Vì vậy em nên thu xếp thời gian để em và giáo viên tham vần có thời gian được trao đổi chia sẽ em nhé. Câu 3 Cho em hỏi là em và bạn gái yêu nhau một thời gian rồi, nhưng càng ngày cô ấy lại càng hay giận dỗi em. Lúc đầu thì em nghĩ là con gái bạn nào cũng vậy. Nhưng cô rất hay giận dỗi vì những chuyện nhỏ nhặt lung tung. Em chẳng hiểu nối nữa, có phải là con gái thì hay thế đúng không ạ? Nếu như thế thì làm thế nào để cô ấy dỗi hờn ít thôi ạ? Con gái thì hay nhõng nhẽo, hờn dỗi cũng do là luôn muốn được quan tâm, chiều chuộng. Nhưng không đến nỗi hơi một tý là lại giận dỗi kể cả vì những chuyện nhỏ nhặt lung tung. Nếu bạn gái em đúng là như vậy thì cô ấy là một người hay tự ái, hơi một chút là suy nghĩ làm cho những việc đơn giản thành phức tạp. Nói chung đấy là con người rất nhạy cảm, hay để ý và dễ hiểu lầm ý của người khác. Vậy khi sống với người hay tự ái, nhạy cảm như vậy nhiều khi rất mệt mỏi. Tuy nhiên, em cũng có thể cải thiện được tính tự ái, hay hờn giận của cô ấy bằng cách nói chuyện với cô ấy về những điều có thể gây hiểu lầm, giận dỗi để cô ấy hiểu rõ và điều chỉnh thái độ của mình. Em cũng nên trao đổi với cô ấy rằng cuộc sống đã có nhiều áp lực rồi, vậy mà cô ấy còn tạo thêm áp lực nữa thì rất khó có sự hòa hợp, yên ấm và nếu không cải thiện tính đó thì khi lấy nhau cuộc sống gia đình khó giữ được hạnh phúc do những áp lực mà cô ấy tự gây ra cho mình và những người xung quanh. Và một điều rất quan trọng mà cô ấy nên hiểu rằng hờn dỗi đôi khi là gia vị để giúp tình yêu đẹp hơn, lãng mạn hơn, nhưng gia vị đó nêm nếm không đúng lúc đúng chỗ có thể khiến tình yêu dần dần bị "mài mòn" em à. cũng giúp giải đáp những vấn đề sau đây Bài tập tình huống trong tham vấn Ví dụ về tham vấn cá nhân Ca tham vấn tâm lý Tình huống tham vấn gia đình Tình huống tham vấn học đường Tiểu luận tham vấn cá nhân Các tình huống tư vấn tâm lý học sinh Bài tập tình huống tham vấn học đường See more articles in the category Tiểu luận
Ngày đăng 14/06/2017, 1354 Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn Nhận xét giáo viên ĐIỂM BẰNG SỐ BẰNG CHỮ CHỮ KÝ GIÁO VIÊN Sinh viên Lê Anh Thế Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn PHẦN I TỔNG QUÁT 1/ Vị trí địa lý Nơi sống Hiện tại, chị Trương Thị Mỹ Hạnh sống chồng, trai mẹ chồng số nhà 185 đường Cống Quỳnh, phường Nguyễn Cư Trinh, quận Theo lời chị kể môi trường dễ chịu dễ thích nghi Mọi người xung quanh nhà tổ hòa đồng, giúp đỡ, yêu thương Mỗi có chương trình phường tổ nhiệt tình tham gia vui vẻ, đoàn kết, gắn bó với để xây dựng khu phố văn hóa Trong tổ, chị Hạnh gia đình tham gia phong trào “Gia đình văn hóa” Nơi làm việc Trung tâm Nuôi dưỡng & Bảo trợ trẻ em Gò Vấp nơi làm việc chị Đây sở bảo trợ xã hội nằm thành phố có diện tích khoảng m Trung tâm nằm đối diện với nhà thờ Gò Vấp trường Trung học sở bán công Trường Sơn; phía đông giáp với trường Đại học công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh, phía bắc giáp với Trung tâm giáo dục dạy nghề thiếu niên thành phố Trước ngày giải phóng Miền nam thống đất nước Trung tâm gọi là “Cô nhi viện Sao Mai Gò Vấp thuộc dòng nữ tu thánh giáo” Năm 1976, Sở Lao động – Thương binh & Xã hội tiếp quản đổi tên là “Nhà nuôi trẻ mầm non 4” Tháng 9/1995, “Nhà nuôi trẻ mầm non 4” nâng lên thành “Trung tâm Nuôi dưỡng & Bảo trợ trẻ em Gò Vấp Trung tâm thuộc Sở Lao động – Thương binh & Xã hội thành phố Hồ Chí Minh, thành lập theo Quyết định số 6646/QĐ-NCVX ngày 09/09/1995 Ủy ban nhân dân thành phố Hồ Chí Minh Trụ sở làm việc tại Số 45 đường Nguyễn Văn Bảo, phường 4, quận Gò Vấp, thành phố Hồ Chí Minh Điện thoại 84838955581 – 389418800 Email baotrotreem Chị Hạnh nhân viên biên chế Trung tâm Công việc chị giáo viên dạy kỹ cho trẻ khiếm thị Tổ chăm sóc đặc biệt Trung tâm Chị bắt đầu làm việc từ năm 2001, tới 11 năm Trong trình làm việc, chị quan cử học đào tạo nâng cao chuyên môn trẻ, khóa học tâm lý trẻ đa tật, đặc biệt chuyên môn trẻ khiếm thị đa tật trẻ can thiệp sớm Chị tham gia đầy Sinh viên Lê Anh Thế Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn đủ hoạt động đoàn thể quan Và vậy, chị sớm học cảm tình Đảng 2/ Sơ lược hoàn cảnh gia đình vấn đề thân chủ Sơ lược thân chủ hoàn cảnh gia đình thân chủ Chị Trương Thị Mỹ Hạnh sinh năm 1981, quê gốc tỉnh Đồng Tháp Cha mẹ sớm, lại anh em bao gồm chị chăm sóc lẫn Chị thứ gia đình anh em, trước chị anh trai, sau chị em gái em trai Anh đầu Trương Quốc Tuấn sinh năm 1976 - anh quê vợ chăm sóc, trông nom đất đai, nhà cửa cha mẹ để lại Vợ anh đầu người phụ nữ đảm đang, biết quan tâm, chăm sóc tới em bên chồng người yêu quý Anh thứ hai Trương Quốc Bảo sinh năm 1978,làm tài xế lái taxi kiêm thêm thợ điện Theo lời chị kể, anh Bảo gần trụ cột kinh tế lẫn tinh thần nhà, anh em nghe lời anh Bảo Tới giờ, anh chưa cưới vợ anh nghĩ anh phải có trách nhiệm lo cho đưa em trai út học xong trường xin việc cho em Em gái chị Trương Thị Mai Lý sinh năm 1984, làm kế toán Em gái có chồng bán điện thoại Em trai út làTrương Quốc Thái sinh năm 1989, học hệ trung cấp trường Đại học Công nghiệp thành phố Hồ Chí Minh Hiện nay, anh thứ hai em gái, chồng em gái em trai út sống chung nhà Căn nhà người cho anh em chị thuê lại Sau tốt nghiệp phổ thông, hoàn cảnh gia đình, năm 2000, chị bắt đầu lên thành phố Hồ Chí Minh kiếm sống, phụ anh nuôi hai em nhỏ ăn học Năm 2001, chị bắt đầu vào làm việc Trung tâm Nuôi dưỡng & Bảo trợ trẻ em Gò Vấp Năm 2007, chị cưới chồng sống chồng số nhà 185 đường Cống Quỳnh, phường Nguyễn Cư Trinh, quận Gia đình chị gồm người bao gồm chị mẹ chồng 53tuổi, chồng 30 tuổi, trai 4 tuổi Gia đình sống hòa thuận vui vẻ Con biết lời Mẹ chồng chồng thương yêu chị Chị không nặng gánh bên gia đình chồng bên chồng có mẹ chồng chồng chị Vấn đề thân chủ Sinh viên Lê Anh Thế Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn Có thể khẳng định điều chị Hạnh vấn đề vướng mắc phía gia đình bên ngoại hay bên nội Theo lời chị nói, chị có sống gia đình thực lý tưởng, niềm ao ước nhiều người phụ nữ khác Chị cảm thấy may mắn sinh gia đình mà anh em đoàn kết, thương yêu Chị cảm thấy người phụ nữ hạnh phúc cưới người chồng yêu thương hiểu tâm ý chị Tuy thu nhập từ công việc không cao chị hài lòng với điều ngày chị tới lớp dạy học, chứng kiến phát triển, trưởng thành đứa trẻ mà chị bỏ công sức dạy dỗ Nhưng công việc, chị cảm thấy bị áp lực từ phía Ban lãnh đạo Trung tâm, đặc biệt cô Hồ Thanh Loan – Giám đốc Trung tâm Chị thực không thích cách lãnh đạo cô Giám đốc chị thấy cô không thân thiện, gần gũi, không tâm lý, thường xuyên tạo áp lực cho nhân viên, có khinh thường xa cách với người học thức chị Đồng thời, việc quan cử học lấy chứng chuyên môn chị có ý định học thêm để lấy Đại học chuyên ngành Tâm lý chị chưa biết hướng để học Trong trình trò chuyện, chị tâm thêm số mâu thuẫn phát sinh với nhóm bạn chơi thân từ lâu 3/ Sơ đồ phả hệ - Sơ đồ sinh thái – Bảng phân tích hệ thống thân chủ Sơ đồ phả hệ Sinh viên Lê Anh Thế Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn Chị Trương Thị Mỹ Hạnh, 31 tuổi Sơ đồ 1 Sơ đồ phả hệ chị Hạnh Chú thích Nam Nữ Đã qua đời Cưới Quan hệ hai chiều Quan hệ thân thiết Sơ đồ sinh thái Họ hàng Ban lãnh đạo Trung tâm Bạn bè Thân chủ Đồng nghiệp Hàng xóm Chính quyền địa phương Sinh viên Lê Anh Thế Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn Sơ đồ 2 Sơ đồ sinh thái chị Hạnh Chú thích Quan hệ hai chiều Quan hệ chiều Quan hệ xa cách Bảng phân tích hệ thống thân chủ Hệ thống thân chủ Thân chủ Anh/em ruột/chị dâu Chồng/con Mẹ chồng Bạn bè Đồng nghiệp Điểm mạnh Điểm yếu - Thích học hỏi; - Chưa mạnh dạn góp ý; - Được anh em nhà, chồng, - Chưa phát huy hết khả mẹ chồng thương yêu; thân; - Con ngoan; - Có mối quan hệ xa cách - Công việc ổn định; - Được bạn bè, đồng nghiệp quý với họ hàng; - Không đồng tình với cách mến; - Có lực tìm hiểu tâm lý lãnh đạo Giám đốc Trung tâm người khác - Nghề nghiệp ổn định; - Cha mẹ sớm; - Yêu thương thân chủ; - Chưa giúp đỡ - Anh, chị, em đoàn kết, thương yêu nhiều từ họ hàng - Yêu thương, quan tâm thân chủ - Quý mến thân chủ - Nhiệt tình giúp đỡ thân chủ lúc - Chưa đoàn kết chặt chẽ khó khăn - Mỗi người chuyên - Hòa đồng, yêu thương, giúp đỡ lẫn môn, công việc nên - Quan tâm tới việc đào tạo, nâng Ban lãnh đạo Trung tâm cao chuyên môn cho nhân viên nói chung cho thân chủ nói riêng Chính quyền địa chưa hỗ trợ nhiều - Chưa hiểu tâm lý công việc nhân viên; - Quá cứng nhắc công việc - Kịp thời tuyên truyền thông tin Sinh viên Lê Anh Thế Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn sách; - Quan tâm tới đời sống phương Hàng xóm gia đình địa phương - Gắn bó, đoàn kết, quan tâm lẫn - Thường xuyên dựa dẫm Họ hàng - Có quan tâm vào thân chủ vấn đề kinh tế PHẦN II PHÚC TRÌNH CA Ngày tháng Quy trình tham vấn Ngày Nhà TV Em chào chị! Nhận xét - Trong buổi nói chuyện 24/02/2012 này, nhà TV biết cách TC Chào em! Nhà TV Em thấy chị cầm dụng cụ làm vận dụng số kỹ tường lớp học Chị năng Kỹ đặt câu làm để làm chị? Hình hỏi mở, kỹ diễn đạt hoa, vật đẹp mà chị lại, kỹ khuyến TC Chị có muốn cạo đâu em Đúng khích, kỹ phản ánh phòng học đẹp, chẳng thiếu hết! cảm giác Trong Nhưng ý cấp mà dám trái trình giao tiếp, nhà TV cố gắng trì giao Nhà TV Nghĩa chị không thực muốn làm tiếp mắt lắng việc này? nghe chia sẻ TC TC Mình nhân viên mà em, trái ý cách chân thành sếp được, không muốn phải làm À mà, - Điều mà nhà TV làm em có rảnh không? buổi Nhà TV Bọn em sinh hoạt trẻ xong nên bây sử dụng tốt kỹ em rảnh chị Có không chị? đặt câu hỏi mở, đặc biệt TC Em bóc giúp chị xong hình gấp câu hỏi mang tính Sinh viên Lê Anh Thế Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn hạc giúp chị nha! Biết gấp hạc không em? trung lập; trì giao Nhà TV Em biết mà Em xong Em giúp tiếp không lời suốt chị gấp hạc nha! thời gian tham vấn nhằm TC Ừ, lại chị đưa giấy cho gấp Hai chị em tạo lòng tin mối quan gấp hệ với TC; lắng nghe Nhà TV Chị ơi! Mình nói tiếp chuyện lúc chân thành để TC hiểu chị! tôn TC Chuyện em? trọng Quan trọng Nhà TV Dạ, lúc chị có nói “Mình nhân cả, nhờ cách đặt câu hỏi viên[…], trái ý sếp được, không mà nhà TV tìm hiểu muốn phải làm” Chị nói có phải vấn đề chị không thích sếp ? TC Đồng thời, nhà TC Cũng không hẳn thế, công việc, TV biết sử dụng kỹ sếp chị đòi hỏi cao lắm, bà khó tính, yêu tóm lược tóm lược cầu thứ khắt khe Em có biết chị vấn đề TC để kết phải gấp hạc không? thúc buổi nói chuyện Nhà TV Dạ, em Chị nói em nghe hẹn gặp lại buổi sau để TC giải vấn TC Bọn chị có nhiệm vụ phải trang trí lại đề phòng học Sếp yêu cầu gấp hạc treo lên - Nhà TV chưa biết cách khắp phòng xếp câu hỏi để khai Nhà TV Như đẹp mà chị Sao em thấy thác vấn đề; thứ tự đặt chị miễn cưỡng với nhiệm vụ câu hỏi chưa phù hợp này? Đây điểm mà nhà TV TC Em à, em nên hiểu phòng học dành cần thay đổi cho trẻ khiếm thị, treo hạc lên trẻ có thấy không, trẻ có cảm nhận hạc không Những thứ thực cần cho phát triển trẻ không thấy đâu, toàn Sinh viên Lê Anh Thế Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn trưng bày, phô diễn Ngay ghế chị em ngồi hư hết đề nghị xin chưa thấy hồi đáp Nhà TV Em chia sẻ với xúc chị Nhưng chị có thực nghĩ gấp hạc trang trí hạc khắp phòng không cần thiết trẻ khiếm thị? TC Nói không cần thiết không đúng, chị không đồng ý với phương cách sếp chị Chị nói dù công việc phải hoàn thành theo lệnh cấp Nhà TV Dạ, em hiểu ý chị Chị ơi! Chị có cho yêu cầu trang trí lại phòng học chẳng qua hình thức để đẹp mắt Ban giám đốc chưa thực quan tâm tới nhu cầu trẻ? TC Thì chị nói việc làm có phần phô diễn, trưng bày mà Chị không dám khẳng định Ban giám đốc chưa thực quan tâm tới nhu cầu trẻ chị hiểu họ làm muốn tốt cho trẻ Chị biết có đoàn khách tới thăm, thấy trung tâm chăm sóc cho trẻ tốt thể từ việc trang trí phòng học, nơi ngủ nghỉ trẻ nhà cửa, vật dụng họ hài lòng, từ có nhiều nguồn hỗ trợ nhờ hài lòng mỹ quan Nhà TV Em nghĩ chị hiểu công việc làm phục vụ cho mục đích Sinh viên Lê Anh Thế Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn suy nghĩ chị sếp chị chưa thoải mái? TC Sếp cao biết đạo Sếp học nhiều, cấp nên hay có nhìn khinh thường người học thấp bọn chị Khó tính em ạ! Cả tổ chị khó chịu với sếp không riêng chị Cả việc gấp hạc nữa, có ngày nghỉ chủ nhật gọi điện cho chị xuống nhận thêm giấy để gấp thêm Hôm đó, chị bị điện thoại nên bà không liên lạc Hôm sau làm bị bà gọi lên nói cho trận, tránh tôi, trốn công việc nên tắt máy… Nhà TV Chị có cảm thấy mệt mỏi áp lực công việc, sếp? TC Chị mệt mỏi công việc nặng nề mà áp lực mà cấp tạo cho chị Nhà TV Vậy chị phải chịu áp lực nào? TC Chị thực yêu công việc Chị yêu việc dạy dỗ bọn trẻ nhìn trẻ phát triển ngày Tuy nhiên, cấp không hiểu cho bọn chị rằng thay đổi đứa trẻ cần thời gian nhiều nào? Cấp yêu cầu phải thay đổi phát triển trẻ thế kia, vượt khả trẻ Tâm lý trẻ bình thường phức tạp, trẻ khiếm thị, thiểu trí tuệ khó nhiều Sinh viên Lê Anh Thế 10 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn chưa biết nơi đào tạo hình thức học Nhà TV Với điều chị chia sẻ từ tới em hiểu phần chị có số điểm chưa đồng tình với cách quản lý cấp trên; chị cho sếp chưa hiểu nhân viên, chưa quan tâm tới đời sống nhân viên, thường xuyên gây áp lực công việc đồng thời chị có ý định học thêm để lấy Đại học Tuy nhiên, buổi hôm nay, em chị có lẽ khó có biện pháp để giải hiệu vấn đề Vậy em hẹn chị buổi sau, em chị đưa số cách cho vấn đề mà chị thắc Ngày 27/02/2012 mắc Nhà TV Em chào chị! Hôm chị nào? - Nhà TV sử dụng tốt kỹ TC Chào em! Hôm chị vui đặt câu hỏi mở, kỹ Nhà TV Chị chia sẻ niềm vui với em? tóm lược vấn đề, TC Em nhìn xem! Trong phòng có mới! nội dung buổi nói Nhà TV Ah! Đây hạc chuyện, kỹ khuyến mà hôm trước chị với em gấp hay sao? khích làm rõ ý, kỹ Em thấy phòng học đẹp lên nhiều chị à! diễn đạt lại, kỹ Đúng có làm biết việc hữu ích phản ánh cảm xúc, kỹ chị nhỉ? thấu cảm TC Đúng thật! Mình chẳng làm quan to - Trong trình giao Mình nhìn xa tiếp, trò chuyện, nhà TV sếp cố gắng trì giao Nhà TV Ý chị lúc làm chị không nghĩ tiếp phi ngôn ngữ bằng phòng học đẹp lên nhiều ánh mắt, TC Ừ, chị nghĩ không cần thiết phòng chạm tay nhẹ; lấy Sinh viên Lê Anh Thế 12 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn học vốn trang trí đẹp Nhưng bây giờ, phòng thân chủ làm trọng tâm, học đẹp trước nhiều nhờ hạc này, tin tưởng vào khả công việc hoàn thành trước thời hạn, nhìn thành thân chủ việc tạo chị vui giải vấn đề Nhà Nhà TV Buổi hôm trước em hẹn chị hôm TV biết cách đặt mục chị giải số thắc mắc tiêu kế hoạch cho chị Chị sẵn sàng chưa? buổi tham vấn, biết TC Tâm trạng vui hôm lại không xếp thứ tự ưu tiên sẵn sàng được? cho vấn đề Nhà TV Như chia sẻ chị buổi hôm trước - Điều mà nhà TV làm chị không thích làm việc chưa tốt, cần thay đổi cấp giao nên chị phải làm Chị không thích chưa huy động tối đa cách làm việc, cách lãnh đạo cấp Vậy khả tự giải bây giờ, hoàn thành xong công việc vấn đề TC giao phó, chị có chút thay đổi suy nghĩ cấp trên? TC Sếp thực người tài giỏi Đó điều không phủ nhận Họ có giỏi, có tài, có tầm nhìn xa trông rộng quản lý, lãnh đạo Trung tâm phát triển Nhưng … Nhà TV Em nghe Chị nói tiếp TC Nhưng chị cảm thấy sếp có khoảng cách Sếp không thân thiện, gần gũi với nhân viên, chưa tâm lý với nhân viên Nhà TV Chị cảm thấy khó chịu khó hòa hợp với sếp điều đó? TC Mình mà hòa hợp vui vẻ với Sinh viên Lê Anh Thế 13 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn người em Nhà TV Mỗi người, cần quan tâm, chia sẻ từ người khác – nhu cầu thiếu sống, xã hội đầy bon chen Vậy chị có quan tâm, gần gũi với sếp nào? TC Chưa em à! Chị gặp sếp cần giải công việc Nhà TV Chị có cho sếp người mẹ, người vợ, có gia đình, có công việc phải lo lắng vừa nhà vừa quản lý quan, gánh nặng đè lên sếp nhiều quan tâm, gần gũi tới nhân viên bị giảm phần không trọn vẹn, không chị mong đợi? TC Chị có gia đình nên chị hiểu phần cảm giác sếp Có lẽ sếp phải chịu nhiều áp lực, nhiều gánh nặng nhân viên bọn chi Nhà TV Như chị vừa chia sẻ em nghĩ chị hiểu lý cho việc làm sếp chị Chị nghĩ chị mở lòng với sếp chị, gần gũi, quan tâm tới sống sếp trước? TC Chị sống với thật lòng chị không thích nịnh bợ Nhà TV Em hiểu ý chị biết chị người thẳng tính Nhưng việc mở lòng, gần gũi, quan tâm không đồng nghĩa với việc nịnh bợ Sinh viên Lê Anh Thế 14 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn Có thể lời chào hỏi ngày hỏi thăm sức khỏe, công việc, điện thoại ngắn dịp lễ tết Chỉ hành động đơn giản khiến sếp cảm thấy nhân viên yêu quý Ai muốn quan tâm, yêu thương mà chị Em tin chị làm tốt điều TC Chị thử Nhưng liệu có hiệu không em? Nhà TV Em không dám hiệu 100% em tin đối xử chân thành nhận lại chân thành Sự quan tâm ngày chút chị tới sếp dễ để sếp nhận lòng chị với sếp TC Chị cố gắng làm điều Nhưng có lẽ chị phải chấp nhận khác biệt Nhà TV Cuộc sống chấp nhận lẫn để tồn Chấp nhận giải pháp tốt Nếu chị cố gắng để cải thiện mối quan hệ với sếp mà hiệu mong muốn chị thử cách chấp nhận họ, chấp nhận người vốn có họ TC Chị ghi nhớ điều Chị cảm ơn em Nhà TV Dạ, Vậy hôm em chị đưa số giải pháp nhằm cải thiện mối quan hệ chị cấp Trong buổi tới, em chị chia sẻ sâu Sinh viên Lê Anh Thế 15 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn việc cấp thường gây áp lực nhân viên Đồng thời, em cung cấp thông tin số trường có đào tạo Đại học ngành mà chị có nguyện vọng học thêm Được không chị! TC Được em Vậy hôm sau phải không em? Ngày 29/2/2012 Nhà TV Vâng ạ! Hẹn gặp lại chị Nhà TV Em chào chị! - Nhà TV sử dụng tốt TC Chị chào em! kỹ tham vấn Nhà TV Như hẹn buổi trước, hôm nay, em như kỹ đặt câu hỏi chị chia sẻ sâu việc cấp mở, kỹ gợi mở, thường gây áp lực nhân viên đồng phân tích vấn đề, kỹ thời em cung cấp cho chị số trường có khuyến khích làm đào tạo Đại học ngành Tâm lý rõ ý, kỹ phản ánh TC Ừ! cảm xúc, kỹ thấu Nhà TV Trước hết, chị cho em biết cảm, kỹ lắng nghe, công việc, nhiệm vụ mà cấp giao kỹ cung cấp thông cho chị - theo cảm nhận chị có khó tin có lần chị chưa hoàn thành công việc - Nhà TV làm tốt bị khiển trách? việc giúp thân chủ TC Nghĩ lại công việc nhận cốt lõi, nguyên mà chị làm hoàn thành tốt Ngoại trừ nhân vấn đề; cung việc dạy đứa trẻ khiếm thị, cấp cấp thông tin cần thiết đòi hỏi trẻ phải có thay đổi, phải có phát cho TC vấn đề học triển nhanh, việc làm lâu dài, cần Đại học hướng để TC tới không năm, năm, năm mà tự tìm hiểu thêm chí lâu Chị mong cấp hiểu cho - Nhà TV cần cung cấp chị điều thêm thông tin cho TC rõ Nhà TV Chị có nghĩ cách mà cấp làm ràng cụ thể Đây vừa để nhân viên phát huy hết lực cá nhân, điểm nhà TV nên khắc đồng thời để giúp Trung tâm phát triển nhanh phục Sinh viên Lê Anh Thế 16 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn hơn? TC Chị không rõ Có lẽ giống em nói quá! Nhà TV Chị nói rõ hơn? TC Thì ý chị nghe em nói chị hiểu mục đích cấp gây áp lực công việc cho bọn chị Mà dù nữa, thời gian bọn chị dành cho bọn trẻ Trung tâm nhiều so với gia đình nhỏ chị Nhà TV Chị có miễn cưỡng với công việc? TC Ồ, nói vậy, chị chấp nhận khó khăn công việc Chị có gia đình hạnh phúc, công việc lương hàng tháng ổn định nên không muốn có làm thay đổi sống Nhà TV Sự ổn định mặt kinh tế có phải lý khiến chị gắn bó với công việc cấp gây áp lực cho chị? TC Đó phần nhỏ Nhà TV Vậy lý chị gì? TC Chị yêu bọn trẻ, yêu chị Ngày không tới Trung tâm, không gặp dạy dỗ bọn trẻ chị nhớ chúng Ngoài ra, nhờ em, chị hiểu rằng việc gây áp lực cấp có lẽ phần lớn muốn bọn chị phát huy hết lực cá nhân đẩy nhanh phát triển Trung tâm Con người mà em, chẳng muốn phát triển Khi có hội thể hiện, phát triển chị không Sinh viên Lê Anh Thế 17 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn ngại đâu chị thích học hỏi Àh Trung tâm mà ngày phát triển lương bọn chị tăng lên Nhà TV Vâng, em hiểu ý chị Em vui chị hiểu cốt lõi vấn đề Chị có cảm thấy thoải mái? TC Ừ, chị thoải mái nói tâm Nhà TV Vậy từ bây giờ, chị nghĩ chị làm để đón nhận áp lực từ phía cấp trên? TC Chị đối mặt với khó khăn cố gắng vượt qua Sức người vô hạn mà phải không em? Nhà TV Dạ, Đối mặt vượt qua cách tốt Dùng ý chí, kiên nhẫn để làm việc dẫn tới thành công chị à! Em tin chị hoàn thành tốt công việc TC Chị cảm ơn em! Nhà TV Dạ, Như chị chia sẻ từ buổi nói chuyện chị có ý định học thêm để lấy Đại học ngành Tâm lý Điều thúc đẩy chị có ý định mà công việc chị ổn định? TC Chỉ chị thích Chị thấy có khả tìm hiểu tâm lý, đồng thời chị học khóa đào tạo Trung tâm tâm lý, đặc biệt tâm lý trẻ Nhà TV Chị có nghĩ giúp ích cho công việc chị? Sinh viên Lê Anh Thế 18 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn TC Chắc chắn có Đối tượng mà chị tiếp xúc, dạy dỗ đối tượng có rối nhiễu tâm lý nặng Bởi vậy, chị muốn học thêm để vừa với người vừa phục vụ cho công việc Nhà TV Em hiểu ý chị Em nhận thấy chị thực người ham học hỏi Theo hiểu biêt tìm hiểu em hình thức học Đại học phù hợp với người làm chị Đại học hệ chức Đây hệ dành cho người vừa học vừa làm nên mặt thời gian thuận lợi cho người học TC Học phí em? Nhà TV Từ khoảng – triệu/năm TC Ồ, không đắt Chị nghĩ chị có đủ khả tài để theo học Nhà TV Hiện nay, thành phố Hồ Chí Minh có số trường tiêu biểu đào tạo ngành Tâm lý như Đại học Khoa học – Xã hội & Nhân văn, Đại học Mở, Đại học sư phạm… Hầu hết trường trước tuyển sinh có thông báo tổ chức ôn thi cho học viên có hồ sơ đăng ký tuyển sinh Sau đó, trường tổ chức thi để loại bớt học viên Đây địa số trường em vừa nêu, để rõ ràng hơn, chị đến tận trường để hỏi thủ tục hồ sơ đăng ký TC Ừm, chị cảm ơn em Khi có thời gian rảnh chị tới hỏi Nhà TV Vậy là, buổi hôm nay, em chị Sinh viên Lê Anh Thế 19 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn đạt mục tiêu đề từ đầu buổi Trong thời gian tới, có khó khăn chị chia sẻ với em Em chị giải Ngày 7/3/2012 TC Ừ, chị biết Cảm ơn em nhiều nha! Nhà TV Em chào chị! - Nhà TV sử dụng tốt kỹ TC Ừ, chào em! lắng nghe, kỹ Nhà TV Cũng lâu chị em không trò phản hồi, kỹ đặt chuyện chị nhỉ? Mấy bữa em bận rộn với câu hỏi, kỹ phân bé Khánh quá! Em với bé giai đoạn tích làm sáng tỏ vấn đề, trị liệu nên em thời gian Chị kỹ thấu cảm, kỹ dạo nào? phản ánh cảm giác TC Mọi việc bình thường Công việc - Nhà TV làm tốt ổn em à! việc huy động tối Nhà TV Nhưng hôm em nhìn chị đa khả tự giải không vui ngày Ánh mắt chị vấn đề TC chứa điều buồn TC Để chị kể cho em nghe chuyện em biết chị lại mang tâm trạng Nhà TV Dạ, em nghe Chị kể TC Cuối tuần vừa rồi, chị nhà có mình, chồng chị trực đêm quan, má chồng chị dẫn trai chị du lịch với người tổ Chị buồn nên rủ nhóm bạn mà chị chơi thân chơi Bọn chị uống cà phê, ngồi tán gẫu với Sau đó, bạn chị biết nhà chị nên hò tới nhà chị ngủ Cũng lâu nhóm không tụ tập nên chị đồng ý cho bạn nhà Về tới nhà Sinh viên Lê Anh Thế 20 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn khuya, khoảng 11h, bạn chị chưa chịu ngủ lại rủ đánh Chị ngồi xem thôi, chơi điện, chị thương bạn vui lại đèn để chơi tiếp nên để lại điện thoại chị cho bạn soi sáng Điện thoại chị có đèn pin sáng Lúc chị ngủ để điện thoại Sáng dậy, chị hỏi đứa cháu cháu chị bảo người từ sớm Chị không để ý hết Tới trưa, chị cần điện thoại để gọi cho má chồng, lên gác tìm không thấy Chị có cảm giác khác lạ rồi, xuống mượn điện thoại cháu gọi không liên lạc Vậy chị biết điện thoại Nhà TV Em hiểu chị buồn thất vọng TC Em biết không? Chị không tiếc điện thoại Nó cũ Nhưng chị thất vọng, thất vọng Tại bạn bè lâu năm rồi, quen từ ngày đầu chị lên Sài Gòn tự lập mà lại đối xử với chị vậy? Nhà TV Chị bình tĩnh lại suy xét việc thật cụ thể Em biết chị cư xử với người chân thành em nghĩ chị nhiều người yêu mến Nhưng chị có nghĩ việc bạn chị làm? Chị thiếu tin tưởng vào bạn chị TC Không, chị biết mà Nếu trộm nhà chị không điện thoại chị Sinh viên Lê Anh Thế 21 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn Nếu cháu chị cầm chìa khóa tủ giúp chị, biết chị để tiền đâu Nếu muốn lấy lấy mà chả được, lấy lúc chẳng được, đằng lấy điện thoại cũ Nhà TV Chị khẳng định làm việc người bạn chị TC Đúng Nhà TV Chị định làm để xử lý việc này? TC Chị định gặp mặt nhóm để nói rõ ràng việc Mặt đối mặt xem người biến sắc biết Chị để ý bạn không lấy quan tâm tới chị thực họ giúp chị tìm hiểu, người lấy tự nhiên xa rời nhóm Nhà TV Nói chuyện thẳng thắn biện pháp hay lúc Vậy sau đó, chị có tính làm to chuyện lên không biết người làm? TC Ý em báo công an hả? Để chị xem người có thái độ Chị không cần trả lại điện thoại Chị cần lời xin lỗi lời giải thích Nhà TV Có phải ý chị chị tìm hiểu nguyên nhân người lại làm TC Ừ, chị phải tìm hiểu chứ! Nhà TV Chị có nghĩ dù với lý chị tha thứ cho bạn chị? TC Chị Sinh viên Lê Anh Thế 22 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn Nhà TV Tại chị? TC Chị đối xử chân thành, thật lòng với người Chị ghét giả dối, giả tạo Có lẽ chị cần thời gian Nhà TV Thời gian làm lành vết thương hàn gắn lại tình cảm Chị nhóm bạn trì quan hệ chứ? Chị có nghĩ việc ảnh hưởng tới tâm lý người nhóm? TC Tất nhiên, bạn bạn Chị biết bạn khác bị ảnh hưởng chị không cách khác Chị cố gắng trì quan hệ người nhóm Nhà TV Em thấy chị bình tĩnh Em nghĩ với hướng giải việc chị việc sáng tỏ yêm đẹp Khi tìm hiểu chị cho em biết với nhé! TC Tất nhiên, chị cho em biết PHẦN IIl KẾT LUẬN 1/ Kết luận Trong khoảng thời gian tiếp xúc, trò chuyện, thân chủ giải vấn đề, với vị trí nhà tham vấn, cố gắng tuân thủ nguyên tắc tham vấn Trong hoàn cảnh, điều kiện, khác biệt thân chủ đề cao tôn trọng chấp nhận thân chủ Trước suy nghĩ, quan điểm hành động thân chủ, tránh có phán xét lời nói thân Tôi có niềm tin vào khả tự giải vấn đề thân chủ, đóng vai trò Sinh viên Lê Anh Thế 23 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn chất xúc tác giúp đỡ thân chủ đưa giải pháp lựa chọn hướng phù hợp với hoàn cảnh thân chủ Đối với thông tin cá nhân vấn đề thân chủ, trao đổi với thân chủ việc viết vào báo cáo thân chủ cho phép Một phương tiện, công cụ hỗ trợ việc thân chủ giải vấn đề kỹ tham vấn Kỹ đặt câu hỏi, đặc biệt câu hỏi mở, câu hỏi mang tính trung lập nhằm khơi gợi suy nghĩ thân chủ - vận dụng cách linh hoạt Việc sử dụng kỹ giao tiếp trình tham vấn điều thiếu Đây kỹ giúp tạo lập mối quan hệ với thân chủ, tạo lòng tin thân chủ để có thông tin chia sẻ xác từ phía thân chủ Ngoài ra, sử dụng kết hợp kỹ như kỹ thấu cảm, kỹ phản hồi cảm xúc, kỹ diễn đạt lại, kỹ tóm lược, kỹ khuyến khích làm rõ ý, kỹ phân tích làm sáng tỏ vấn đề, kỹ lắng nghe, kỹ huy động khả tự giải vấn đề thân chủ… Trong suốt trình tham vấn, đặt mục tiêu, kế hoạch cụ thể cho buổi tham vấn nhờ có hướng rõ ràng việc hỗ trợ thân chủ giải vấn đề vướng mắc khác Đây lần thực hành ca tham vấn cụ thể nên bên cạnh điều làm được, mắc phải số điều cần khắc phục như việc huy động tham gia tự giải vấn đề thân chủ chưa cao, chưa có nguồn thông tin phong phú cung cấp cho thân chủ, lúng túng việc đặt câu hỏi, thứ tự câu hỏi chưa phù hợp 2/ Kiến nghị Về phía đơn vị công tác thân chủ - Quan tâm tới đời sống thân chủ; - Xem xét lại công việc áp lực công việc thân chủ; - Quan tâm tới nhu cầu nâng cao chuyên môn thân chủ Về phía gia đình thân chủ Sinh viên Lê Anh Thế 24 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn - Tạo điều kiện cho thân chủ hoàn thành công việc mong muốn nâng cao trình độ học vấn thân chủ Về phía thân chủ - Cố gắng cải thiện quan hệ với cấp trên; - Tập trung hoàn thành công việc, nhiệm vụ giao - Kiên trì với mục tiêu học tập nâng cao chuyên môn, nâng cao trình độ MỤC LỤC Trang PHẦN I TỔNG QUÁT 1/ Vị trí địa lý Nơi sống Sinh viên Lê Anh Thế 25 Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn Nơi làm việc 2/ Sơ lược hoàn cảnh gia đình vấn đề thân chủ Sơ lược thân chủ hoàn cảnh gia đình thân chủ Vấn đề thân chủ 3/ Sơ đồ phả hệ - Sơ đồ sinh thái – Bảng phân tích hệ thống thân chủ .5 Sơ đồ phả hệ Sơ đồ sinh thái Bảng phân tích hệ thống thân chủ PHẦN II PHÚC TRÌNH CA PHẦN III KẾT LUẬN 24 1/ Kết luận 24 2/ Kiến nghị 25 Về phía đơn vị công tác thân chủ 25 Về phía gia đình thân chủ 25 Về phía thân chủ 25 Sinh viên Lê Anh Thế 26 Lớp ĐH10CT ... trẻ, khóa học tâm lý trẻ đa tật, đặc biệt chuyên môn trẻ khiếm thị đa tật trẻ can thiệp sớm Chị tham gia đầy Sinh viên Lê Anh Thế Lớp ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn đủ hoạt... ĐH10CT Tiểu luận môn Tham vấn thực hành tham vấn sách; - Quan tâm tới đời sống phương Hàng xóm gia đình địa phương - Gắn bó, đoàn kết, quan tâm lẫn - Thường xuyên dựa dẫm Họ hàng - Có quan tâm. .. học ngành Tâm lý Điều thúc đẩy chị có ý định mà công việc chị ổn định? TC Chỉ chị thích Chị thấy có khả tìm hiểu tâm lý, đồng thời chị học khóa đào tạo Trung tâm tâm lý, đặc biệt tâm lý trẻ Nhà - Xem thêm -Xem thêm tiểu luận tham vấn tâm lý , tiểu luận tham vấn tâm lý ,
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOTRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI PHẠM THANH BÌNHNHU CẦU THAM VẤN TÂM LÝ HỌC ĐƯỜNG CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ SỞCHUYÊN NGÀNH TÂM LÝ HỌC CHUYÊN NGÀNHMÃ SỐ ÁN TIẾN SĨ TÂM LÝ HỌCNgười hướng dẫn khoa học 1. GS. TS. NGUYỄN QUANG UẨN 2. PGS. TS. TRẦN THỊ LỆ THUHÀ NỘI - 2014LỜI CAM ĐOANTôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Cácdữ liệu và kết quả nêu trong luận án là trung thực và chưa được công bốtrong bất kì công trình nào giả luận ánPhạm Thanh BìnhiMỤC LỤCTrang phụ bìaLời cam đoanMục lụcDanh mục các từ và thuật ngữ viết tắtDanh mục các bảng số liệuDanh mục các biểu đồDanh mục các sơ đồ, hìnhHÀ NỘI - 2014 1. Tính cấp thiết của đề tài 12. Mục đích nghiên cứu tượng và khách thể nghiên cứu tượng nghiên cứu thuyết khoa học vụ nghiên cứu Nghiên cứu lý luận hạn phạm vi nghiên cứu pháp luận và phương pháp nghiên cứu góp mới của luận án trúc của luận án quan lịch sử nghiên cứu vấn đề số vấn đề lý luận cơ bản mức độ của nhu cầu cầu tham vấn tâm lý học đường lý học đường STT Các thang đo Hệ số tin cậy α mẫu điều tra HS Hệ số tin cậy α mẫu điều tra GV, CMHS và NTVHĐ 1 KKTL mà HS THCS gặp phải 0,78 0,79 2 Nguyên nhân khiến HS THCS có lựa chọn “Cần thiết” tổ chức hoạt độngTVHĐ 0,84 0,81 3 iiNguyên nhân khiến HS THCS có lựa chọn “Có hay không cũng được” hoặc“Chưa cần thiết” tổ chức hoạt động TVHĐ 0,83 0,81 4 KKTL và NCTVHĐ của HS THCS Trong học tập 0,86 0,82 Vấn đề trong quan hệ giao tiếp ứng xử với thầy cô giáo 0,76 0,74 Vấn đề trong quan hệ giao tiếp ứng xử với bạn bè 0,82 0,79 Vấn đề trong quan hệ giao tiếp ứng xử với cộng đồng 0,78 0,78 Vấn đề trong quan hệ giao tiếp ứng xử với các thành viên trong gia đình 0,83 0,82 Thang đo tổng 0,92 0,89 Bảng Hiểu biết về TVHĐ của HS THCS trước và sau thực nghiệm 136iiiDANH MỤC CÁC TỪ VÀ THUẬT NGỮ VIẾT TẮTViết tắt Nguyên vănCMHS Cha mẹ học sinhĐH Đại họcĐHQG Đại học Quốc giaĐHSP Đại học Sư phạmĐLC Độ lệch chuẩnĐTB Điểm trung bìnhGD - ĐT Giáo dục và đào tạoGV Giáo viênHĐ Học đườngHS Học sinhKKTL Khó khăn tâm lýKHCN Khoa học công nghệNCTV Nhu cầu tham vấnNTV Nhà tham vấnNXB Nhà xuất bảnSP Sư phạmSTN Sau thực nghiệmTB Thứ bậcTC Thân chủTLHĐ Tâm lý học đườngTLHTH Tâm lý học trường họcTTN Trước thực nghiệmTV Tham vấnTVTL Tham vấn tâm lýTHCS Trung học cơ sởTHPT Trung học phổ thôngivDANH MỤC CÁC BẢNG SỐ LIỆUHÀ NỘI - 2014 1. Tính cấp thiết của đề tài 12. Mục đích nghiên cứu tượng và khách thể nghiên cứu tượng nghiên cứu thuyết khoa học vụ nghiên cứu Nghiên cứu lý luận hạn phạm vi nghiên cứu pháp luận và phương pháp nghiên cứu góp mới của luận án trúc của luận án quan lịch sử nghiên cứu vấn đề số vấn đề lý luận cơ bản mức độ của nhu cầu cầu tham vấn tâm lý học đường lý học đường STT Các thang đo Hệ số tin cậy α mẫu điều tra HS Hệ số tin cậy α mẫu điều tra GV, CMHS và NTVHĐ 1 KKTL mà HS THCS gặp phải 0,78 0,79 2 Nguyên nhân khiến HS THCS có lựa chọn “Cần thiết” tổ chức hoạt độngTVHĐ 0,84 0,81 3 Nguyên nhân khiến HS THCS có lựa chọn “Có hay không cũng được” hoặc“Chưa cần thiết” tổ chức hoạt động TVHĐ 0,83 0,81 4 KKTL và NCTVHĐ của HS THCS Trong học tập 0,86 v0,82 Vấn đề trong quan hệ giao tiếp ứng xử với thầy cô giáo 0,76 0,74 Vấn đề trong quan hệ giao tiếp ứng xử với bạn bè 0,82 0,79 Vấn đề trong quan hệ giao tiếp ứng xử với cộng đồng 0,78 0,78 Vấn đề trong quan hệ giao tiếp ứng xử với các thành viên trong gia đình 0,83 0,82 Thang đo tổng 0,92 0,89 Bảng Hiểu biết về TVHĐ của HS THCS trước và sau thực nghiệm 136viMỞ ĐẦU1. Tính cấp thiết của đề Xã hội loài người đang ngày càng phát triển cùng với sự phát triển rấtmạnh mẽ của khoa học, kỹ thuật cũng như trên nhiều lĩnh vực khác. Đời sống tâm lýcủa con người cũng ngày càng đa dạng và phong phú để thích ứng với những điềukiện môi trường luôn luôn biến đổi sôi động. Những thay đổi trong cuộc sống có thểlàm cho cuộc sống trở nên đậm đà, mới mẻ hơn. Tuy nhiên, nếu sự thay đổi ấy quámạnh mẽ và liên tục thì sẽ có tác động không tốt đến sức khỏe của con người. Nhữngphiền toái trong cuộc sống, những áp lực tác động từ nhiều phía đến con người,những rắc rối xảy ra trong các mối quan hệ, những lựa chọn quyết định trước nhiềuquyết định cho một vấn đề, những thảm họa, những thông tin nóng bỏng trong cuộcsống khủng bố, buôn lậu, bùng nổ dân số một mặt giúp con người trưởng thànhhơn, tăng thêm vốn kinh nghiệm trong cuộc sống của họ, mặt khác nó có thể lànguyên nhân rất cơ bản gây nên trạng thái căng thẳng tâm lý cho con người, tạo ranhững khó khăn tâm lý mà con người phải đối mặt. Trước những khó khăn tâm lý đó,con người luôn luôn bộc lộ nhu cầu được chia sẻ, trao đổi với những người khác - haylà nhu cầu được tham vấn tâm lý TVTL. TVTL học đường HĐ là một hoạt độngtrợ giúp về tâm lý, thể chất, giáo dục và các vấn đề nảy sinh trong đời sống xã hội chohọc sinh HS, giáo viên GV, cha mẹ học sinh CMHS và các tổ chức trong nhàtrường. Trước những yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội đã tạo ra sức ép lớn đối vớiviệc giáo dục trẻ em. Trong khi đó, nội dung dạy học và giáo dục của nhà trường hiệnnay còn nhiều hạn chế cũng tạo nên những sức ép to lớn đối với tuổi HS trung học cơ sở THCS là giai đoạn quá độ, giai đoạn chuyểntiếp từ trẻ em sang người lớn với rất nhiều những chuyển biến tâm lý đa dạng và phứctạp. Sự xuất hiện những yếu tố mới của sự trưởng thành do kết quả biến đổi mạnh mẽcủa ý thức và tự ý thức, của nội dung và hình thức hoạt động học tập, của mối quanhệ ứng xử với người lớn, với bạn bè, của tính tích cực xã hội ở các em [19]. Điều nàylàm cho các em luôn tò mò, thích khám phá thế giới, tích cực, độc lập trong học tậpvà các hoạt động xã hội. Tuy nhiên, do sự hiểu biết còn nhiều hạn chế nên các em gặp1không ít khó khăn trong học tập, tu dưỡng, cũng như quan hệ ứng xử với thầy côgiáo, với người lớn và bạn bè để đáp ứng được kỳ vọng, yêu cầu của gia đình, nhàtrường và xã hội. Điều đó dẫn đến tâm lý bi quan đối với bản thân và với người hết những HS này đều cần có sự giúp đỡ của người lớn để có thể ứng phó đượcvới “khủng hoảng” tâm lý trong quá trình phát triển và hoàn thiện nhân cách. Điềunày có nghĩa là HS ngày nay đang có nhu cầu được TVTL [24].Hoạt động TVTL ở Việt Nam hiện nay phát triển tương đối mạnh mẽ vớinhiều loại hình TV đa dạng và phong phú nhằm trợ giúp cho thân chủ TC nâng caokhả năng tự giải quyết những khó khăn tâm lý KKTL gặp phải trong cuộc sống[24]. Tuy nhiên, hoạt động TV chuyên biệt cho HS THCS để đáp ứng nhu cầu thamvấn học đường NCTVHĐ ở các em trong lĩnh vực học tập và quan hệ giao tiếp, ứngxử vẫn còn là một lĩnh vực tương đối mới mẻ, cần được nghiên cứu và ứng Số liệu thống kê được đưa ra tại hội thảo quốc tế “Can thiệp và phòngngừa các vấn đề sức khỏe tinh thần ở trẻ em” diễn ra tại Hà Nội năm 2007 cho thấy tỉlệ trẻ em ở lứa tuổi học đường HĐ có dấu hiệu rối nhiễu tâm lý là hơn 20%. Điều tracủa Viện nghiên cứu và phát triển Việt Nam cho thấy Tỉ lệ HS đi học muộn tiểu học20%; trung học cơ sở THCS 21%; trung học phổ thông THPT 58%. Tỉ lệ quay cóplần lượt là 8%-55%-60%. Nói dối cha mẹ-20%-50%-64%. Tỉ lệ không chấp hành Luậtgiao thông 4%-35%-70%. Bên cạnh đó, theo thống kê của Viện Kiểm sát nhân dân tốicao tỉ lệ người phạm tội ở lứa tuổi HS ngày một tăng năm 1986 có 3607 người; năm1996 có 11726 người. Tệ nạn xã hội trong giới HĐ theo chiều mũi tên đi lên; năm2004 có 600 HS, sinh viên nghiện ma túy; năm 2007 tăng gấp đôi 1234 người [43],[56], [59]. Hiện tượng bạo lực HĐ ngày một gia tăng. Đầu năm học 2009-2010, BộGiáo dục & Đào tạo đưa ra con số thống kê của cả nước có đến gần 1600 vụ HS đánhnhau ở trong và ngoài trường học làm chết 7 HS, nhiều em phải mang thương tật suốtđời. Các nhà trường đã xử lý kỷ luật khiển trách 881 HS, cảnh cáo 1558 HS, buộc thôihọc có thời hạn 3 ngày, 1 tuần, 1 năm học 735 HS. Tính theo tỷ lệ, cứ 5260 HS thìxảy ra một vụ đánh nhau; 9 trường thì có 1 vụ HS đánh nhau. Theo số liệu khảo sát củanhóm phóng viên báo Pháp Luật thành phố Hồ Chí Minh về tình hình bạo lực HĐ sốbáo ra ngày 8/4/ 2010 cho thấy Hơn 64% HS đã nhìn thấy hoặc đã từng biết những vụđánh nhau; 57% GV trả lời rằng bạo lực HĐ đang gia tăng, xu hướng HS giải quyết2mọi chuyện bằng bạo lực [96]. Hơn thế nữa, học sinh trên địa bàn các thành phố lớnphải hứng chịu nguy cơ rất cao từ môi trường sống ô nhiễm, nhiều cạm bẫy và tệ nạn xãhội; thêm vào đó là sự nới lỏng, xích mích và những sai lầm trong giáo dục của giađình, sự phức tạp trong các mối quan hệ nếu không được điều chỉnh, giải tỏa kịp thờisẽ có nguy cơ dẫn đến những hậu quả khó lường. Điều đó có nghĩa là HS ngày nayđang gặp rất nhiều KKTL ở các vấn đề khác nhau cần được phát từ lý luận và thực tế trên, chúng tôi lựa chọn nghiên cứu đề tài“Nhu cầu tham vấn tâm lý học đường của học sinh Trung học cơ sở”2. Mục đích nghiên cứuNghiên cứu lý luận và thực tiễn nhu cầu tham vấn tâm lý NCTVTL HĐcủa HS THCS từ đó tổ chức hoạt động TVTLHĐ tạo điều kiện thỏa mãn nhu cầunày cho các Đối tượng và khách thể nghiên Đối tượng nghiên cứuBiểu hiện và mức độ NCTVTL HĐ của HS Khách thể nghiên cứuKhách thể nghiên cứu là HS THCS. Khách thể khảo sát đánh giá thực trạngNCTVTLHĐ của HS là GV, nhà tham vấn NTV học đường và Giả thuyết khoa họcNCTVTLHĐ của HS THCS có nhiều biểu hiện với các mức độ khác nảy sinh và thỏa mãn nhu cầu này chịu ảnh hưởng bởi các yếu tố chủ quan vàkhách quan. Nếu tổ chức được hoạt động TVTLHĐ, trong đó có hoạt độngTVTLHĐ thông qua hoạt động CLB TVTLHĐ, sẽ làm tăng cường và thỏa mãnđược nhu cầu này của các Nhiệm vụ nghiên Nghiên cứu lý luậnXây dựng cơ sở lý luận tâm lý học về NCTVTL HĐ của HS THCS trong đócó các vấn đề Nhu cầu; TV; TVTL; biểu hiện và mức độ NCTVTL HĐ của HSTHCS; các yếu tố ảnh hưởng đến nhu cầu này của các Nghiên cứu thực trạngĐánh giá thực trạng biểu hiện, mức độ và những yếu tố ảnh hưởng đếnNCTVTL HĐ của HS THCS ở hai lĩnh vực cơ bản Học tập và giao tiếp. Lý giảinguyên nhân của thực trạng từ đó tổ chức hoạt động TVHĐ tạo điều kiện thỏa mãnnhu cầu này của các Nghiên cứu thực nghiệmTổ chức hoạt động TVTL HĐ cho HS THCS để tạo điều kiện thoả mãn NCTVTLHĐ của các Giới hạn phạm vi nghiên Về đối tượng nghiên cứuLuận án tập trung làm rõ những biểu hiện và mức độ NCTVTL HĐ ở hai lĩnhvực học tập và giao tiếp giao tiếp với bạn bè; với thầy cô giáo; với cộng đồng và vớicác thành viên trong gia đình. Những yếu tố ảnh hưởng đến NCTVTL HĐ của HSTHCS. Tổ chức thực nghiệm nhằm tạo điều kiện thỏa mãn nhu cầu này của các Về địa bàn nghiên cứuLuận án được nghiên cứu ở 04 trường THCS trên địa bàn Hà Nội TrườngTHCS Phương Mai – Quận Đống Đa; Trường THCS Tây Sơn – Quận Hai Bà Trưng;Trường Nguyễn Bỉnh Khiêm và Trường Nguyễn Tất Thành – Quận Cầu Về khách thể nghiên cứuTổng số khách thể nghiên cứu là 965 HS THCS 485 nam và 4 của nhu cầu đảm bảo nguyên tắc khách quan trong việc triển khai nghiên cứu, yêu cầu• Xây dựng, lựa chọn các phương pháp nghiên cứu sao cho phù hợp với đốitượng nghiên cứu, địa bàn nghiên cứu và khách thể nghiên cứu.• Nghiên cứu NCTVHĐ của HS THCS phải đặt trong mọi tình huống, mọihoàn cảnh cả điển hình và không điển hình.• Khi tiến hành nghiên cứu về NCTVHĐ của HS THCS phải loại bỏ nhữngyếu tố ngoại lai hoặc những yếu tố có tính suy luận chủ Nguyên tắc phát triểnBản chất của sự hình thành và phát triển tâm lý là quá trình liên tục tạo ra nhữngcấu tạo tâm lý mới. Vì vậy khi nghiên cứu về NCTVHĐ của HS THCS phải nghiêncứu trong sự vận động, biến đổi, tương tác qua lại giữa nhu cầu này với các hiện tượngtâm lý hiện tốt nguyên tắc này trong nghiên cứu, yêu cầu• Khi nghiên cứu, đánh giá về NCTVHĐ của HS THCS phải đặt ở giai đoạnphát triển lứa tuổi thiếu niên và đặt trong một không gian cụ thể.• Thấy được sự vận động, phát triển, biến đổi của NCTVHĐ của HS THCS cảở thời gian hiện tại, quá khứ và dự báo tương lai phát Các phương pháp nghiên cứuĐề tài sử dụng phối hợp các phương pháp nghiên cứu sau Phương pháp nghiên cứu lý luận, văn Phương pháp chuyên Phương pháp điều tra bằng bảng Phương pháp giải các bài tập tình Phương pháp phỏng vấn Phương pháp quan Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt Phương pháp nghiên cứu tiểu Phương pháp nghiên cứu trường hợp Case study. Phương pháp thực Phương pháp xử lí số liệu bằng thống kê toán học8. Đóng góp mới của luận Về lý luậnGóp phần bổ sung và làm sáng tỏ hơn một số vấn đề lý luận về NCTVTL nóichung và NCTVHĐ nói riêng; biểu hiện và mức độ NCTVHĐ của HS THCS, các yếutố ảnh hưởng đến NCTV HĐ của HS Về thực tiễnChỉ ra thực trạng NCTVHĐ của HS THCS, lý giải nguyên nhân của thựctrạng từ đó tổ chức thực nghiệm bằng các hoạt động TVHĐ tạo điều kiện thỏa mãnNCTVHĐ của các kết luận của luận án sẽ góp phần tạo cơ sở khoa học cho việc xâydựng các chương trình TVHĐ trong nhà trường THCS và góp phần đề xuất nhânrộng mô hình các phòng tâm lý học đường trong các nhà trường THCS. Kết quảluận án là tài liệu tham khảo cần thiết cho các nhà quản lý, các nhà nghiên cứu, thựchành TVHĐ HS THCS. Từ những kết quả bước đầu của thực nghiệm thông quahình thức CLB TVHĐ như một hình thức hoạt động TVHĐ có thể suy nghĩ đếnviệc tiếp tục xây dựng phòng tâm lý HĐ trong nhà trường THCS và tiến tới xâydựng phòng tâm lý HĐ trong cộng đồng dân Cấu trúc của luận ánNgoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, danh mục tài liệu tham khảo vàcác phụ lục, luận án bao gồm 3 chươngChương 1. Cơ sở lý luận tâm lý học về NCTV học đường của học sinh 2. Tổ chức và phương pháp nghiên 3. Kết quả nghiên cứu thực trạng và thực 1CƠ SỞ LÝ LUẬN NGHIÊN CỨU NHU CẦU THAM VẤN TÂM LÝ HỌC ĐƯỜNG CỦA HỌC SINH TRUNG HỌC CƠ Tổng quan lịch sử nghiên cứu vấn Các nghiên cứu về nhu cầu tham vấn tâm lý học đường ở nước ngoàiNCTV là một lĩnh vực nghiên cứu được bắt đầu chú trọng từ những năm 80 củathế kỷ trước khi vấn nạn rối nhiễu tâm lý trở nên nghiêm trọng trong xã hội côngnghiệp hiện đại. Đặc biệt, NCTVHĐ của HS, sinh viên được nhiều nhà nghiên cứuquan tâm khảo sát bởi đó là một trong những cơ sở quan trọng cho việc thành lập vànội dung hoạt động của các phòng TLHĐ trong trường học ở các nước trên thế giới. Từđó cho đến nay, có khá nhiều cách tiếp cận về lĩnh vực này, tuy nhiên, có thể khái quátmột số xu hướng nghiên cứu chính sau Xu hướng thứ nhất Nghiên cứu đánh giá sát thực trạng NCTV của HS, sinhviên ở các bậc học và trẻ khuyết tậtĐây là xu hướng nghiên cứu khá phổ biến trên thế giới. Các nội dung nghiêncứu thường tập trung làm rõ nhu cầu nhận hỗ trợ từ các trung tâm TV, các vấn đề cầnTV, tần suất đến phòng TLHĐ, nguyên nhân cản trở đến các dịch vụ TV, mối quan hệgiữa stress và NCTV… Các nghiên cứu theo khuynh hướng này cho thấy những vấnđề mà HS, sinh viên cần TV thường là các mối quan hệ xã hội, sự phát triển nghềnghiệp, giá trị sống, kĩ năng học tập, việc rèn luyện và phát triển bản thân Egbochuku,2008; Nyutu & Gysbers, 2007; Morgan, Stiffan, Shaw & Wilson, 2007 [80]. Các kếtquả nghiên cứu khẳng định rằng, tần suất đến phòng TLHĐ của HS, sinh viên là kháhạn chế vì họ bị cản trở bởi nhiều nguyên nhân, như lo ngại về tính bảo mật của thôngtin cá nhân; sự phức tạp của một số quy trình TV; không tự tin vào bản thân và khôngtin tưởng vào trình độ chuyên môn nghiệp vụ của của đội ngũ TV Morgan, Stiffan,Shaw & Wilson, 2007. Kết quả của các nghiên cứu đồng thời cho thấy HS, sinh viênvới nhu cầu khác nhau sử dụng các dịch vụ TV khác nhau. Có thể nói, xu hướng khảosát thực trạng NCTVHĐ cũng là một xu hướng nổi bật ở các nước Châu Á hiện nay,8nơi mà TVTL HĐ, TV giáo dục vẫn là một lĩnh vực còn khá mới mẻ. Vì thế, nhữngnghiên cứu về thực trạng NCTV của HS, sinh viên một cách bài bản và khoa học là hếtsức cần thiết nhằm cung cấp các dữ liệu và dữ kiện cụ thể về các nhu cầu cũng như cácdịch vụ TV hiện có và chỉ ra những thay đổi cần thiết cần phải đạt được để cải thiệndịch vụ TV dựa trên NCTV của các TC Gỹneri, Aydın & Skovholt, 2007[92].Đối với các nước Âu Mỹ, xu hướng khảo sát thực trạng NCTVHĐ của HS chỉphát triển và được chú trọng vào những năm 80 và 90 của thế kỷ trước. Hiện nay, việcđiều tra về NCTV ở HS, sinh viên nói chung là điều tất yếu mà các trung tâm TV trongcác trường học từ bậc tiểu học đến bậc ĐH ở các nước Âu Mỹ phải chú trọng thựchiện hàng năm, hàng quý. Việc khảo sát NCTV hầu hết được tiến hành và xử lý mộtcách chuyên nghiệp và khoa học qua các hệ thống trực tuyến trên các website. Ngoàira, có thể nhận thấy hiện nay việc nghiên cứu thực trạng NCTV ở các nước Âu Mỹ hầunhư chỉ hướng đến các đối tượng đặc biệt như trẻ khuyết tật, HS, sinh viên có năngkhiếu đặc biệt Peterson, 2006 [93], những HS nổi bật nhưng lại bị khuyết tật học tậpacademically talented students with learning disability Reis & Colbert, 2004 [88]. Xu hướng nghiên cứu thứ hai Phát triển các thang đo về NCTVTheo Nyutu 2001, ban đầu, những nghiên cứu về NCTV theo xu hướng điềutra survey research được thực hiện dựa trên một số công cụ và phương pháp đơn giảnnhư phỏng vấn theo nhóm, phỏng vấn trọng tâm focus group và bảng hỏi…hoặc chỉsử dụng các công cụ đánh giá về nhu cầu Students Needs Assessment Survey ở HS,sinh viên. Về sau, nhằm đánh giá chính xác, khách quan và khoa học về thực trạngNCTV ở HS, sinh viên nói trên, việc xây dựng và phát triển các thang đo về NCTV cóđầy đủ tính hiệu lực và độ tin cậy được chú trọng [80].Ở Châu Phi, thang đo “The Students Counseling Needs Scale” Thang đonhu cầu TV cho HS của Nyutu 2007 được sử dụng khá phổ biến. Thang đo nàycũng được chính Nyutu & Gysbers 2010 sử dụng trong một nghiên cứu gần đây“Nhu cầu tham vấn của HS THPT Kenya” [80]. Nghiên cứu được thực hiện trên867 HS THPT ở Kenya. Nghiên cứu một lần nữa khẳng định tầm quan trọng củaviệc sử dụng công cụ đánh giá để xác định NCTV tại Kenya thay cho các công cụ9đánh giá nhu cầu chung ở HS, sinh viên. Xu hướng này vẫn đang rất được khuyếnkhích tại các nước Châu Á và Châu ở các nước Châu Âu và Châu Mỹ, các nghiên cứu về phát triển thang đovà công cụ đánh giá NCTV cũng ít được chú trọng. Chỉ cần vào Google và gõ“Counselling needs assessment survey”, chúng ta sẽ nhận kết quả về cácbảng hỏi có bản quyền, đầy đủ độ tin cậy và tính hiệu lực để khảo sát NCTV của HS,sinh viên tại rất nhiều trường ĐH thuộc Châu Âu và Châu Mỹ. Các công cụ này hỗtrợ rất lớn cho các NTV xây dựng mô hình TV đáp ứng đúng nhu cầu của các TCnhư McGannon, Carey & Dimmitt 2007 có nhận định “Tham vấn học đường cótiềm lực to lớn trong việc giúp HS, sinh viên đạt các tiêu chuẩn cao hơn trong cáclĩnh vực học đường và cuộc sống; điều này phần lớn phụ thuộc vào các công cụ đolường NCTV và các phương pháp cải thiện hành vi của HS, sinh viên” [67]. Xu hướng nghiên cứu thứ ba Nghiên cứu xây dựng các mô hình tham vấn,thay đổi nội dung, chương trình hoạt động TVHĐHiện nay, đây là một xu hướng nghiên cứu mang tính thực tiễn và có ý nghĩa xãhội rất lớn. Nhiều mô hình TV đã và đang được phát triển và được vào áp dụng, manglại hiệu quả cao tại một số trường ĐH và THPT. Như ở Hoa Kỳ có mô hình TV HSdựa trên kinh nghiệm; mô hình TV của Trường Illinois 2007, mô hình TV củaTrường ĐH tổng hợp Winsconsin 2008 và đặc biệt là mô hình TV chuyển đổi của cáctác giả Eschenauer và Chen-Hayes 2005 dành cho các trường học ở đô thị Bên cạnhđó, còn có các mô hình TLHĐ như mô hình phân phối dịch vụ tâm lý học trường học 3tầng năm 2008, mô hình dịch vụ TVHĐ tích hợp và toàn diện năm 2010. Ở Pháp đãhình thành một mạng lưới hỗ trợ đặc biệt RASED. Đây là mô hình trợ giúp đặc biệtbao gồm những hoạt động cùng nhau phòng ngừa và khắc phục khi GV không có biệnpháp thay thế nào. Mạng lưới RASED có hai nhiệm vụ chính là phòng ngừa và chỉnhtrị/hỗ trợ. Ở Singapore có mô hình Dịch vụ chăm sóc HS Student Care Service –SCS. Ở Trung Quốc có mô hình chăm sóc sức khỏe tâm thần tại các nhà trường choHS các cấp [49]… Các nghiên cứu đã cho thấy được nội dung, đặc điểm, biểu hiện,mức độ của nhu cầu được TVHĐ cho HS khi HS có khó khăn tâm lý KKTL. Các10nghiên cứu này nói chung đều có thể được ứng dụng hiệu quả trong việc xây dựng cácchương trình, kế hoạch chẩn đoán, phòng ngừa và can thiệp sớm trong vậy, ở nước ngoài cùng với bề dày phát triển của hoạt động TV nói chung,TVHĐ nói riêng, các nghiên cứu theo ba khuynh hướng trên đã góp phần giúp cácNTVHĐ có cơ sở để tìm các biện pháp để đề xuất và thử nghiệm các biện pháp nhằmđáp ứng NCTVHĐ cho HS, sinh viên. Ban đầu là những nghiên cứu nhằm khảo sátthực trạng nhu cầu được TVHĐ với những biểu hiện về nhu cầu này và các phươngthức thỏa mãn tiếp đến những nghiên cứu theo xu hướng thiết kế các thang đo nhằmxác định về nhu cầu này ở HS với các mức độ khác nhau. Xu hướng nghiên cứuNCTVHĐ bằng việc thiết kế thang đo nhằm khảo sát thực trạng biểu hiện, mức độ vàcác nhân tố ảnh hưởng đến việc thỏa mãn nhu cầu này ở HS là cơ sở ứng dụng cho việcxây dựng các mô hình TVHĐ hợp lý và hiệu quả. Ưu điểm của xu hướng này là xuấtphát từ những KKTL của HS, nghiên cứu mối quan hệ giữa KKTL và NCTV để xácđịnh mức độ nhu cầu và khả năng đáp ứng NCTV. Xu hướng nghiên cứu này đang phùhợp với tình hình hoạt động TVHĐ ở Việt Nam khi cần có các cơ sở khoa học quantrọng chứng minh tính hiệu quả của mô hình các phòng TLHĐ từ đó khẳng định vai tròcủa hoạt động TVHĐ nói chung và vai trò của NTVHĐ nói riêng. Chúng tôi nhất trínghiên cứu NCTV học đường theo hướng tiếp cận Các nghiên cứu về NCTV học đường ở Việt NamNghiên cứu về NCTV đã thu hút được khá nhiều tác giả trong nước quan tâmở các khía cạnh khác nhau. Các tác giả đã đi sâu tìm hiểu những KKTL của HS, cáccách ứng phó với những KKTL, đánh giá hoạt động TV và vai trò của NTV tronggiai đoạn hiện nay làm cơ sở cho việc xây dựng các phòng TLHĐ và đánh giá hiệuquả của hoạt động TV. Các công trình nghiên cứu về NCTV ở Việt Nam chủ yếuđược tiến hành theo hai xu hướng sau Xu hướng thứ nhất Nghiên cứu đánh giá thực trạng NCTVcủa HS, sinh viênTiêu biểu trong xu hướng nghiên cứu này là nghiên cứu của tập thể cán bộKhoa Tâm lý - Giáo dục, Trường ĐHSP Hà Nội 2005 cũng chỉ ra rằng NCTV của11HS hiện nay là rất lớn nhưng lực lượng TV chủ yếu là GV [24]. Nghiên cứu này đãđặt ra vấn đề trong nhà trường cần có các NTV để trợ giúp HS giải quyết các KKTLvới các lĩnh vực khác nhau. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng đề xuất cần thành lập cácphòng TV tâm lý và nhân rộng mô hình này ra các trường phổ thông khác. Tuynhiên, nghiên cứu chưa tìm hiểu sâu về đối tượng HS THCS với các hoạt động đặcthù để từ đó thấy được sự khác biệt và đặc thù của hoạt động TVHĐ ở nhà trườngTHCS so với các loại hình trường cứu về NCTV của HS THCS và THPT trên địa bàn thành phố Hà Nộicủa tác giả Nguyễn Thị Mùi và cộng sự 2006 [34]. Từ nghiên cứu này, nhóm tác giảđã đề xuất mô hình phòng TV tâm lý trong các nhà trường để đáp ứng nhu cầu TVngày càng cao của HS. Nghiên cứu về KKTL và NCTV của HS THPT ở Hà Nội, NamĐịnh và Vĩnh Phúc của tác giả Dương Diệu Hoa và cộng sự 2007 [18] “Khó khăntâm lý và nhu cầu tham vấn của HS THPT”. Kết quả nghiên cứu đã chỉ ra nhữngKKTL thường gặp ở HS phổ thông, cách giải quyết những KKTL đó, mức độ tiếp cậncủa HS ngày nay với các dịch vụ TV, các khía cạnh trong NCTV ở HS, hình thức tổchức TV, nhu cầu về việc mở phòng TV ở trường phổ thông từ đó đề xuất các biệnpháp nâng cao hiệu quả TV ở trường phổ thông. Nghiên cứu này đã mở ra hướngnghiên cứu về NCTV xuất phát từ KKTL. Tuy nhiên nghiên cứu này mới dừng lại ởHS THPT một số trường trên địa bàn thành phố Hà Nội, chưa đề cập đến nội dungKKTL và NCTV ở HS THCS. Nghiên cứu tại Trường ĐH Lao động - xã hội về thựctrạng nhu cầu và dịch vụ TV và nêu lên sự thiếu hụt cũng như khó tiếp cận của dịch vụnày trong khi nhu cầu về dịch vụ này ngày càng cao của tác giả Nguyễn Thị Hồng Nga2006 [35]. Nghiên cứu này đã mở ra hướng phát triển dịch vụ TV không chỉ ở cáctrường phổ thông mà còn ở các nhà trường ĐH, cao đẳng với đối tượng là sinh nghiên cứu này cũng chưa đề cập đến KKTL và NCTV ở từng lĩnh vực hoạtđộng của sinh viên, đặc biệt là hoạt động học tập và giao cạnh những điều tra, đã có một số cuốn giáo trình tác giả Trần Thị MinhĐức, Bùi Thị Xuân Mai, Nguyễn Thơ Sinh Các bài báo và nghiên cứu về kĩ năng TVtâm lý trong đó có đề cập đến TV, NCTV của các tác giả Bùi Thị Xuân Mai12[30;31;32], Trần Thị Minh Đức [9;14], luận án tiến sĩ của tác giả Hoàng Anh Phước“Kĩ năng tham vấn của cán bộ tham vấn học đường” [40]; bài viết của tác giả TrầnQuốc Thành “Nhu cầu tham vấn trong xã hội hiện nay” [44]; tác giả Vũ Kim Thanh“Tư vấn tâm lý – một nhu cầu xã hội cần được đáp ứng” [45]… đề cập đến các vấn đềvề thuật ngữ, vai trò của NTV, các hoạt động TV ở các nhà trường khác nhau, mốiquan hệ của TV với các ngành nghề khác, mô hình TV; bài báo của hai tác giả ĐinhThị Hồng Vân và Trần Thị Tú Anh “Thành lập văn phòng tham vấn tâm lý trong cáctrường học ở tỉnh Thừa Thiên Huế - Nhu cầu cấp thiết hiện nay” [1] đã đề cập đến lýdo cần thiết thành lập văn phòng tham vấn tâm lý trong các trường học ở tỉnh ThừaThiên Huế đó là xuất phát từ vai trò của TVHĐ, thực trạng sức khỏe tâm thần vàNCTV của HS, sinh viên; báo các khoa học của nhóm tác giả Nguyễn Thị Ngọc Bé vàPhạm Thị Quyên “Các yếu tố ảnh hướng đến NCTV hướng nghiệp của học sinh THPTthành phố Huế” [1] cũng đã đưa ra một số yếu tố ảnh hưởng đến NCTV hướng nghiệpcủa HS THPT ở thành phố Huế, trong đó yếu tố “tính cách cá nhân” có ảnh hưởngnhiều nhất đến nhu cầu này. Bên cạnh đó còn một số nghiên cứu về NCTV trong cácloại hình trường được viết dưới dạng các báo cáo trong các hội thảo về TVHĐ như tácgiả Trần Thị Thìn với bài báo viết về hoạt động TVHĐ ở Nghệ An; tác giả Nguyễn ChíTăng với bài báo viết về NCTV của sinh viên trường Cao đẳng sư phạm Bà Rịa –Vũng Tàu; tác giả Trần Thị Kim Huệ với vấn đề ứng phó với stress và NCTV ở QuảngNgãi [1] Trong đó, các tác giả đã phản ánh thực trạng của TV ở Việt Nam và khẳngđịnh hoạt động TVHĐ tại Việt Nam hiện nay vẫn còn đang “mới lạ và thầm lặng ởcác cấp cơ sở” [9; Mặc dù NCTV có cao nhưng khả năng đáp ứng của TVHĐcòn chưa tương xứng và chưa thực sự mang tính chuyên Xu hướng thứ hai Nghiên cứu đề xuất và thử nghiệm một số biện pháp nhằmđáp ứng NCTV cho HS, sinh viênCác tác giả Nguyễn Thị Mùi 2009 [59], Phạm Mạnh Hà, Trần Anh Châu2009 [59] đã nghiên cứu thử nghiệm nhằm đáp ứng NCTV cho HS, sinh viên, môhình của Trung tâm hỗ trợ tư vấn tâm lý CACP thuộc trường ĐH Khoa học Xã hội vàNhân văn Hà Nội về xây dựng mô hình TVHĐ trong các trường THPT; nghiên cứu13thực trạng NCTV tại Thành phố Hồ Chí Minh do nhóm nghiên cứu với các tác giảTrần Thị Giồng và Đỗ Văn Bình thực hiện năm 2003 [Dẫn theo 40] đã đi đến nhậnđịnh NCTV là nhu cầu có thực ở Việt Nam nói chung và trong HĐ nói riêng. Để nângcao hiệu quả cho công tác TV, nhóm nghiên cứu đã kiến nghị cần phải có kế hoạch đầutư vào việc đào tạo các chuyên viên TV dài hạn ở nước ngoài, khuyến khích các trườngĐH mở mã ngành TVTL. Bên cạnh đó, cần phải xây dựng quy chế kiểm tra, giám sát,hỗ trợ từ phía các cơ quan chuyên môn. Tác giả Trần Thị Lệ Thu trong nghiên cứu2010 [47] “Xây dựng và phát triển tâm lý học đường tại trường ĐHSP Hà Nội vàmột số đề xuất về đào tạo cán bộ tâm lý học đường tại Việt Nam”, đã đề cập đến thựctrạng hoạt động TV và thực trạng nhu cầu hỗ trợ tâm lý, thực trạng NCTV hiện nay tạiTrường ĐHSP Hà Nội và các cơ sở giáo dục ở Hà Nội; những biện pháp trợ giúp sinhviên vượt qua những KKTL, những chiến lược cho việc phát triển ngành tâm lý họcđường tại Việt Nam cũng như những biện pháp TVTL cho sinh viên khi gặp biệt, hội thảo “Nhu cầu, định hướng và đào tạo tâm lý học đường tại Việt Nam”2011 [1] đã đánh giá thực trạng NCTV của HS, sinh viên tại Việt Nam, trao đổi kinhnghiệm, đề xuất mô hình TVHĐ cũng như kiến nghị về sự cần thiết về việc mở phòngTLHĐ đáp ứng NCTV của HS trong nhà trường phổ thông hiện nay với rất nhiều cáctác giả, những nhà nghiên cứu đã công bố các kết quả nghiên cứu của mình ở các tỉnhthành khác nhau như tác giả Nguyễn Thị Hà Lan đã đề cập đến tính cấp thiết của việcthành lập các trung tâm hỗ trợ tâm lý học đường tại các trường đại học ở Việt Nam đểđáp ứng NCTV của các em; tác giả Trần Thị Xuyến với việc đưa ra mô hình tư vấntâm lý học đường – một mô hình cần thiết cho lứa tuổi thiếu niên; tác giả Nguyễn ThịHằng Phương đã đề cập trong báo cáo của mình về nguyên nhân dẫn đến rối nhiễu tâmlý và nhu cầu được hỗ trợ tâm lý của HS THPT ở trường chuyên Quảng Bình; tác giảTrương Thị Hoa với bài đề cập đến tính hiệu quả của mô hình sinh viên tham gia hoạtđộng tư vấn, tham vấn hướng nghiệp cho HS THPT của dự án PHE [1]…Ngoài ra, có một số công trình nghiên cứu, tuy không đi sâu vào tìm hiểu vấnđề TV nhưng đã chỉ ra được thực trạng khó khăn và rối nhiễu tâm lý của lứa tuổi HSphổ thông, từ đó có những kiến nghị cần thiết phải có các trung tâm TV trong nhà14trường. Chẳng hạn, trong đề tài “Cách thức ứng phó của trẻ vị thành niên với hoàncảnh khó khăn” của tác giả Phan Mai Hương và cộng sự 2007 [56] đã khẳng địnhđược sự cần thiết phải có hoạt động TV trong trường học giúp trẻ có khả năng lựachọn cách ứng xử tích cực, thích hợp với hoàn cảnh và tạo nhân tố cho sự phát triểnnhân cách. Tác giả Bùi Thị Thu Huyền 2007 [22] trong bài báo “Tham vấn – trịliệu tâm lý đối với học sinh có biểu hiện rối nhiễu hành vi” đã nhấn mạnh đến tầmquan trọng không thể thiếu của NTV trong môi trường HĐ. Gần đây, hoạt động TV ởtrường học đã được chú ý và thúc đẩy mạnh mẽ. Kết quả TV tại một số trường phổthông ở Hà Nội như trường THPT Nguyễn Tất Thành, trường THPT Trần HưngĐạo cho thấy bên cạnh những chủ đề về tình bạn, tình yêu thì vấn đề học tập, hướngnghiệp và quan hệ giữa cha mẹ và con cái liên quan đến áp lực học tập luôn là nhữngnội dung khiến các em băn khoăn nhiều nhất – 57,5% [9; tr. 97]. Điều này đã chothấy NCTVHĐ của HS ngày nay là tương đối cao và cần được đáp quát các công trình nghiên cứu của các nhà khoa học trong và ngoàinước về NCTV, có thể rút ra nhận xét khái quát như sau1 Hoạt động TV theo hướng chuyên nghiệp trên thế giới đã có một chiềudài lịch sử, được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã nghiên cứu về TV đặc biệt là NCTVHĐ đã góp phần cho sự phát triển củahoạt động này ngày một chuyên nghiệp.2 Tại Việt Nam, TV cũng đã xuất hiện khá sớm, đang dần dần trở nên phổbiến và mang tính chuyên nghiệp. Trong quá trình đổi mới kinh tế - xã hội, NCTVngày một gia tăng và kéo theo sự phát triển mang tính chuyên sâu của lĩnh vực nhiên, hoạt động này còn thiếu về số lượng và hạn chế về chất lượng. Để đáp ứngnhu cầu của xã hội, trong thời gian vừa qua, một số cá nhân, cơ quan, tổ chức đã nỗ lựctriển khai các nghiên cứu và chỉ ra nhu cầu cũng như một số bất cập của hoạt động TV.3 Đã có nhiều nghiên cứu về NCTV ở trong và ngoài nước với các nộidung, đối tượng khác nhau phù hợp với đời sống tinh thần của con người. Tuynhiên, những nghiên cứu sâu về NCTV đặc biệt là về NCTVHĐ nhằm góp phầnđưa ra cơ sở khoa học cho việc xây dựng và tổ chức các hoạt động TVHĐ còn chưa15nhiều. Đặc biệt hơn nữa, những nghiên cứu về NCTVHĐ với TC là HS THCS vàvới sự đánh giá nhu cầu này đứng từ phía GV, CMHS, lực lượng khác trong nhàtrường và NTVHĐ còn khá hiếm tại Việt Nam.4 NCTVHĐ có nhiều nội dung xuất phát từ những KKTL đối với HS như vấnđề giới tính, sức khỏe sinh sản, môi trường, ma túy HĐ, bắt nạt, bạo lực HĐ …. Trongđề tài này, chúng tôi tập trung nghiên cứu NCTVHĐ của HS xuất phát từ KKTL ở haihoạt động phổ biến là hoạt động học tập và giao tiếp, ứng xử để từ đó đề xuất và tổmuốn xuất hiện nhu cầu TVHĐ ở HS cần tổ chức các hoạt động TVHĐ đa dạng từđó HS mới tìm được đối tượng thỏa mãn nhu cầu này của Lomov khi nghiên cứu về nhân cách, ông cũng đề cập khá nhiều đếnnhu cầu. Ông cho rằng nhu cầu như là một thuộc tính của nhân cách. “Nhu cầu cánhân là đòi hỏi nào đó của nó về những điều kiện và phương tiện nhất định choviệc tồn tại và phát triển. Nhu cầu đó nhất thiết bắt nguồn từ những quá trình xảyra có tính khách quan trong đó cá nhân tham dự vào suốt cả đời sống của nhiên, nhu cầu là trạng thái của cá nhân, nhưng là nhu cầu về một cái gì đónằm ngoài cá nhân” [27, tr. 479]. Rudich quan niệm “Nhu cầu là trạng thái tâm lý làm rung động ngườita thấy một sự cần thiết nhất định nào đó về một điều gì đó” [41].Theo từ điển của bác sĩ Nguyễn Khắc Viện 2001, “Nhu cầu là điều cầnthiết để đảm bảo tồn tại và phát triển” [58, tr. 266]. Nhu cầu được thỏa mãn thì dễchịu, không được thỏa mãn thì khó chịu, căng thẳng, ấm từ điển tâm lý học của tác giả Vũ Dũng, “Nhu cầu là trạng thái của cánhân xuất phát từ chỗ nhận thấy cần những đối tượng cần thiết cho sự tồn tại vàphát triển của mình, là nguồn gốc tích cực của cá nhân” [7, tr. 190].Có rất nhiều quan điểm khác nhau về nhu cầu, chúng tôi thống nhất sử dụngkhái niệm do tác giả Nguyễn Quang Uẩn nêu ra trong giáo trình Tâm lý học đạicương làm công cụ cho luận án này “Nhu cầu là sự đòi hỏi tất yếu mà con ngườithấy cần thỏa mãn để tồn tại và phát triển” [54].Sự thỏa mãn nhu cầu trở thành động lực thúc đẩy hoạt động của mỗi cá nhân và18
tiểu luận tham vấn tâm lý học đường